Giriş
Ukrayna’daki savaşı sona erdirmek için Amerika’nın çözüm arayışında olduğuna inanan var mı? ABD’nin Rusya’ya müzakere teklif ettiğini, el altından görüştüğünü duydunuz mu? Hayır. Washington’ın amacı geniş çaplı bir savaştan kaçınmak mı? Öyleyse neden Pentagon, Rus generalleri öldürmek, gemilerini batırmak için anlık istihbarat sağlıyor. Şurası kesin, ABD kıyılarından uzaktaki bir savaşa verilen halk desteği sonsuza kadar devam etmeyecek. Enflasyon, Ukrayna’dan daha büyük bir sorun. Gıda ve enerji fiyatları roket hızıyla artıyor.
AB’NİN GAZ OYALAMASI
Bunun emareleri Avrupa’da çoktan belirdi. Hesapta ‘yıl sonu’ deniyor ama müzakereler sürdüğü için Rusya’dan Avrupa’ya petrol akışının tam ne zaman sona ereceği belli değil. Mevcut AB teklifi, Çekya, Macaristan, Slovakya’nın 2024’e kadar Rus petrolünü ithal etmeyi sürdürmesine izin veriyor. Doğalgazda da benzer bir süreç var. Avrupa Komisyonu, yeni yönerge yayınlayarak, AB ülkelerinin Putin’in talep ettiği gibi Rus gazı için ruble olarak ödeme yapmasına izin verdi. İsrail gazının Türkiye üzerinden Avrupa’ya pompalanması da bölgesel çıkar çatışmalarından ötürü kolay görünmüyor.
RUSYA’YI AŞAĞILAMAYIN
Birçok Avrupa devleti, ABD’nin aksine, savaşı kimin kazanacağından çok, bitirmeyi önemsiyor. Almanya mesela, Ukrayna’nın savaş öncesi statükosuna geri dönme seçeneğini dillendiriyor. Fransa Cumhurbaşkanı Macron da Doğu Avrupa’da olası bir barışın Rusya’nın aşağılanmasını içermemesi gerektiğini ve Moskova’ya toprak tavizleri verilebileceğini söylüyor. Zaten, Avrupa’nın Ukrayna’ya yaptığı silah yardımı Amerika ve İngiltere’nin yanında göstermelik kalıyor. Hatırlayın savaş çıktığında, ABD ‘şak’ diye 4 milyar dolarlık silah yollarken, Almanya Ukrayna’ya dalga geçer gibi 5 bin miğfer göndermeyi teklif etmişti. En son, Almanya Gepard uçaksavar tanklarını yolladı. Ama tankların mermileri yoktu, bürokrasiye takıldı iyi mi…
UKRAYNA’NIN ÜYELİĞİ
Kiev’de soluğu alan herkes, Ukrayna’nın AB’ye üyeliğini destekliyor. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve Alman Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da bunlar arasında. Ama her ikisi de biliyor ki, AB’deki 27 ülkeden biri bu üyeliği nasılsa ‘veto’ edecek. Ukrayna’yı NATO’ya koşa koşa almak isteyenler, İsveç ve Finlandiya’nın üyelik prosedürünü jet hızıyla başlatanlar; göreceksiniz iş Ukrayna’nın AB üyeliğine gelince ‘Hayır’ diyecek. Çünkü Paris ve Berlin için Ukrayna savaşı sadece bir güvenlik sorunu değil, aynı zamanda AB’nin gelecekteki güç dağılımını da belirleyecek. AB’deki en kilit pozisyonlar, Batı Avrupalı politikacılar tarafından tutuluyor.
Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen (Almanya), Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde (Fransa), Dışişleri ve Güvenlikten Sorumlu Josep Borrell (İspanya) ve Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel (Belçika) bunlardan bazıları. Doğu Avrupa hükümetleri, bu statükonun kabul edilemez olduğunu yıllardır dile getiriyor. Ve Ukrayna’daki savaşı, durumu lehlerine değiştirmek için fırsat olarak görüyor. Halbuki Avrupa Birliği, Almanya ve Fransa arasında inşa edildi. Her iki devlet de Avrupa’daki nihai karar verici konumunu korumak istiyor. Ukrayna’nın AB üyeliğinin, Berlin-Paris’e rakip bir Varşova-Kiev eksenine yol açabileceğinin farkındalar. Bu yüzden, Ukrayna’nın elinin daha fazla kuvvetlenmesini istemeyecekler.
KİSSİNGER NE DİYOR?
Yazıyı, Soğuk Savaş döneminde ABD politikasını şekillendiren kilit isim, eski Dışişleri Bakanı Henry Kissinger’in (99) geçen hafta Davos’ta yaptığı çağrı ile bitirmek istiyorum. Söyle diyor kurt siyasetçi; “Barış olsun isteniyorsa, Ukrayna Rusya’nın şartlarını kabul etmeli. Batı, Ukrayna’daki Rus güçlerini ezici bir yenilgiye uğratma çabasından vazgeçmeli. Bu durum, Avrupa’nın uzun vadeli istikrarı için feci sonuçlar doğurabilir. Batı’nın havaya girip, Rusya’nın, Avrupa güç dengesindeki yerini unutması ölümcül olacaktır. Savaşın daha fazla sürmesine izin verilmemeli, 2 ay içinde müzakereler başlamalı. Yoksa kolayca üstesinden gelinemeyecek gerilim ve ayaklanmalar baş gösterecektir.”
