Giriş
Soru: 1975 doğumlu eşimin SSK başlangıç tarihi Temmuz 1997 olup 7000 gün primi var. Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasası çıkarsa eşim emekli olabilir mi? Öznur YAVUZ
Cevap: Eşiniz emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabi. Prim ödemesi yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemese de 57 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir.
Temmuz 2022’den sonra eşiniz gibi emekli olmak için aranan şartlardan sigortalılık süresi ve prim şartını sağlayıp aranan yaşın dolmasını bekleyenleri emekli edecek bir yasa çıkartılırsa eşiniz de yararlanarak emekli olabilir.
1475 GÜN DAHA PRİM ÖDEYİP 54 YAŞI DOLDURACAKSINIZ
SORU: 5 Şubat 1983 doğumluyum. SSK başlangıcım 15 Ekim 1997 olup 4500 gün primim var. EYT yasası beni kapsar mı? Kaç yaşında emekli olurum? Zühre PINAR
CEVAP: İlk girişte adınıza prim ödemesi varsa emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. 1475 gün daha prim ödeyerek priminizi 5975 güne tamamlamanız şartıyla, 54 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 3600 gün priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 58 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
EYT yasasının emekli olmak için aranan sigortalılık süresi ve prim şartını sağlayıp emekli olunacak yaşın dolmasını bekleyenleri kapsaması bekleniyor. Beklendiği bir yasa çıkarsa maalesef sizi kapsamaz. Ancak henüz EYT yasanın esasları belli değil. Şayet tüm sigortalıların yararlanacağı bir yasa çıkartılırsa siz de yararlanırsınız.
EYT YASASI STAJ YAPANLARI KAPSAR MI?
Soru: 1965 doğumluyum. SSK girişim 2002’de olup 6500 gün primim var. 1988’de 550 gün askerlik yaptım. Askerliğimi borçlanarak 2023’te emekli olabilirmişim. Normalde yaş 60 gözüküyor. Ayrıca staj sigortam 1987’de başladı. EYT çıkarsa staj yapanları kapsar mı? H. Mehmet KÜÇÜKÖZTÜRK
Cevap: Maalesef askerliğinizi borçlanarak 2023’te emekli olamazsınız. Çünkü iki şekilde emekli olabilirsiniz:
1) 500 gün daha prim ödeyerek (veya askerliğinizi borçlanarak) priminizi, 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 2025’te 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte.
2) 4500 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 2027’de 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız tarihte (25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
Maalesef EYT kapsamında değilsiniz. Yasa çıkartılarak özel bir düzenleme yapılmadığı sürece, staj sigortasının da EYT’den yararlanmaya faydası yok. Ancak henüz EYT esasları belli değil. Sorunuzun bu kısmına EYT esasları belli olduğunda daha sağlıklı cevap verilebilir.
EMEKLİ AYLIĞINI NE BELİRLİYOR?
SORU: 24 Ağustos 1988 doğumluyum. SSK giriş tarihim 16 Aralık 2006 olup 2900 gün prim ödemem var. 60 yaşına geldiğimde emekli maaşımın yüksek olması için prim günüm 4500 mü 7000 mi olmalı? Ya da maksimum kaç gün ödenmeli? Ekrem ARSLAN
CEVAP: Emekli aylığını sadece prim sayısı belirlemiyor. Emekli aylığını; çalışma hayatı boyunca üstünden prim hesaplanan kazanç tutarı ile prim ödeme gün sayısı birlikte belirliyor. Bu nedenle emekli aylığı tutarının yüksek olması için, öncelikle yüksek kazanç tutarı üstünden prim ödenmesi gerekiyor.
Emekli aylığınızın yüksek olması için ödeyebiliyorsanız prime esas kazancın üst sınırından (üst sınır bugün için 37 bin 530 liradır) veya üst sınıra yakın bir kazanç tutarı üstünden (örneğin, 25, 30 bin lira gibi) ödeyebildiğiniz kadar çok prim ödemelisiniz.
İKİ DOĞUMUNUZU BORÇLANIP 1310 GÜN DE PRİM ÖDEMELİSİNİZ
Soru: 23 Mart 1972 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 16 Ekim 1990 olup 2700 gün primim var. Sigorta girişimden sonra 2 çocuk doğurdum. 4 yıla tekabül ediyor diye biliyorum. Ödersem ne zaman emekli olabilirim? Nafile ATEŞ
Cevap: Emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ve 47 yaş şartlarına tabisiniz. 2750 gün daha prim ödeyerek priminizi 5450 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Doğumlarınız sonrasındaki iki yıl içinde prim ödenmeyen günleri borçlanma hakkınız var.
İki doğumunuz arasında en az iki yıl süre olduğunu ve doğumlarınız sonrasındaki iki yıllık sürelerde prim ödemediğinizi varsayarsak, iki doğumunuzu borçlanarak toplam 1440 gün kazanabilirsiniz. Doğum borçlanmasından sonra 1310 gün de prim ödeyerek priminizi 5450 güne tamamlayarak emekli olabilirsiniz.
