Giriş
Binlerce yıldır insanlığın farklı yollar deneyerek aradığı ölümsüzlüğe, teknoloji sayesinde ilk defa çok yakınız. Dijital ölümsüzlük gerçekten de mümkün mü? Bu yazı belki de bu konuda fikrinizi değiştirecek.
İSTEDİĞİNİZ BİR YAPAY BEDEN SİZE AİT OLABİLECEK
Beyninizin dijital bir sürümünün “bulut“ta (güvenli ve internette her an bağlı bir sunucuda) bulunduğunu ve anlık olarak yaşadıklarınızla senkronize edildiğini düşünün. Elektrik sinyalleri sayesinde materyalize ettirdiğiniz bilinciniz, sentetik bir beyinde ve yapay bir bedende depolanabilecek.
TEK YAPMAMIZ GEREKEN
Teorik olarak bu şekilde sonsuza kadar yaşayabilirsiniz. Çünkü benliğinizi taşıyan bir bedeniniz olmayacak. Daha doğrusu istediğiniz herhangi bir yapay beden size ait olabilecek. Tek yapmanız gereken, olmak istediğiniz yapay beden içine “siz”i yüklemek olacak. Biraz daha ileriye giderek, uzak gelecekte, “beden”in günümüzdeki anlamını tamamen yitireceğini, kullanacağımız bir eşyaya dönüşeceğini iddia edebilirim.
'SON DEĞİL GERÇEK...'
Ölümsüzlük arzusu çok eskilere dayanıyor. Milattan Önce 3. yüzyıldaki antik Çin, cıvanın ölümsüzlüğün anahtarı olduğuna inanıyordu. Rivayete göre Çin’in ilk imparatoru Kin Şi Huang, sonsuz yaşam için bu uğurda yüksek miktarda cıva tüketti ve 39 yaşında cıva zehirlenmesinden öldü. Günümüze geldiğimizde ise United Therapeutics biyoteknoloji firmasının kurucusu Martine Rothblatt’a göre ölüm bir son değil; bir seçenek. Bu iş kadını, bildiğiniz her şeyi bilecek olan ölümsüz avatarınızın hakları konusunda şimdiden endişelere sahip.
2045 İNİSİYATİFİ VE VE AVATAR PROJESİ
Rus girişimci ve dolar milyoneri Dimitri İskov’un “2045 İnisiyatifi” adını verdiği bir projenin şemsiyesi altında yürütülen “Avatar Projesi” bir başka güncel çalışma olarak öne çıkıyor. Şu ana kadar milyonlarca dolar harcanan proje dört safhadan oluşuyor. Sürecin birinci safhasını oluşturan Avatar A’da, insan beyni tarafından yönetilebilen bir robot geliştirilecek. Avatar B, insan beynini sentetik bir bedene nakletmeyi içeriyor. Avatar C’de, biyolojik beynin içeriği sentetik yedeğine yüklenecek. Avatar Projesi’nin son ayağı olan Avatar D’yi ise emülasyon aşaması oluşturuyor: Biyolojik bedeni ve beyni, insanın dijital sürümüne ev sahipliği yapacak bir hologram ya da avatar ile değiştirmek.
KARBON KOPYA PROJESİ
Sinirbilimci Randal Koene tarafından 2012’de kurulan Carboncopies.org da günümüzün önemli projelerinden bir tanesi. Koene’nin liderlik yaptığı transhümanizm savunucuları, dijital ölümsüzlüğü aktif bir şekilde desteklemeye başladılar. Eksiksiz beyin emülasyonu fikrinin temelini bu idealistler attı. Bu fikrin içinde, ölümsüz kişiliğinize ev sahipliği yapacak yazılım ve donanımın geliştirilmesi de var.
CONNECTOME PROJESİ
Başka bir bilimsel araştırma projesi ise insanlığımızı birebir temsil eden başka bir şeyi tanımlıyor, haritalıyor ve çözümlüyor. İnsan beyninin sinir hatlarını çıkaran bu projenin adı “İnsan Connectome Projesi”. Kişisel anılarınız, yetenekleriniz ve sizi siz yapan tüm özellikler size ait connectome içinde yer alıyor. Human Connectome Project, dijital ölümsüzlük için bir ön koşul olan, insan beyninin çözümlenmesi adına önemli bir çalışma.
DİJİTAL ÖLÜMSÜZ OLMAK İSTER MİSİNİZ?
Şüphesiz dijital ölümsüzlük, doğrudan ciddi ahlaki ve etik sorunlar doğuracaktır. Belki de en önemlisi, toplumsal hayatta mahremiyet problemleri çıkarabilir. Örneğin, anıların hakları var mıdır? Peki anılar mahkemede delil olarak gösterilebilir mi? Tüm dünyanın dijital olarak bire bir kopyasının içinde, sonsuza kadar tüm diğer dijital insanlarla yaşamak sizi mutlu eder mi? Diyelim ki dijital ölümsüzlüğün mümkün hale geldiği bir döneme ulaştınız. Bunu satın alır mısınız? Belki bunları düşünmek için erken ama tüm benliğinizi, anılarınızı, hislerinizi oluşturan o dev kütüphanenizin bir bilgisayarın diskinde durması nasıl hissettiriyor sizi?
