Giriş
Soru: Tapu harçlarının oranı geçici olarak binde 5’e indirilmişti. Bu uygulama devam ediyor mu? Halime AKSU
Cevap: 29 Mart 2009 ile 30 Haziran 2009 arasında uygulanmak üzere tapu harcı oranları binde 15’ten binde 5’e indirilmişti. 1 Temmuz 2009’dan itibaren ise binde 15 oranında uygulamaya geçildi. Maalesef ‘indirimli oran’ trenini kaçırmışsınız. Askerliğinizin 310 gününü borçlanıp 1 yıl erken emekli olabilirsiniz
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
Soru: 15 Mart 1966 doğumluyum. 1 Ekim 1987’de SSK’lı oldum. 7300 gün primim var. Askerlik borçlanmasını kaç ay ödemem gerekiyor? Askere 5 Mart 1986’da gittim. Borçlanırsam ne zaman emekli olurum? Selçuk GÜN
Cevap: 25 yıl sigorta, 5375 gün prim ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 15 Mart 2016’da emekli olabilirsiniz. Askerliğinizin 310 gününü borçlanırsanız, 49 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Soru: Nisan 1998’den beri çalışıyorum. Erken emekli olmak istiyorum. Askerliğimi de saydırsam bana faydası olur mu? Tazminat alabilir miyim? Sağlıktan faydalanabilir miyim? Necdet ARIKUŞU
Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsanız borçlanmanızda yarar var. Çünkü, borçlanmayla başlangıç tarihiniz askerlik süreniz (18 ay kabul edilmiştir) kadar geri gider ve 25 yıl sigorta, 5825 gün prim ile 56 yaş şartlarına tabi olursunuz. 1205 gün daha prim ödeyerek, borçlanma dahil 4620 gün olan prim ödemenizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla 1 Nisan 2031’de emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yapmışsanız, borçlanma emeklilik tarihini değiştirmeyeceğinden borçlanmanıza gerek yok. Bu takdirde 5900 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
SENDİKAYA KAYDOLDUK, İŞTEN ATILDIK
Soru: 2006’da arkadaşlarla sendikaya kaydolduk. Bunu öğrenen işveren bizi işten attı. Fabrikayı sendika olarak mahkemeye verdik. Bize “Mahkeme 4 ayda biter, işe döner ve sendikalı olursunuz” demişlerdi. 3 yıl sonra mahkemeyi kazandık. Avukat “İşe girseniz de girmeseniz de 2400 lira para alacaksınız, işveren işe almazsa epey yüklü bir miktar para alırsınız” demişti. Şimdi işveren bizi işe alıyor. Ama 4 aylık maaşı vermiyor. Bundan hiç bir şey anlamadım. Beni aydınlatırsanız sevinirim. Ersen YILDIZ/Aydın
Cevap: İşe iade davasını kazanmışsınız. Mahkeme kararının tebliğinden itibaren en geç 10 gün içinde işverenden işe başlatma talebinde bulunmanız gerekiyordu. Bu talebinizi yapmış olduğunuzdan, işveren işe başlatacağı için işe başlatmama tazminatı alamazsınız. Ancak, işverenin işsiz kaldığınız dönemdeki ücret kaybınızı telafi için 4 aylık ücretinizi ödemesi gerekir. Ödemezse yargı yoluyla alırsınız. İşveren sizi en geç bir ay içinde işe başlatmak zorunda. İşveren bu zorunluluğa uyarak işe başlamanızı istiyor. Altında bir şey aramanıza gerek yok. İşe başlamazsanız hak kaybınız olur. İşverenin istediği gün ve saatte işinize başlayın.
Ev hizmetinde sürekli çalışanlar zorunlu sigorta kapsamında... Ayrıntılar 2. sayfada...
EMEKLİLİĞE ESAS OLAN TARİH NEDİR?
Soru: 9 Nisan 1971 doğumluyum. 1 Aralık 2004’te yedek subay okuluna başladım. 7 Mayıs 1996’da SSK’lı olarak işe başladım. 1) Emekliliğe esas olacak başlangıç tarihim nedir? 2) Yedek subayken Emekli Sandığı’na yatırılan primler hizmetten sayılır mı? 3) Ne zaman emekli olurum? Ekrem TOKGÖZ
Cevap: 1) Sorunuzu 1 Nisan 1995 ile 31 Mart 1996 arasında askerlik yaptığınız varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Başlangıç tarihiniz yedek subay olarak Emekli Sandığı iştirakçisi olduğunuz 1 Nisan 1995’tir.
2) Yedek subayken Emekli Sandığı’na yatırılan primler hizmetten sayılır. 3) 25 yıl sigorta, 5750 gün prim ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. 706 gün daha prim ödeyerek askerlik dahil 5044 gün olan prim ödemenizi 5750 güne tamamlamanız şartıyla 9 Nisan 2026’da emekli olabilirsiniz.
EV HİZMETİNDE ÇALIŞANLAR ZORUNLU SİGORTA KAPSAMINDA
Soru: Evde çocuk bakan veya eve temizliğe gelen kadınlara ödenen ücretlerin sigorta durumu nedir? Bu kadınlara ödenen ücretler sigorta primine tabi mi? Yoksa vergiye tabi olmadığı gibi, sigorta primine de tabi değil mi? Zeliha GÜDER
Cevap: Ev hizmetlerinde ücretli ve sürekli olarak çalışanlar 4/a sigortalısı sayılıyor. Ev hizmetlerinde sürekli çalışanlara ödenen ücretler normal çalışanlar gibi, malullük yaşlılık ve ölüm sigortası, genel sağlık sigortası ve işsizlik sigortası ile iş kazası ve meslek hastalığı sigortasına tabi bulunuyor. Gelir Vergisi’ne tabi bulunmuyor. Eve günübirlik temizliğe gelen ve süreklilik arz etmeyen kişilere ödenen ücretler prime de tabi değil.
KIZILAY'A YAPILAN GIDA YARDIMININ TAMAMI GİDER YAZILABİLİR
Soru: Bu yıl kriz nedeniyle nakdi bağış ve yardımında bulunamayacağız. Bu yüzden elimizde bulunan gıda maddelerini Kızılay’a bağışlamayı düşünüyoruz. Eskiden Kızılay’a yapılan bağışın tamamı kazançtan düşülemiyordu. Herhalde yeni bir kanun çıkmış. Kızılay’a yapacağımız gıda bağışının tamamını kazancımızdan düşebilir miyiz? C.KARAMEHMET
Cevap: 3 Temmuz 2009 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Kanun ile Kızılay’a yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı beyanname üstünde kurum kazancından düşülebiliyor. Ayni bağış ve yardımda bulunanların, kurum kazancından indirebileceği bağış ve yardım tutarı, kurum kazancının yüzde 5’i ile sınırlı. Ancak Kızılay’a yapacağınız gıda bağışı ve yardımı bu kapsamda değil. Kızılay’ın gıda bankacılığı izni olduğundan, gıda bankacılığı kapsamında tamamını defterlerinize gider En çok kazandıran (%) yazarak kurum kazancınızdan indirebilirsiniz.
2