Giriş
Soru: 1 Haziran 2012 ile 1 Mart 2014 arası Genel Sağlık Sigortası prim borcum çıktı. Gelir testi yaptırmadım. Tebligat mektubu bana 10 Mayıs 2014’te geldi. 1 Mart 2014’te işe başladım ve halen sigortalı olarak çalışmaktayım. Çıkan torba yasada gelir testi yaptırmayanlar test yaptırıp borcu yapılanıyormuş. Merak ettiğim, bu gelir testi o çalışmadığım tarihler için mi, yani geçmişe dönük mü olacak? Yoksa şimdiki gelirime göre mi? Sonuçta ben o tarihler arasında çalışmıyordum. Bu borç da o yüzden oldu. Bu konuda beni aydınlatırsanız çok sevinirim.* SARY CİN
[[HAFTAYA]]
Cevap: Torba yasa sorununuza çözüm getirmiş bulunuyor. Sizin gibi hiç gelir testi yaptırmayanlar, 1 Ekim 2014’ten itibaren 6 ay içinde (31 Mart 2015’e kadar) gelir testi yaptırması halinde, gelir testinden çıkacak sonuca göre; genel sağlık sigortalı primi tescil tarihinden itibaren düzeltilecek. 31 Mart 2015’ten önce yaptıracağınız gelir testinde, aile içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı asgari ücretin üçte birinden az çıkması halinde, prim ödemeden sağlık yardımı alındığından, prim borcunuz silinir. Vakit geçirmeden gelir testi yaptırmanızda yarar var. Gelir testi prim tahakkuk ettirilen dönem için yapılacak. Bugünkü gelirinizle ilgisi yok.
Malulen emekli olmak için yüzde 60 oranında iş gücü kaybı gerekiyor
Soru: Annem 1958 doğumlu. 1 Mart 1989’da sigortalı oldu. 1800 gün primi var. Annem çalışmıyor. Bir yıldır psikolojik tedavi görüyor. Annem malulen emekli olabilir mi? Ya da olması için neler yapmam gerekli? *Emre CAN
Cevap: Malulen emekli olmak için 10 yıl sigorta, 1800 gün prim ve en az yüzde 60 oranında işgücü kaybı aranıyor. Annenizin sigorta süresi ve prim ödemesi yeterli olduğundan, yüzde 60 oranında işgücü kaybına uğradığına dair rapor alabilir ve bu raporla tıbbi eklerini inceleyecek olan, Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu annenizin malul olduğuna karar verirse, emekli olabilir.
56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekl iolabilirsiniz
Soru: 29 Ekim 1981 doğumluyum. 1 Mayıs 1997’de sigortalı oldum. 5110 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? * Bülent ŞİMŞEK
Cevap: 25 yıl sigorta, 5825 gün prim ve 56 yaş şartına tabisiniz. 715 gün daha prim ödeyerek, priminizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla, 29 Ekim 2037’de emekli olabilirsiniz.
Anneniz hem kendi aylığını hem de babanızdan aylık alabilir
Soru: Annem 1990’da vefat etmiş olan babamdan emekli maaşı alıyor. Kendi emekliliği de dolmak üzere. Bu durumda her iki maaşı da alabilir mi? * Murat ERKMEN
Cevap: Anneniz emekli olduğunda hem kendi emekli aylığını hem de eşinden dul aylığı alabilir. Evlenmediği sürece eşinden aylık almaya devam eder.
TEDAŞ'a olan elektrik borcu yapılandırılabilir
Soru: Son çıkan torba yasa geriye dönük elektrik borçlarını kapsıyor mu? Kapsıyorsa neden elektrik idaresi yasayı uygulamıyor? * Murat KARADORUK
Cevap: Kamuoyunda torba yasa olarak adlandırılan 6552 sayılı yasanın geçici 2’nci maddesinin 2’nci bendinin (a) fıkrasında: ‘Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi’nin (TEDAŞ) elektrik tüketiminden kaynaklanan alacaklarından (özelleştirme devir işlemleri sırasında TEDAŞ’a devredilmiş olan alacaklar), vadesi 30 Nisan 2014 (bu tarih dahil) itibarıyla geldiği halde bu yasanın yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş elektrik borçları’ (c) bendinde ise ‘TEDAŞ’a ait olup tahsilatı özelleştirilen elektrik dağıtım/perakende satış şirketlerince sürdürülen ve bu fıkra kapsamına giren alacaklar’ hükmü yer alır.
Söz konusu hükümlere göre; elektrik borcunuz TEDAŞ’a aitse, torba yasadan yararlanarak ödeyebilirsiniz. Geçici 2’nci maddenin 4 nolu bendinin 1. fıkrası; ‘Özel sektör elektrik dağıtım şirketleri, alacaklarını bu fıkrada öngörülen şekilde yapılandırabilirler.’ hükmüyle özel şirketlere elektrik borçlarını yapılandırma yetkisi vermiştir. Şirket yönetimi elektrik alacaklarını, isterse yapılandırır, istemezse yapılandırmaz.
Sonuç olarak elektrik borcunuz TEDAŞ’a aitse yapılandırabilirsiniz. Özel şirkete aitse şirket isterse yapılandırabilirsiniz. İstemezse yapılandıramazsınız.
Babanız istediği zaman emekli olabilir
Soru: Babam 14 Mart 1956 doğumlu. 1973’te SSK’lı olmuş. 4050 gün primi var. Mayıs 2008’den beri Bağ-Kur’lu. Bağ-Kur’dan ne zaman emekli olabilir? * Mehmet Aycan ŞEN
Cevap: Babanız Bağ-Kur’da yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl prim ve 58 yaş şartına tabi. Aranan şartları sağladığından istediği zaman emekli olabilir.
