Giriş
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ukrayna-Rusya savaşının sona ermesi için en yoğun çaba gösteren dünya lideri durumunda. Şimdiye kadar gösterdiği çabalar bazı somut sonuçlar verdi. İki ülke heyetleri Antalya ve İstanbul’da olmak üzere iki kez bir araya geldi. Erdoğan ayrıca hem Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski hem de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşüyor. Bütün dünya bu temaslardan sonuç çıkmasını bekliyor.
Savaştan rant elde eden birkaç ülke dışında herkesin arzusu; acıların, ölümlerin ve çatışmaların sona ermesi. Enerji, gıda, lojistik sektörleriyle birlikte havacılık ve turizm şu anda kan ağlıyor. Batılı ülkeler savaş nedeniyle kısa süre önce Rusya’da kayıtlı uçakların hava sahasına girmesini yasaklamıştı. Karşılıklılık ilkesiyle aynı adımı Rusya da attı. Fiziki ölçü itibarıyla Avrupa’nın en büyük ülkesi durumundaki Ukrayna’nın hava sahası da zaten savaştan ötürü kapalı.
Bu durum uluslararası hava trafiğine tam bir darbe vurdu. Ukrayna Avrupa hava trafiğinde yüzde 3.3’lük bir dilime karşılık geliyor. Rusya’nın iç hat trafiği de yüzde 4,5’luk değere sahip. Rusya ile Avrupa arasındaki yolculuklar ise Avrupa’nın yüzde 5.7’si büyüklüğünde. Oranlar küçük gibi görünse de etkisi çok büyük.
Pandemi sebebiyle zaten 2 yıl boyunca uluslararası havayolu faaliyetleri neredeyse durma noktasına geldi. Salgının etkileri hâlâ yer yer devam ediyor. Çok sık yaşanan “aç-kapa”lar nedeniyle okyanus ötesi uçuşlar henüz tam seyrine ulaşmadı.
Bana kalırsa çok riskli konulardan biri de Rus uçaklarına yönelik parça satmama kararı. Ambargonun bu alana ulaşması sivil havacılık açısından çok tehlikeli. Benzer yaptırımlar İran için de uygulandı. Brent petrolündeki fiyat artışı nedeniyle havacılık sektörünün 2022 kaybının en az 12 milyar dolar olacağı hesaplanıyor.
Petrolün varili 95-110 dolar seviyesinde seyrederken bir anda 130 dolara kadar yükselmişti. 140 üyesi bulunan Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) Direktörü Willie Walsh’un altını çizdiği gibi küresel istikrarsızlıklara ilave olarak petrol bu kadar yüksek seyretmeye devam ederse birçok havayolu iflas bayrağını çekebilir.
İLK KADIN CEO
Türkiye ve Avrupa’nın en büyük havayolu kuruluşlarından Pegasus’ta önemli bir değişim yaşanıyor. Pegasus Hava Yolları CEO’su Mehmet Nane, Yönetim Kurulu Başkan Vekili seçildi. CEO’luk görevini devralan ise Ticaretten Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Güliz Öztürk oldu.
Öztürk; Türk sivil havacılık tarihinde, hava yolu taşımacılığı alanındaki ilk kadın CEO olacak. Mehmet Nane uzun süre CEO olarak görev yapmıştı. Yıllarca Türk Hava Yolları’nda çalışmış Güliz Öztürk de oldukça deneyimli bir isim. Kısa süre önce de Marjan Rintel, Hollanda KLM Havayolları’nda bir başka kadın CEO olarak seçildi. Haberler bununla sınırlı değil. Mehmet Nane de IATA’nın ilk Türk başkanı oluyor.
Görevi, mevcut Yönetim Kurulu Başkanı Robin Hayes’in başkanlık döneminin ardından 19-21 Haziran 2022’de Şanghay’da gerçekleştirilecek 78. Genel Kurul’da devralacak ve 2023’te gerçekleştirilecek 79. Genel Kurul’un sonuçlanmasına kadar sürdürecek. Kadın pilot sayısında son dönemde önemli artış yaşanırken ilk CEO olarak koltuğa oturacak olan Öztürk ve uluslararası ölçekte önemli bir pozisyona seçilen Mehmet Nane’ye başarılar dilerim.
