Giriş
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İtalya’ya yaptığı çalışma ziyareti her bakımdan çok önemliydi.
Erdoğan’a seyahatinde aralarında Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler ile Millî İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın ve İletişim Başkanı Prof. Dr. Fahrettin Altun’un da olduğu bakan ve danışmanlardan oluşan büyük bir heyet eşlik etti. Erdoğan’ın ziyareti sırasında baş başa görüşmeler haricinde hükümetlerarası bir zirve de gerçekleştirildi.
Zirvenin ardından liderler Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) tarafından düzenlenen Türk-İtalyan İş Forumu’na katıldı.
Erdoğan’ın Roma temasları, Ankara’nın bir süredir duraksayan Avrupa Birliği’ne katılım yolunda ilerleme arzusu açısından da büyük önem taşıyordu. İtalya ve Türkiye arasında geçmişi yüzyıllar öncesine uzanan köklü ilişkiler var. Çağımızda ulaşım imkânlarının gelişimi düşünülecek olursa bir yönüyle iki ülke komşu bile denebilir. İstanbul- Roma arası uçakla yaklaşık 2 saat. Türk Hava Yolları, İtalya’da başkentin yanı sıra Milano, Bologna, Palermo, Napoli, Venedik, Bari, Torina, Katanya şehirlerine uçuyor. Bir anlamda İstanbul üzerinden İtalya’yı uluslararası destinasyonlara bağlamış oluyor.
İtalya’nın Türkiye’ye AB konusundaki desteği önemli fakat diğer kurucu çekirdek ülkeler Almanya, Fransa’nın aynı doğrultuda adımları olmadan ancak belli oranda etkili olabiliyor.
Türkiye-İtalya 4. Hükümetlerarası Zirvesi’ne İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlık etti. Ticarette 30 milyar dolar hedefi yakalanmış durumda, yeni hedef 40 milyar dolar. Meloni, İtalya’nın AB içinde Türkiye’nin ikinci ticaret ortağı olduğunu söyledi. Demek ki İtalya bu anlamda Fransa’yı bile geride bırakmış. Bunu ben de bilmiyordum.
Cumhurbaşkanı’nın Roma programının en fazla dikkat çeken yönlerinden biri Meloni’nin Türkiye yönünden gelen düzensiz mülteci sayısının sıfırlandığını söylemesiydi.
Düzensiz göç konusunda Avrupa Birliği ile ilgili yeni bir anlaşma var mı, varsa bunun detayları nedir, bu çok net değil. Dışişleri Bakanlığı’nın bu doğrultudaki yeni bir açıklamasına rastlamadım.
Leonardo ile Baykar arasında kapsamlı işbirliği, bu ziyaretin savunma başlığındaki en önemli gelişmelerinden biriydi. Baykar kısa süre önce İtalyanların ‘bıyıklı uçaklar’ıyla tanınan 140 yıllık prestijli havacılık şirketi Piaggio Aerospace’i satın almıştı.
Küresel düzeydeki İHA-SİHA talebi düşünülecek olursa burada Türk-İtalyan ortaklığıyla muazzam işler başarılabilir.
Cumhurbaşkanı Erdoğan son 22 yılda bin 500’den fazla İtalyan firmanın ülkemizde 5 milyar dolar yatırım gerçekleştirdiğini hatırlattı. Türk firmalarının da özellikle son yıllarda savunma sanayii, havacılık, beyaz eşya, cam üretimi gibi alanlarda İtalya’da önemli yatırımlara imza atarak, iki ülkenin ortaklık ruhuna önemli katkıda bulunduklarını söyledi.
İki ülke arasında Akdeniz’de işbirliğinin artırılması konusunda büyük bir görüş birliği var. Nitekim Libya’daki çatışmalı süreçte İtalya ve Türkiye aynı saflarda yer almıştı. Roma ve Ankara’nın Gazze, Ortadoğu çatışmaları ve Rusya-Ukrayna savaşı konularında da benzer yaklaşımları söz konusu.
İtalya ve Türkiye 2032 Avrupa Futbol Şampiyonası’na da birlikte ev sahipliği yapacak. Bu büyük organizasyonun da dostluk ve yakınlaşma havasına ciddi katkısı olacağını düşünüyorum.
