Giriş
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu ile 27-29 Haziran tarihleri arasında gerçekleştirilecek olan ve açılışını Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yapmasının beklendiği ‘Küresel Ulaştırma Koridorları Forumu’ öncesinde bir araya geldik. Güncel konuları ve projeleri konuşma imkânı bulduk. İsrail ile İran arasındaki çatışma ve savaş ortamı enerji ve ulaşım ağlarını çok olumsuz etkilediği için bu konuyu ayrıntılı ele aldık. Kapanması söz konusu olan Hürmüz Boğazı’nın dünya petrol ihtiyacının yüzde 30’unun geçtiği bir deniz, ulaşım yolu olduğunu hatırlatan Uraloğlu, ulaşımda ciddi bir alternatif olarak gördükleri Kalkınma Yolu’nu mutlaka hayata geçireceklerini söyledi. Bakan’ın verdiği bilgiye göre, Kalkınma Yolu’nun finansmanı konusunda Irak’ın ham petrol karşılığı yaptırması, dört ülkenin (Türkiye, Irak, BAE ve Katar) katılımıyla bir fon kullanılması ve uluslararası finansman bulunması gibi çok sayıda seçenek hâlen masada. Bu arada ‘Orta Koridor’ konusunda da Çin “Türkiye’nin geçirebileceği kadar treni biz Türkiye üzerinden Avrupa’ya ulaştırmaya hazırız” açıklamasını yapmış. Uraloğlu’nun açıklamalarından sadece ‘Orta Koridor’ ve ‘Kalkınma Yolu’ gibi stratejik girişimlerle sınırlı kalmadan Türkiye’nin kendi ihtiyacını karşılamak üzere yolcu ve yük taşımacılığı için de demiryolu yatırımlarının hayati önemde görüldüğünü anladım. Raylı ulaşımla ilgili yatırımlar herhangi bir tasarruf tedbirine takılmadan sürecek görünüyor. Hedefte 28 bin 500 kilometre demiryolu var. Merak edilen diğer konulardaki gelişmeleri de özetlemek istiyorum:
TÜRKİYE’NİN UÇAKLARI
Hızla tırmanışa geçen savaş nedeniyle hâlen İran’da 7, Irak’ta ise 4 yolcu uçağı kalmış durumda. Güvenlik riskinin ortadan kalkması durumunda bu uçaklar hemen Türkiye’ye getirilecek.
5G İHALESİ
Bir aksilik olmasa ağustos ayı içerisinde bunun ihalesi yapılacak. 2026 yılı içerisinde ilk sinyali alınacak.
YAP İŞLET DEVRET
Bugüne kadar irili ufaklı 70 civarında yap işlet devret projesi hayata geçirildi ve yaklaşık 51 milyar dolarlık yatırım yapıldı.
OTOYOLLARIN SÜRESİ
Otoyollar, en erkeni 2028’den itibaren kamuya alınacak. Makul ücretler noktasında muhtemelen ya Karayolları Genel Müdürlüğü kendisi işletecek ya da bir işletme modeliyle onu ihale edecek. Ancak 2034 yılına gelindiğinde, bu otoyolları devralındığında Ulaştırma Bakanlığı’nın ödenek ihtiyacı problemi olmamış olacak. Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve devamındaki bir kısım otoyol 2028 yılında, Kuzey Marmara Otoyolu’nun tamamı da 2029 ve 2030 yıllarında hizmete alınacak. Menemen Aliağa Çandarlı Otoyolu 2030 yılında, Ankara Niğde Otoyolu 2035 yılında, Çanakkale Köprüsü ve otoyolları 2034 gibi…
RADAR UYGULAMASI
İçişleri Bakanlığı’nın kamuoyuna yeterince anlatamadığı bu hususa Bakan Uraloğlu açıklık getirdi. Burada temel refleks, vatandaşlarımızın trafikte can kaybını azaltmak. Ceza keserek bütçeye kaynak yaratmak gibi bir hedef yok, Türkiye’nin böyle bir ihtiyacı söz konusu değil.
İSTANBUL’UN NÜFUSU
Son yıllarda Türkiye’yi kapsayan ulaştırma yatırımları olmasaydı bugün İstanbul’un nüfusu çok daha fazla olacaktı ve yaşanması daha güç bir şehir hâline gelecekti. Lojistik merkezlerinin bir amacı da bu; faaliyetleri ülke çapına yayabilmek.
İZMİR-İSTANBUL YOLU
İzmir’e 426 km’lik otoyol yapıldı. Bu yol yaklaşık 3.5 saatte gidiliyor şimdi. Daha önce aynı yol 8.5 saatti. Uzun yıllar boyunca Karayolları’nda görev yapan Uraloğlu, altyapı ve ulaştırma projelerine hâkim, ciddi ve çalışkan bir insan. Her görüşmemizde Türkiye’nin geleceğini yakından ilgilendiren stratejik projelerin son durumunu, bütün detaylarıyla öğrenme, varsa aksaklıkları anlama ve samimi bir sohbet yapma imkânı buluyoruz.
