Giriş
Soru: 1968 doğumluyum. SGK girişim 1987 olup toplam 2000 gün primim var. Yüzde 85 engelli raporum var. Engelli emekliliği için 1. dereceden hak kazanmış olsam bile emekli olamıyorum. 2 çocuk borçlanması ne kadar tutuyor? Acaba bankadan kredi çekip kalan gün sayımı tamamlayabilir miyim? TÜLAY
Cevap: 23 Mayıs 2002 itibarıyla 12 yıldan fazla sigortalılık süreniz olduğundan, engelli hakkıyla emekli olabilmek için; 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartlarına tabisiniz. Doğum borçlanmasından yararlanan iki doğumunuz varsa borçlanıp 1440 gün kazanabilirsiniz. Borçlanmadan sonra 160 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. İki doğumunuzu borçlanmanız halinde borçlanma için en az 399 bin 441 lira 60 kuruş ödenmesi gerekiyor.
3600 GÜN PRİM ÖDEYİP 58 YAŞI DOLDURACAKSINIZ
SORU: SSK giriş tarihim 10 Temmuz 1999 olup 2000 küsur gün prim ödemem var. Bir doğumum var. Emekli olmam için kaç gün gerekir ve yaş kaç olur? FATMA
CEVAP: Doğum tarihiniz ile çocuğunuzun doğum tarihini bildirmemişsiniz. Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Şayet çocuğunuzun doğumu, sigortalı olduğunuz 10 Temmuz 1999’dan sonraysa, doğum tarihiniz sonrasındaki iki yıl içinde prim ödenmeyen günleri borçlanma hakkınız var. Bu sürede hiç prim ödemediğinizi varsayarsak, doğumunuzu borçlanarak 720 gün kazanabilirsiniz. Doğum borçlanmasından sonra 880 gün de prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte 58 yaşınızı da doldurursanız emekli olabilirsiniz. Dolduramazsanız 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Kendi ve çocuğunuzun doğum tarihi ile çocuğunuzun doğumundan sonraki iki yıl içinde prim ödeyip ödemediğinizi, ödemişseniz kaç gün prim ödediğinizi bildirmeniz halinde, sorunuza daha net cevap verebiliriz.
EMEKLİ AYLIKLARININ ARTIRILACAĞI DOĞRU MU?
Soru: TÜİK 2024 yılı gelişme hızını yüzde 3.5 oranında açıklamış. Emekli aylıklarının bu oranda artırılacağını duydum. Bu doğru mu acaba? 2022’de emekli oldum. 18 bin 200 lira aylık alıyorum. Aylığım ne kadar artacak? SÜLEYMAN
Cevap: Duyumunuz maalesef doğru değil. Açıklanan gelişme hızı sadece 2025’te emekli olanların aylıklarını artıracak. Çünkü 2025 yılında emeklilik talebinde bulunanların aylıkları hesaplanırken, 2024 yılı gelişme hızı belli olmadığından, kazanç güncellemesinde 2024 yılı gelişme hızı dikkat alınmamıştı. TÜİK tarafından 2024 yılı gelişme hızı yüzde 3.5 değil, yüzde 3.2 olarak açıklandı. Şimdi 2025’te emeklilik talebinde bulunanların (şubat ve mart ayında aylık bağlananların) emekli aylıkları; 2024 yılı güncelleme katsayısı, gelişme hızının yüzde 30’u olan yüzde 0.96 artırılarak yeniden hesaplanacak. Bu da taban aylık olan 14 bin 469 liranın üstünden aylık alanların emekli aylıklarını yaklaşık olarak yüzde 0.75 oranında artıracak. Sonuç olarak aylık artışı sizi ilgilendirmiyor. Emekli aylığınız artırılmayacak. Aylık artışı; ocak ve şubat aylarında emeklilik talebinde bulunan ve kendilerine şubat ve mart ayından itibaren taban aylık olan 14 bin 469 liranın üstünde aylık bağlananların aylıklarını cüzi oranda (yüzde 0.75 civarında) artıracak. Örneğin; 20 bin lira aylık bağlananın aylığı 150 lira artırılarak 20 bin 150 lira olacak. 30 bin lira aylık alanın aylığı 225 lira artırılarak 20 bin 225 liraya yükseltilecek.
MAAŞLAR ARASINDA FARK OLUR MU?
SORU: 10 Mayıs 1967 doğumluyum. 4 Ekim 2000 Bağkur girişliyim. Emeklilik şartlarıma baktığımda 58 yaş 9000 prim günü 25 yıl, ya da 60 yaş 5400 prim günü 15 yıl görünmektedir. Güncel tarih itibarıyla primim yaklaşık 7800 gün. 1) Acaba maaş olarak hangisi daha uygundur, arada rakamsal olarak çok fark var mıdır? 2) 2016 ve 2017’de dondurduğum ve 9000 ‘e tamamlayabileceğim günleri ihya edebilme olanağım var mıdır? Ayşe FERİDE
CEVAP: 1) Sorunuzun cevabı üstünden prim hesaplanan kazanç tutarınıza göre değişir. Muhtemelen prime esas kazancın alt sınırından (asgari ücret üstünden) prim ödediğinizden, her iki seçenekte emekli aylıkları arasında fark olmaz. 2) Prim borcundan dolayı durdurulan sigortalılık süreniz ve silinen prim borcunuz varsa, durdurulan sigortalılık sürenizin primini bugünkü güncel değerleri üzerinden ödeyerek, günlerinizi geri kazanabilirsiniz.
