Giriş
Soru: 1976 doğumluyum. SSK girişim 21 Ekim 1995. Toplam 5841 gün prim ödemem var. Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) yasası çıkarsa, emekli olma şansım var mı? Ali OSMAN
Cevap: Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık sürresi, 5750 gün prim ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli, bundan sonra prim yatırmasanız da 55 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Sizin gibi emekli olmak için aranan şartlardan süre ve prim koşulunu sağlayıp yaşın dolmasını bekleyenleri emekli eden bir yasa (EYT) çıkarsa siz de yararlanırsınız.
GEÇMİŞTEN BAĞKUR KAYDI İÇİN YASA ÇIKARTILMASI LAZIM
SORU: 1989’da plak ihalesine girdim. Bu ihale nedeniyle vergi dairesine kayıt yaptırdım. Acaba bu vergi kaydına dayanarak 1989’dan Bağkur’a kayıt olabilir miyim? Vergi kaydımın sigortalı olmak için bana faydası var mı? k Hasan BULUT
CEVAP: Sizin gibi süresi içinde Bağkur’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların sigortalılık hak ve yükümlülüğü 1 Ekim 2008’den başlatılıyor. Maalesef vergi mükellefiyetinize dayanarak 1989 yılından Bağkur’a kayıt yaptıramazsınız. 1989’dan Bağkur’a kayıt için yeni bir yasa çıkartılması lazım. Sizin gibi çok sayıda kişi var. Önümüzde seçim süreci olması bu konuda bir yasa çıkartılma umutlarını artırıyor.
ÜÇ GÜN, EMEKLİ İKRAMİYESİ ALMANIZI ENGELLİYOR
Soru: Emniyet teşkilatında çalıştım. Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile 22 Kasım 2016’da ihraç oldum. 14 Haziran 1996’da mesleğe başladım. Askerliğimi meslek içinde 18 ay olarak yaptım ve borçlandım. 24 yıl 11 ay 27 gün hizmetim gözüküyor.
3 gün eksik olduğu için tazminat alamıyorum. Bu üç günü nasıl tamamlayabilirim? Askerlik dönüşü 4 gün sonra göreve başlamışım. Bu 4 günün borçlanması olur mu? 12 Ağustos 2016’da açığa alınıp tutuklandım. 22 Kasım 2016’da ihraç oldum. Açıkta olduğum süre için 60 gün prim görünüyor. Burada eksiklik yok mudur? Sedat POLAT
Cevap: Açıkta geçen süre yarım hizmet sayılmaktadır. Dolayısıyla açıkta geçen süre için 60 gün kesenek ödenmesinde yanlışlık yok. Maalesef askerlik sonrasındaki boşta geçen 4 günü borçlanmanız mümkün değil. Çünkü fiili askerlik süresi borçlanılabiliyor. Nitekim 18 ay olan fiili askerlik sürenizi de borçlanmışsınız. 3 gün olan hizmet süresi eksiğinizi sigortalı çalışarak SSK ya da isteğe bağlı olarak Bağkur’a prim ödeyerek tamamlayabilirsiniz.
Emekli olmak için 25 tam yıl hizmet süresi ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. 4 yıl 8 ay 15 gün Fiili Hizmet Süresi Zammı’nız (yıpranmanız) 53 yaştan düşüldüğünde, emekli olacağınız yaş 48 yıl 3 ay 15 güne iner. Doğum tarihi itibarıyla bu yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ancak bu seçenekte hizmet birleşmesi ile emekli olacağınızdan, emekli ikramiyenizi alamazsınız. Ayıca bundan sonra hiç prim ödemeseniz de 15 tam yıl hizmet süresi ve 61 yaş şartlarına tabi olarak, 61 yaşı dolduracağınız tarihte Emekli Sandığı’ndan emekli olabilirsiniz.
Emekli ikramiyenizi de alabilirsiniz. Doğum tarihinizi, askerlik için görevden ayrılma tarihinizi, askerlik yaptığınız tarih aralığını ve askerlik dönüşü göreve başlama tarihinizi (gün, ay, yıl olarak) bildirirseniz, emeklilik hesabınızı tekrar yapabiliriz. Çünkü askerlik nedeniyle görevden ayrılma ve dönüşünde göreve başlama tarihleriniz, hizmet süresi hesabı açısından çok önem taşıyor.
MALULEN EMEKLİLİK AVANTAJLI
SORU: Polis memuruyken psikolojik rahatsızlık sebebiyle büro memurluğuna (GİH memurluğuna) aktarıldım. Malulen emeklilik hakkımız var. 5510 sayılı yasaya tabiyim. Çalışmaya devam edip ileride engelli emeklilik hakkını kazanmış olsam (sanırım 15 yılda), malulen emeklilikten mi yoksa engelli emekliliğinden bağlanan maaş mı daha yüksek olur? Mehmet TOSUN
CEVAP: 5510 sayılı Kanun’a tabi 4C sigortalılık statüsünde maluliyet aylığı; 9000 gün ve daha fazla primi olanlar için prim ödeme gün sayıları üzerinden, 9000 günün altında primi olanlar için 9000 gün prim üzerinden hesaplanıyor. Ancak çalışma gücü kaybı ile emeklilikte yani engelli emekliliğinde mevcut prim gününe göre aylık bağlanıyor. Bu nedenle, emekli aylığı açısından malulen emekli olmanız daha avantajlı olur.
BORÇLANMA ŞARTLARI DEĞİŞTİRMEZ
Soru: Sigorta girişim 16 Ekim 2003’te oldu. 6540 gün primim var. 1997’de 14 ay askerlik yaptım. Askerlik borçlanması sigorta girişimi ne kadar geriye çeker? Mustafa KAYA
Cevap: Borçlanma sigorta başlangıç tarihinizi 14 ay geri götürür ama emekli olma şartlarınızı değiştirmez. Priminizi 7000 güne tamamlamanız koşuluyla 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
