Giriş
Soru: Teyzem 2011’de kanser oldu. 2013’te şartlı malulen emekli oldu. 2014’te şartlı emekliliği sona erecek. 2950 gün primi var. Yüzde 60 iş gücü kaybı var. 2014’ten sonra kesin emekli olabilir mi? EBUŞ
Cevap: Teyzenizin emekliliği; 2014’teki kontrol muayenesinden çıkacak rapor sonucuna bağlı. Şayet raporunda en az yüzde 60 ve üstünde işgücü kaybına uğradığı tespit edilir ve raporu inceleyecek olan SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) sağlık kurulu teyzenizin malul olduğuna karar verirse, sonradan muayene kaydı konmadan malulen emekli edilebilir.
[[HAFTAYA]]
İşten ayrıldığınız tarihten itibaren 99 gün daha sağlık yardımı alabilirsiniz
Soru: 1995’te SSK’lı oldum. Nisan 1998’de ilk primim yatmaya başladı. 15 yıllık sigorta süremi doldurmuş bulunmaktayım. İşten ayrıldığım takdirde kıdem tazminatımı SGK (Sosyal Güvelik Kurum) evrak aldığım takdirde, alabileceğimi biliyorum. Fakat bundan sonra başka bir işte çalışabilmem için ne kadar sürenin geçmesi lazım? Ailem ne kadar sigortadan (hastane hizmetlerinden) faydalanabilir? Recep KEMHA
Cevap: Yasada belirlenmiş bir süre yok. Hemen de işe başlayabilirsiniz. Ancak, kıdem tazminatı alarak işten ayrılma, emekli olunacak yaşı doldurana kadar çalışmama iradesiyle oluyor. İşten ayrılıp hemen işe başlanması halinde işveren, kıdem tazminatının iadesini isteyebilir. Şayet işverenin bu tür bir isteği olmaz ise hiçbir sorun yok. İşverenin kıdem tazminatını geri isteyeceği inancındaysanız, birkaç ay sonra yeni işe başlamanızda yarar var. Çünkü işten emekli olana kadar çalışmama iradesiyle ayrılan birinin, birkaç ay oturmaktan sıkılıp, iradesi çalışma yönünde değişebilir. İşten ayrıldığınız tarihten itibaren 10 gün daha sağlık yardımı alabilirsiniz. Onuncu günde sigortalılığınız sana erer. İşten ayrıldığınız tarihten geriye doğru bir yıl içinde 90 gün prim ödemeniz varsa 90 gün daha sağlık yardımı alabilirsiniz. Toplam 99 gün sağlık yardımı alabileceksiniz.
Kiminin primi yüzde 100 arttı kiminin yüzde 70’e kadar düştü
Soru: Büroda çalışan elemanların iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi olarak bugüne kadar yüzde 1 prim ödüyorduk. Prim oranının arttığı söyleniyor. Bu doğru mu? Arttıysa yeni oran ne oldu? Sami TENEKECİ
Cevap: Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı 1 Eylül 2013’ten itibaren tüm işyerleri için yüzde 2 olarak eşitlendi. Bu düzenleme sizin gibi yüzde 2’nin altında prim ödeyenlerin primini yüzde 100 artırırken, yüzde 2’nin üstünde prim ödeyenlerin primini de yüzde 70’e varan oranda düşürüldü. Örneğin; yüzde 6.5 prim ödeyenlerin primi yaklaşık yüzde 70 oranında düşürüldü. Daha önce yüzde 6.5 prim ödeyen de sizin gibi yüzde 1 prim ödeyen işveren de Eylül’den itibaren yüzde 2 oranında iş kazası ve meslek hastalığı primi ödeyecek. Eylül 2103’e ilişkin olup en geç 23 Ekim 2013’e kadar SGK’ya (Sosyal Güvenlik Kurumu) göndereceğiniz aylık prim ve hizmet belgesi muhteviyatı ücretler üstünden yüzde 2 oranında iş kazası ve meslek hastalığı primi hesaplayacaksınız.
Yasa çıkmadığı sürece borçtan dolayı günleriniz silinmez
Soru: 5 Eylül 2003’te vergi mükellefi oldum. 2007’ye kadar Bağ-Kur ödedim. 3626 günüm var. 39.050.42 TL borç görünüyor. Bu borcu taksitle ödemek istiyorum. Bağ-Kur’u dondurmam gerekiyor. Borcumu taksitle öderken af çıkması durumunda, aftan yararlanır mıyım? Borcu ödemezsem 3626 günüm gider mi? Yasin EROĞLU
Cevap: Prim borcunuzu taksite bağlatıp öderken af kanunu çıkması halinde, aftan yararlanıp yararlanamayacağınız çıkan yasaya bağlı. Ancak geçmişte çıkan af kanunları, borcunu taksitlendirenleri kalan borcu için af kanunundan yararlandırmıştı. Muhtemelen yine benzer yasa çıkar. Durumunuz müsaitse borcunuzu ödemek, ödemeye müsait değilse bu yönde mal beyanında bulunmaktan başka yapacağınız bir işlem bulunmuyor. Af çıkana kadar günlerinizin silinmesi gibi bir durum olmaz. Çünkü, sigorta sürenizin silinmesi için yasa gerekiyor.
Haftada bir gün temizliğe gelen kadının sigortalı yapılması lazım
Soru: 5 Eylül 2003’te vergi mükellefi oldum. 2007’ye kadar Bağ-Kur ödedim. 3626 günüm var. 39.050.42 TL borç görünüyor. Bu borcu taksitle ödemek istiyorum. Bağ-Kur’u dondurmam gerekiyor. Borcumu taksitle öderken af çıkması durumunda, aftan yararlanır mıyım? Borcu ödemezsem 3626 günüm gider mi? Yasin EROĞLU
Cevap: Prim borcunuzu taksite bağlatıp öderken af kanunu çıkması halinde, aftan yararlanıp yararlanamayacağınız çıkan yasaya bağlı. Ancak geçmişte çıkan af kanunları, borcunu taksitlendirenleri kalan borcu için af kanunundan yararlandırmıştı. Muhtemelen yine benzer yasa çıkar. Durumunuz müsaitse borcunuzu ödemek, ödemeye müsait değilse bu yönde mal beyanında bulunmaktan başka yapacağınız bir işlem bulunmuyor. Af çıkana kadar günlerinizin silinmesi gibi bir durum olmaz. Çünkü, sigorta sürenizin silinmesi için yasa gerekiyor.
2000’de sigortalı olanlar 3600günlekıdemtazminatı alarak işten ayrılamaz
Soru: Eylül 2000’den beri aynı şirkette çalışıyorum. 4600 gün primim var. Kendi isteğimle ayrılsam kıdem tazminatı alabilir miyim? Kazım AL
Cevap: Kendi isteğinizle işinizden ayrılırsanız kıdem tazminatı alamazsınız. 8 Eylül 2000’den sonra ilk defa sigortalı olanların, 15 yıl sigorta ve 3600 gün prim ödemesiyle emekli olma hakkı olmadığından, kıdem tazminatı alarak işten ayrılma hakkı da bulunmuyor. Priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılabilirsiniz.
