Yeşil kartlıların yarısı tedavi için prim ödeyecek (3)

Gelir testi sonuçlanana kadar herkes aylık 106.38 TL prim ödeyecek

İşsizlere ve yeşil kartlılara uygulanan genel sağlık sigortasının püf noktasını ‘gelir tespiti’ oluşturuyor. Çünkü; işsizin veya yeşil kartlının sağlık yardımı almak için prim ödeyip ödemeyeceği, prim ödenecekse, ödenecek prim tutarı, gelir testiyle tespit edilen aylık gelir tutarına göre belirleniyor. Ayrıca, gelir tespit edilene kadar prim ödenecek olması da gelir tespitinin bir an önce yapılmasını zorunlu kılıyor. Çünkü, gelir tespit edilene kadar genel sağlık sigortalısı yapılan işsiz adına aylık 106.38 TL prim tahakkuk ettirilecek. Prim, süresi içinde ödenmezse gecikme faizi ve gecikme zammı oluşacak.
[[HAFTAYA]]

Gelir testi istemeyenler aylık 212.76 TL prim ödeyecek

Haklarında gelir testi yapılmasını istemeyenler, asgari ücretin iki katının (1773 TL) yüzde 12’si kadar, yani aylık 212.76 TL prim ödeyerek sağlık yardımı alacak. Gelir testi yapılmasını istemeyen kişi genel sağlık sigortalısı, eş ve çocukları ve varsa büyük anne ve büyük babası, genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak, genel sağlık sigortasına tescil edilecek. Genel sağlık sigortalısı ayda 212.76 TL prim ödeyerek, diğerleri yani genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişiler (eş, çocuk, büyük anne ve büyük baba) prim ödemeden sağlık yardımı alacak. Aynı şekilde aile içinde kişi başına düşen aylık geliri asgari ücretin iki katından fazla olduğunu beyan edenler de haklarında gelir testi yapılmaksızın aylık 212.76 TL prim ödeyerek sağlık yardımı alacak.

Gelir tespiti sorun yaratacak

Gelir tespiti sonuçlanana kadar prim ödenecek olması ve tespit edilen gelir tutarına göre prim ödeme zorunluluğu olduğu için gelir tespitinin süresinin başvuru tarihinden itibaren en geç ‘bir ay’ içinde sonuçlandırılması öngörülmüş. Dolayısıyla, gelir tespitinin, gelir tespiti başvuru tarihinden itibaren en geç bir ay içinde sonuçlandırılması gerekiyor. Süre, başvuru tarihinden itibaren başladığından SGK’nın tebliğ edeceği, ‘gelir testi yaptırın’ yazısı üzerine, vakit geçirmeden başvurmakta yarar var. Ancak, yaklaşık 2 milyon civarındaki kişinin bir ay içinde başvuru yapması halinde, gelir testinin bir ay içinde nasıl sonuçlandırılacağı da ayrı bir sorun olarak görünüyor. Yetkililerin bu hususu dikkate almasında yarar var.

Gelir testinin yenilenmesi ve özellikli durumlar

1 Ocak 2012’den itibaren genel sağlık sigortalısı yapılan 2 milyon kişiden, gelir tespiti yapılanların gelir durumları ödenen prim tutarını etkileyecek şekilde değişenler, ‘bir ay’ içinde, bulundukları yerdeki sosyal yardım ve dayanışma vakfına başvurarak gelir testinin yenilenmesini istemek zorunda. Gelir durumu değişen kişilerin başvurusu üzerine gelir tespitleri yeniden yapılacak ve tespit edilen yeni gelir tutarına göre; prim ödemeden veya ne kadar prim ödeyerek sağlık yardımı alacakları belirlenecek. Ayrıca soysal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları da sürekli olarak kişilerin gelir durumunu izleyecek. Gelir durumunda değişiklik olduğunu tespit ettiği kişilerin başvurusunu beklemeden, gelir tespitini yenileyecek.

Yeşil kartlıların durumu

Yaklaşık 9 milyon 140 bin yeşil kartlı, 1 Ocak’ta genel sağlık sigortalısı yapıldı. Yeşil kartlılar 2011 sonuna kadar nasıl prim ödemeden sağlık yardımı alıyorsa, 1 Ocak 2012’den itibaren de aynı şekilde prim ödemeden sağlık yardımı alacak. Ancak, bir yıllık vize süresi dolan yeşil kartlılar, vizelerinin dolduğu tarihten itibaren bir ay içinde, gelir testi yaptırmak için bulundukları yerdeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına başvuracak. Başvuru sahibi yeşil kartlılar, aynen işsizlerde olduğu gibi gelir testine tabi tutulacak ve yukarıda anlatılan usulde, aile içinde kişi başına düşen aylık gelir tutarı tespit edilecek. Yapılacak gelir testine göre; aile içindeki kişi başına düşen gelir tutarı asgari ücretin üçte birinden, yani 295.50 TL’den az olanlar prim ödemeden sağlık yardımı alacak. Kişi başına düşen gelir tutarının asgari ücretin üçte biri (295.50 TL) ile asgari ücret arasında olduğu tespit edilen yeşil kartlılar, aylık 35.46 TL, aylık geliri asgari ücret ile asgari ücretin iki katı arasında olduğu tespit edilen yeşil kartlılar aylık 106.38 TL’ye sağlık yardımı alacak. Aile içi kişi başına düşen aylık geliri asgari ücretin iki katından (1773 TL) fazla olduğu tespit edilen yeşil kartlılarda ise aylık 212.76 TL sağlık primi istenecek. Gelir testine tabi tutulduktan sonra yeşil kartlılardan en az yarısının prim ödeyerek sağlık yardımı alması bekleniyor. Nitekim, yetkililerin de 2012 yılında yeşil kartlılara yapılan sağlık harcamalarında, 4 milyar TL tasarruf yapılacağını açıklamaları da gelir testi sonunda yeşil kartlı sayının en az yarısının prim ödemeye başlayacağı anlamına geliyor. Yeşil kartlılardan hakkı olmadığı halde prim ödemeden sağlık yardımı alanlar için, bedava sağlık yardımı alma devrinin sona ereceği açıkça görülüyor.

Hanedeki birey sayısı değişirse

Doğum, ölüm, evlenme, boşanma ve benzeri nedenlerle hanedeki aile bireyi sayısının değiştiğinin tespit edilmesi durumunda, gelir testi yenilenecek. Ödenecek genel sağlık sigortası primi, yeniden yapılacak gelir testiyle belirlenecek olan aile içi kişi başına düşen aylık gelir tutarına göre belirlenecek. Aile içinde kişi başına düşen aylık geliri asgari ücretin üçte birinden (295.50 TL) az olduğu için primleri devlet tarafından ödendiğinden prim ödemeden sağlık yardımı alanlar ile asgari ücretin üçte biri üstünden ayda 35.46 TL prim ödeyenlerin, ev ziyaretleri vakıf personeli tarafından her yıl yenilenecek. Genel sağlık sigortasına tescil yapıldığı tarihten itibaren ‘90 günde’ bir aile içindeki kişilere ait bilgiler otomatik olarak güncellenecek. Güncelleme sonucunda durumunda değişiklik olduğu tespit edilenlerin, tespit edilen aile içinde kişi başına düşen aylık gelir tutarı üstünden ödeyeceği aylık prim tutarı yeniden belirlenecek. Kişinin gelirinde ödeyeceği prim miktarında bir değişiklik olduğunun bildirilmesi ve gelir tespiti istenmesi halinde, en geç bir ay içinde gelir testi yapılarak, prim ödemeye esas gelir yeniden belirlenecek. Yukarıdaki durumlar hariç genel sağlık sigortalısı yapılanlar, gelir tespitinin yapıldığı tarihten itibaren 6 ay geçmedikçe gelir tespitinin yenilenmesi talebinde bulunamayacak.