Giriş
Tarihler 1928 yılının 18 Kasım gününü gösterdiğinde, bu tarihin eğlence dünyasının gördüğü en meşhur 'fare' olan Mickey Mouse’un doğum günü olarak kutlanacağından kimsenin haberi yoktu.
18 Kasım 1928’de Mickey Mouse diye adlandırılan 'sevimli' fareyi bütün dünyaya tanıtacak olan animasyon filmi Steamboat Willie gösterime girdi.
Bu ilginç karakterin yaratıcısı ise Walt Disney'di. 1901 Şikago doğumlu olan Disney, daha 18 yaşında profesyonel olarak çizerliğe başladı, 1920’lerin başlarında, Kaliforniya’ya giderek kardeşleri ile Disney Brothers Studio’yu kurdu. O yaşlarda ticari zekasını gösteren Disney’in kuşkusuz en büyük başarısı Mickey Mouse oldu. Bu karakterin yanına Minnie Mouse (Mini), Donald Duck (Donald Amca/Vakvak Amca), Scrooge McDuck/Uncle Scrooge (Varyemez Amca), Daisy Duck (Deyzi), Huey, Dewey, Louie (Tim Cim, Mim), Goofy (Gufi), Pluto gibi karakterlerin de eklenmesiyle büyük bir Disney çılgınlığı başladı, bu kahramanlar toplumun her kesimine yayıldı.
Amerika yaşam tarzını dünyaya yaydı
Mickey Mouse ve onunla beraber olan kahramanların eğlenceli maceraları yanında, dönemin Amerikan ailesini başarılı şekilde yansıtması da bu büyük popülaritenin arkasında yatan en büyük nedendi.
Özellikle 1950’lerin kapitalizminin yarattığı orta sınıf Amerikan ailesi Miki ve Mini’nin ya da Donald Amca’nın maceralarında yer bulurken, Varyemez Amca’nın hırsız korkusu ve para dolu kasaları burjuvazinin mal kaybetme korkusunu başarıyla yansıttı.
Öte yandan “Amerikan hayali” ve Amerikan tarzı yaşamı dünyaya yayan en önemli medya da Mickey Mouse serisi oldu ve Türkiye’de de 60’lı yılların başında Miki adı ile 'Haftalık Mecmua' olarak çok büyük satışlara ulaştı.
Günümüzde de The Disney Company ile bağlı şirketleri, Çinli ortağı ve 130 milyar dolarlık değeriyle farklı bir şekilde olsa da yine belli bir yaşam tarzını dünyaya yaymaya devam ediyor.
Blondie'nin uyarlaması: Fatoş ile Basri
O dönemde bir başka popüler çizgi karakteri de ülkemizde 'Fatoş' diye yayınlanan 'Blondie' idi. Adına hepimizin aşina olduğu Chic Young tarafından çizilen bu karakterler hem bir film serisi hem de radyo programı olarak meşhurdu. 1930’lardan beri tanıdığımız bu karakteriler, her dönemin en sevilenlerinden oldu.
1950’lerin, hiçbir seks içeriği olmadan flörtleşen Rock Hudson-Doris Day çiftinin evli halini anımsatan Fatoş ve kocası Basri’nin maceraları ve Basri’nin patronu ile olan ilişkisi tam bir orta sınıf panoraması olarak bir yaşam tarzını canlandırıyor, normalleştiriyordu. Günümüzde 100 yaşına yaklaşan Basri ve Fatoş’un artık bilgisayar kullanırken görülmesi ve yeni maceralarda bol bol sosyal medya kullanımı olması da orta sınıfın değişen adetlerine uyduklarını gösteriyor.
Noel Baba neden kırmızı-beyaz giyer?
Geçmişin bu çok popüler kahramanlarının yanı sıra burada adını anımsayamayacağımız birçok karakter de toplumları etkiledi ve insanları belli bir yaşam tarzına sürükledi.
Eğer Noel Baba’nın kırmızı-beyaz kıyafetinin nereden geldiğini düşünürsek, bu etki daha da iyi anlaşılır. Herkesin kırmızı-beyaz kıyafetler içinde bildiği, bu kıyafetle özdeşleştirdiği Noel Baba aslında bu kıyafeti, bir gazlı içecek firmasının logosundaki renklerden alır. 1927’den beri bu renkleri taşıyan Noel Baba, 1931 ‘de ünlü çizer Haddon Sundblom tarafından bu şekilde reklam amaçlı çizildi ve Disney programlarında geniş kitlelere yayıldı.
Günümüzde Mickey hala yeni kahramanlarla rekabet ediyor. Görsel medyanın gücünü 1920’lerden beri gösteren bu tür çizgi karakterler bir yaşam tarzını da bütün dünyaya benimsetiyor.
Belki bir gün biz de bir Türk karakteri ile kendi tarzımızı tanıtırız...
