Giriş
Soru: 2 Haziran 1970 doğumluyum. Bağkur girişim 6 Ağustos 1992 ve 14 yıl 4 ay prim ödedim. 2560 gün de SSK’ya prim yatırdım. Hizmetlerimi birleştirdim. 1990-1991 arasında askerlik yaptım. Ne kadar askerlik borçlanması ile ne zaman emekli olabilirim? BİROL
Cevap: Sorunuzdan SSK prim ödemenizin Bağkur’dan sonra olduğu anlaşılıyor. Askerliğinizin 440 gününü borçlanmanız halinde, SSK’dan emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 52 yaşınızı dolduracağınız 2 Haziran 2022’de emekli olabilirsiniz.
KIDEM TAZMİNATI ALARAK İŞİMDEN AYRILABİLİR MİYİM?
SORU: 1976 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 6 Eylül 2000. Toplam 4500 gün primim var. 15 yıldan fazla sigortam ve 3600 günden fazla primim olduğundan işyerimden kıdem tazminatı alıp ayrılmak istiyorum. Tazminat alarak ayrılmak için ne yapmam lazım? HATICE
CEVAP: İlk defa 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanlar, 15 yıl sigorta süresi ve 3600 gün prim ödeme şartlarını sağlayarak işinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. 8 Eylül 1999’dan sonra sigortalı olduğunuzdan bu şartlarla kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılamazsınız. Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındakileri sağlayanlar, işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. Emekli olmak için 7000 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 2500 gün daha prim ödeyerek, priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz.
BRÜT ÜCRETİNİZİN 8 KATI TAZMİNAT ALIRSINIZ
Soru: İlk SSK başlangıç tarihim 18 Kasım 1998. 6890 gün prim ödedim. 1996-1997 arası 18 ay askerlik yaptım. Ne zaman emekli olurum? Askerliğimi ödersem emekliliğimi ne kadar öne çekebilirim? 3 Haziran 2013’ten beri iş akdim var. İstifa edersem ne kadar tazminat alabilirim? Ahmet DEMİR
Cevap: Doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. Verdiğiniz bilgilere göre sorularınızı şu şekilde cevaplandırabiliriz: 1) 5900 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 2) 18 ay olan askerliğinizin tamamını borçlanmanız halinde, emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ve 56 yaş şartlarına tabi olursunuz. Priminiz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 56 yaşı dolduracağınız tarihte emekliliğiniz mümkün. 3) 15 yıldan fazla sigortalılık süreniz ve 3600 günden fazla priminiz olduğundan, işinizden kıdem tazminatı alıp ayrılabilirsiniz. Kıdeminizi 8 yıla tamamlayacağınız 3 Haziran 2022’de işinizden ayrılacağınızı varsayarsak, en son aldığınız brüt ücretin 8 katı tutarında kıdem tazminatı almanız gerekiyor.
İSTEDİĞİNİZ ZAMAN EMEKLİSİNİZ
SORU: 11 Aralık 1972 doğumluyum. 16 Haziran 1997’de polis memuru olarak göreve başladım. 23 yıl 9 ay 27 gün fiili hizmet sürem ve 5 yıl 9 ay ya da 5 yıl 11 ay fiili hizmet süresi zammım olabilir. 2016’da 108 gün açıkta kaldım. 13 Nisan 2021’de polis memuru olarak meslekten ihraç edildim. 566 gün SSK’dan saydırılmış primim var. Askerlik 1.5 yıl saydırıldı. Ne zaman emekli olabilirim? 55 yaş emeklilik şartına mı takıldım? Kazım UCUZ
CEVAP: Askerliğinizi memuriyetten önce mi sonra mı yaptığınızı belirtmemişsiniz. Memuriyetten önce yapmışsanız Emekli Sandığı’ndan emeklilik için 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 52 yaş şartlarına tabi olursunuz. Şayet askerliğinizi memuriyete başladıktan sonra yapmışsanız, emeklilik yaşınız 53 olur. Ancak iki seçenekte de hak kazandığınız yıpranma süreniz emeklilik yaşınızdan düşülür. Hizmet süreniz yeterli olduğundan istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz.
6 AY DENEME SÜRESİ KONULABİLİR Mİ?
Soru: İşe başlamak için gittiğim işyerinde, imzalamam için verdikleri iş sözleşmesine 6 aylık deneme süresi koyduklarını gördüm. Bu kadar deneme süresi olur mu? ‘2 ayı geçemez’ diyen de var, ‘4 ay da olur’ diyen de. İşveren istediği kadar deneme süresi belirleyebilir mi? FERHAT
Cevap: İş Kanunu uyarınca iş sözleşmesine en fazla 2 aylık deneme süresi konulabilir. İstisna olarak deneme süresi toplu iş sözleşmeleriyle 4 aya kadar uzatılabilir. İş sözleşmelerine İş Kanunu’na aykırı hükümler konulamaz, konulsa da geçersiz sayılır. İşvereninize 4857 sayılı kanunun 15’inci maddesi uyarınca deneme süresinin en fazla 2 ay olması gerektiğini söylemeniz halinde sözleşmeyi düzeltecektir.
