Giriş
Bağdat Caddesi’nde kadına tecavüz edildi;
“O saatte kızın sokakta ne işi vardı” diyerek neden sonuç ilişkisi içinde derin teşhisler koydular. Böylece suç, meşru hedef gibi gösterilen mağdura rücu edildi.
Merasim Sokak'ta 29 kişi katledildi;
“Saldırı Kürt kentlerinde yaşananlara ses çıkarılmamasının sonucu, hem ölenler devlet memuru” teşhisleri kondu. Böylece katilin suçu kurbana rücu edildi.
Ankara Garı’nda katliam oldu;
Olayı ağız ucuyla kısaca kınayıp “Bunlar da milletin değerlerine ters...” diye saatlerce derin teşhisleri anlattılar. Böylece suç kurbanlara rücu edildi.
***
Otobüste taciz yaşandı;
“Ama muhafazakar ülkede şort giymişti” denerek tacizci ile empati kuruldu.
Kızılay’da 36 kişi katledildi;
“O kadının kendini neden patlattığını anlamalıyız” diye katille empati kuran, hatta taziyeye giden siyasetçiler oldu.
11 Alman katledildi;
“Batıda İslamofobinin yarattığı ruh halinin sonucu” diyerek katille empati kuran çoktu.
***
...ve suçluyla empati kurmanın moda haline geldiği dönemde devletin TRT’si yangına öyle bir körükle gitti ki bu yazının yazılma sebebi de budur. TRT Suriyeli mağdur çocuğun “Kendimi kontrol noktasında patlatırım” mesajını kitlelere ulaştırdı.
Aynı sorunlu mantık: Çocuk eziyet görmüş mü, görmüş. Babası amcası öldürülmüş mü öldürülmüş. Öyleyse çocuk kendini patlatsa haklı!
Yıllarca silahlı siyasete karşı “Sebebi ne olursa olsun, şiddet ve terör tasvip edilemez” diye ortak mesajlar verildi. O klişe sayesinde belki hâlâ iç savaşa tutuşmadık. Ama artık devlet kurumu bile şiddetin beslendiği dile karşı hassasiyeti kaybetmişse gidiş tehlikelidir.
***
Sorun belki de şu afili cümleyle başladı: “Daha önceki öfkeler, dışlanmalar, hakaretler bir anda geniş bir cephede reaksiyon doğurdu.”
Bu cümeyi Başbakan Davutoğlu IŞİD şiddetini açıklamak için kurmuştu. Şiddetin mekaniğini anlamaya çalışmak önce psikiyatrinin ve sosyolojinin işi. Siyasetin de işidir doğru. Doğru da katliamın ertesi günü kamuoyu önünde şiddetin vahametinden çok sebebini konuşursanız yanlış mesaj verirsiniz.
***
- Kadın cinayetinden sonra “Eşini döven kocalar çocukken şiddet mağdurudur. Hem karısı da ona neler etmiştir” diye mağduriyet edebiyatı yapamazsınız.
- Çocuk tecavüzünden sonra “O tecavüzcü de çocukken tecavüze uğradı. Onu da anlamamız gerekir” denmez.
- Terör katliamından sonra “Ama, ama....” diyemezsiniz. Özelilikle intihar eylemi dümdüz fanatizmdir.
