Giriş
Soru: 26 Eylül 1979 doğumluyum. 15 Eylül 2002 tarihinde memur oldum. 1 Eylül 2016’da memuriyetten ayrıldım. 4980 gün primim var. En erken nasıl emekli olurum? Taner KIRICI
Cevap: Sigortalı bir işte birkaç gün prim ödedikten sonra askerlik sürenizin 420 gününü borçlanarak toplam hizmet sürenizi 5400 güne tamamlamanız halinde 61 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Sigortalı bir işte çalışıp SSK’ya 2020 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte SSK’dan emekli olmanız da mümkün.
KIDEM TAZMİNATIMLA İŞTEN AYRILABİLİR MİYİM?
SORU: 2 Mayıs 1973 doğumluyum. 18 Eylül 1998’den itibaren sigortalı çalışmaya başladım. Ama boşluğum çok. 3100 gün prim ödemem bulunuyor. İşyerinden kıdem tazminatı alarak ayrılma hakkım var mı? SEFER
CEVAP: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındakileri sağlayanlar işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. Yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz.
Süre koşulunu sağlamanıza rağmen 3600 gün priminiz olmadığından maalesef işinizden kendi isteğinizle ayrılmanız halinde kıdem tazminatı alamazsınız. Askerliğiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. 500 gün askerlik borçlanması yaparak priminiz 3600 güne tamamlamanız halinde işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz.
ÜÇ AYLIK YIPRANMA BİR YIL ERKEN EMEKLİ EDER
Soru: 5 Kasım 1971 doğumluyum. 1 Ağustos 1988 tarihinde 4A statüsünde işe başladım. Askerliğim 1 Nisan 1994 ile 30 Haziran 1994 arasında yedek subay okulunda başladı, 15 Temmuz 1994 ile 16 Ağustos 1995 arasında asteğmen olarak görev yaptım.
Bugün itibarıyla 4A statüsünde 9165 gün, 4C statüsünde 488 gün prim ödemem var. Mevcut şartlarda 5 Kasım 2022 tarihinde emekli olacağım. Ancak yedek subaylık süreme bakıldığında 3 ay 8 günlük Fiili Hizmet Süresi Zammı’na (yıpranma) istinaden emeklilik tarihimin daha erken olup olmayacağı hakkında bilgi vermenizi rica ediyorum. Kamil Erkan ÜNAL
Cevap: Yedek subaylık hizmetinizde kazandığınız 3 ay 8 gün Fiili Hizmet Süresi Zammı’nız, 23 Mayıs 2002 tarihindeki sigortalılık sürenizi 3 ay 8 gün artırması sonucu emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Aranan şartları sağladığınızdan istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz.
YETİM AYLIĞI ALABİLİR MİYİM?
SORU: ABD’de yaşayan annem Mayıs 2021 tarihinde vefat etti. Tek mirasçısı benim. 1 Eylül 1988’de annem İzmir Ege Üniversitesi’ndeki görevinden istifa ederek ABD’ye yerleşmiş. 4C kapsamında toplam 14 yıl 6 ay 14 gün hizmeti var. Emekli ikramiyesi için başvuru yaptım.
Gelen yazıda şöyle deniliyor: “5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’nun 89’uncu maddesinde 17 Ocak 2012 tarih ve 6270 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik sonrasında dördüncü fıkrası ile aynı kanunun geçici 223’üncü maddesi ikinci fıkrasında belirtilen istisnalar dışında, mülga 5434 sayılı Kanun veya 5510 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesi ikinci fıkrası kapsamında emekli ikramiyesi ödenmesine rağmen, 5434 sayılı Kanun’a göre emekli aylığı ödenmeyecek.
Ölüm yardımı da ödenmeyecek.” Bu durumda 14 yıl 6 ay yatırılan prim ne olacak? Bazı kişiler ‘ödenmesi gerekir’ diyor. İkilem içindeyiz. Ayşe BOZKURT
CEVAP: Emekli Sandığı emeklisi anne veya babanın vefat etmesi halinde, memur olarak çalışmayan veya memur emeklisi olmayan ve bekar kız çocuklarına yaş aranmadan yetim aylığı bağlanıyor. 5434 sayılı Kanun’a göre yetim aylığı bağlanması için vefat eden kişinin en az 10 yıl hizmet süresi olması şartı var.
Sorunuzda belirttiğiniz bilgilere göre annenizin hizmet süresi yetim aylığı almanıza yeterli. Ancak kendi durumunuzdan bahsetmemişsiniz. Türk vatandaşıysanız, memur olarak çalışmıyorsanız, Emekli Sandığı emeklisi de değilseniz ve bekarsanız (veya dulsanız) yetim aylığı bağlanması gerekiyor.
