Ya primi 5150 güne, ya da yaşı 60'a tamamlayacaksınız

Soru: 8 Nisan 1965 doğumluyum. 1983’te SSK’lı oldum ve 1600 gün prim ödemem var. 1986’da askerliğimi yaptım. Askerliğimi borçlansam ne zaman emekli olabilirim? SARICA

Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabisiniz. Muhtemelen 18 ay askerlik yaptınız. Askerlik sürenizi borçlandıktan sonra, 3010 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5150 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. (ara vermeden prim öderseniz Ocak 2022’de). Ayrıca, 2000 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 8 Nisan 2025’te yaş haddinden emekli olmanız da mümkün.

[[HAFTAYA]]

Kıdem tazminatı alarak işten ayrılmak için SGK’dan yazı alıp işverene ibrazı gerekli

Soru: Sigorta başlangıç tarihim 15 Ekim 1986 olup bugüne kadar 9250 gün prim ödemem var. 10 Mayıs 2010 ile 30 Haziran 2012 tarihleri arasında özel bir şirkette çalıştım. 30 Haziran 2012 tarihinde özel sebeplerden dolayı istifa ettim. Noter aracılığı ile istifa dilekçemle beraber çalıştığım şirkete kıdem tazminatımın ödenmesi için ihtarname çektim. Kıdem tazminatım ödenmedi. Kıdem tazminatı hakkım bu şartlarda var mıdır? Varsa ne yapmam gerekiyor? Ergun CÖMERT

Cevap: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağladığınızdan, SGK’dan ‘kıdem tazminatı alabilir’ yazısı alarak işverene ibraz etseydiniz, işinizden ayrılırken kıdem tazminatı alabilirdiniz. Bu şekilde kıdem tazminatı alarak işinden ayrılmak isteyen çalışanda, emekli olunacak yaşın dolmasını çalışmadan beklemek iradesi olması gerekiyor. İşinizden emekli olunacak yaşın dolmasını çalışmadan beklemek iradesiyle değil de, özel nedenle istifa ettiğiniz için, işveren emekli ikramiyenizi ödememiş. İstifa dilekçenizle birlikte noter kanalı ile emekli ikramiyenizi talep etmiş olduğunuzdan, iş mahkemesine dava açarak kıdem tazminatını yargı yoluyla almaya çalışabilirsiniz.

İlave borçlanmaya gerek yok

Soru: 8 Haziran 1965 doğumluyum. 17 Eylül 1987 işe başlangıç tarihim. Tahmini 9500 gün prim ödemem var. Toplamda 122.000 TL birikimim gözüküyor. 330 gün askerlik borçlanması yaptım. Ne zaman emekli olabilirim? 210 gün kalan askerlik borçlanmamı ödememin herhangi bir avantajı olur mu? Tahmini ne kadar maaş alırım? Sezayi ÖZSÖZ

Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmış olmalısınız. Borçlanma sigorta başlangıç tarihinizi 330 gün geri götürerek emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Prim ödemeseniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 50 yaşınızı dolduracağınız 8 Haziran 2015’te emekli olabilirsiniz. Askerliğinizin kalan kısmını borçlanmanıza gerek yok.

5 yıl içinde dava açmadığınızdan hakkınız zamanaşımına uğramış

Soru: 1987’de sigortalı olarak işe başladım. İşe başlangıç tarihimden bu zamana hiç sigortam ödenmemiş. Yaklaşık 10 yıl çalıştığım o işyerinde sigortamın o dönemde ödenmediğini şimdi öğrendim. Bu konu hakkında ne yapabilirim? Cevat ARMAĞAN

Cevap: 1987’de çalışmaya başlayıp 10 yıl çalıştığınız işyerinden 1997’de ayrılmış olmalısınız. Şayet işyeri, işe girişinizi kuruma bildirmiş ancak çalışma süresini bildirmemişse, iş mahkemesine hizmet tespit davası açıp, mahkemede kuruma bildirilmeyen çalışmanızı şahit veya belgeyle ispatlamanız halinde, günlerinizi yargı yoluyla kazanabilirsiniz. Ancak işyeri girişinizi de kuruma bildirmemişse, işten ayrıldığınız tarihten itibaren 5 yıl içinde dava açmadığınız için hakkınız zamanaşımına uğradığından, bugün için yapacağınız bir işlem bulunmuyor.

İsteseniz de borçlanamazsınız istenen eski prim borcudur

Soru: 2006’da esnaf olarak Bağ-Kur primlerimi ödemeye başladım. Ancak 2009’da dükkânı kapatmak zorunda kaldım. 2010’da özel bir şirkette SSK’lı olarak çalışmaya başladım. Ve düzenli olarak primlerimi ödedim. Ancak geçen gün elime Bağ-Kur borcuyla ilgili bir yazı geldi. Bu nasıl olur? SSK’lıyken Bağ-Kur’a nasıl borçlanabilirim? Fikret ŞAHİN

Cevap: 2009’da faaliyetinize son verip, vergi mükellefiyetinizi kapatmışsanız, bu tarihten sonraki dönem için, isteseniz de Bağ-Kur’a borçlanamazsınız. Ancak, Bağ-Kur’u kapattığınız tarihe kadar olan prim borçlarını ödemek zorundasınız. Gelen yazı eski borçlarınıza ilişkindir. Şayet yeni tarihli borç isteniyorsa, bu Bağ-Kur dosyanızı kapatmadığınız anlamına gelir. Yazı gönderen merkez müdürlüğü ile görüşüp dosyanızı kapattığınızda, yersiz olarak istenen primler terkin edilir. (silinir)

Oğlunuz destek primine tabi olarak çalışabilir, emekli aylığı kesilmez

Soru: Oğlum 1 Temmuz 2011 tarihinde yüzde 60 sağlık raporu ve vergi indirimi alarak 4/a kapsamında emekli oldu. 16 Ağustos 1969 doğumlu. 15 Şubat 1988 işe girişi ve 3623 gün primi vardı. Şimdi yine aynı kapsamda bir işte çalışmak istiyor. Bu durumda emekli aylığı kesilir mi? Bağlanan aylık yaşlılık diye geçiyor. M. KUYU

Cevap: Oğlunuzun engelli hakkıyla emekli olduğu anlaşılıyor. Oğlunuz ‘Sosyal Güvenlik Destek Primi’ne tabi olarak çalışabilir. Hem emekli aylığını hem de çalıştığı işyerinden ücret alabilir. Alacağı ücretten yüzde 7.5 oranında destek primi kesilir. Emekli ayığından kesinti yapılmaz.