Ocak 2014'te 51 yaşı da doldurmanız şartıyla emekli olabilirsiniz

Soru: 1 Ocak 1989’da SSK’lı oldum. 7165 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim? HASAN

Cevap: 25 yıl sigorta, 5450 gün prim ve 51 yaş şartına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 25 yıllık sigorta sürenizi dolduracağınız 1 Ocak 2014’te 51 yaşınızı dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 51 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

[[HAFTAYA]]

Düzeltilmiş yaş dikkate alinmaz

Soru: 1 Haziran 1967 doğumluyum. Babam doğumumdan iki yıl sonra kimliğimi çıkarmaya gitmiş. Doğum tarihimi 1 Haziran 1969 olarak yazmış. 2 Ocak 1987’de sağlık kurulu raporu ve doğum şahitlerinin tanıklığıyla yaşımı 1 Haziran 1967 olarak düzelttirdim. 19 Ekim 1981’de SSK’lı oldum. 9005 gün primim var. 1 Haziran 2013’te emekli olmam gerekiyordu. Fakat yaş düzeltmesi işe girişten sonra olduğu için, 2 yıl beklememi söylediler. Deliller sundum, kabul etmediler. Ayrıca askerliğe 1987’de başladım. Ne yapmam gerekiyor? SGK’dakiler “Danıştay kararı var kesinlikle olmaz” diyorlar. Avukata sordum, davayı kazanma olasılığımın yüksek olduğunu söyledi. Ne yapabilirim? Orhan TANRIKULU

Cevap: SGK’da (Sosyal Güvenlik Kurumu) verilen bilgi maalesef doğru. Emeklilik işlemlerinde doğum tarihi olarak ilk defa sigortalı olunduğu tarihte nüfusta kayıtlı tarih dikkate alınır. Sigortalı olunduğu tarihten sonraki yaş düzeltmeleri emeklilik işlemlerinde dikkate alınmaz. Bu, yasa hükmü. Yasa değişmeden yaş düzeltmelerinin emeklilik işlemlerinde dikkate alınması mümkün değil. Elinizdeki belgelerin hiçbir önemi yok. Çünkü kurum doğum tarihinizin 1 Haziran 1967 olmadığını iddia etmiyor. ‘Yasa gereği emeklilik işlemlerinde doğum tarihi olarak ilk defa sigortalı olduğunuz tarihte de nüfusta kayıtlı olan, 1 Haziran 1969’u dikkate almak zorundayım’ diyor. Davayı kazanabileceğinizi belirten hukukçu arkadaşa, benzer durumda kazandığı dava olup olmadığını sorun. Ona göre dava açıp açmamaya karar verin. Bize göre davayla da yaş düzeltmenizi kabul ettiremezsiniz.

26 bin 250 tl kıdem tazminatı ödenmeli

Soru: Babam 1957 doğumlu. 1984’te SSK’lı oldu. 600 gün askerlik borçlanması yaptı. Nisan 2013’te 5185 günü tamamlayarak emekli oldu. 11.5 sene emeği var. Maaşı net 1000, brüt 2300 TL. Ne kadar kıdem tazminatı alabilir? Serdar LAÇİN

Cevap: Babanızın her çalışma yılına karşılık son aldığı ücretin brüt tutarı kadar kıdem tazminatı alması gerekir. 11.5 yıl hizmeti varsa son aldığı brüt ücretin 11.5 katı kadar kıdem tazminatı alır. Sorunuzdaki brüt ve net ücrette yanlışlık olmalı. 2300 TL brüt ücretin neti 1000’den daha yüksek olmalı. Brüt ücretin 2300 TL olduğunu varsayarsak babanıza Damga Vergisi kesintisinden sonra yaklaşık 26 bin 250 TL kıdem tazminatı ödenmesi gerekir.

Kıdeminiz sıfırdan başladığı için izin hakkınız 14 gün

Soru: 23 yıldır bir şirkette çalışıyorum. 2 yıl önce tazminatımı alarak çıktı-girdi yapıldı. İşverenin aynı olduğu diğer bir şirkette çalışmaya devam ediyorum. Bu arada 26 gün olan izin hakkım 14 gün olarak tarafıma tebliğ edildi. İzin kullanma ile ilgili bu uygulama hakkında bilgi verir misiniz? Mustafa GEZER

Cevap: Çalıştığınız şirketin tüzel kişiliği varsa, yani anonim, limited veya sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketse, şirketlerin ortakları aynı da olsa, işveren şirket tüzel kişiliği olduğundan İş Kanunu yönünden faklı bir işyeridir. Dolayısıyla izin yönünden yeni şirkette kıdeminiz sıfırdan başlar. Maalesef yeni şirkette 5 yılınızı (5’inci yıl dahil) dolduracağınız tarihe kadar her yıl için 14 gün yıllık izin kullanacaksınız. İşyerinin verdiği 14 gün izin doğru.

Staj sigortası emeklilik açısından başlangıç sayılmıyor

Soru: 21 Nisan 1979 doğumluyum. 1995’te stajyerken okul tarafından sigorta başlangıcı yapıldı. 4436 gün primim var. Ne zaman emekli olurum? Volkan ARKIS

Cevap: Stajda kişileri emekli eden sigorta kollarına prim ödenmediği için emeklilik açısından başlangıç sayılmıyor. Sigorta başlangıç tarihi kişi adına ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları) prim ödenen gündür. Emekli olma şartlarını da sigorta başlangıç tarihi belirliyor. Başlangıç tarihinizi bildirmeniz halinde emekli olacağınız tarihi hesaplayabiliriz.

Prim ödemenizin geç başlaması emekli olma şartlarınızı olumsuz etkilemiyor

Soru: 20 Haziran 1971 doğumluyum. 5 Kasım 1990’da SSK’lı oldum. Fakat Ocak 1993’e kadar bir gün bile prim yatmamış. Ne zaman emekli olabilirim? Birol AYVAZ

Cevap: 25 yıl sigorta, 5525 gün prim ve 52 yaş şartına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 20 Haziran 2023’te emekli olabilirsiniz. 24 Kasım 1989-23 Mayıs 1991 arası sigortalı olanların emekli olma şartları aynı olduğundan, Ocak 1991’e kadar çalışma süresi bildirilmemesi emekli olma şartlarınızı değiştirmiyor. Primleriniz 5 Kasım 1990’da başlasa da aynı şartlarda emekli olacaktınız.