Giriş
Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) arasındaki ilişkilerin seyri ne yönde olursa olsun performansından bir şey kaybetmeyen belki de tek alan dış ticaret. İki ülke arasındaki ekonomik faaliyetler hacim açısından son yıllarda istikrarlı bir şekilde büyüyor. Bu başarıda Türk iş dünyasının kararlı takibinin ve Amerika pazarına ciddi şekilde odaklanmış olmasının önemli rolü var. Bu faaliyetlerin kurumsal anlamda çatı kuruluşu, Nail Olpak’ın başkanlığını yürüttüğü Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK). Bu kurulun bünyesindeki en köklü ve en başarılı yapılardan biri ise Türkiye-ABD İş Konseyi (TAİK). Türk iş dünyasının genç kuşaktan en başarılı ve ciddi isimlerinden biri olan Murat Özyeğin, TAİK başkanlığı görevini sürdürüyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Birleşmiş Milletler Genel Kurulu (UNGA) vesilesiyle Amerika Birleşik Devletleri’ne gerçekleştirdiği ziyarette Türk iş dünyası en üst düzeyde New York’taki faaliyetlere katıldı. Zirveler, etkinlikler ve resepsiyonlarda Türkiye’nin potansiyelini ve imkanlarını Amerikalı muhataplarına aktaran isimler arasında Erdal Bahçıvan, Levent Çolakoğlu, Emre Karter, Ebru Özdemir, Hamdi Ulukaya, Cüneyd Zapsu, Ali Kibar, Haydar Yenigün, Ayşegül Dicle Otçu, Haydar Çolakoğlu, Kamil Yazıcı, Firuz Bağlıkaya, Prof. Dr. Mustafa Aydın gibi Türk iş dünyasının güçlü isimleri vardı.
Türkiye ile ABD arasında çok sağlam köprüler kuran Türk Hava Yolları (THY) Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat ve diğer üst düzey yöneticiler de oradaydı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump’ın birlikte ortaya koydukları 100 milyar dolar dış ticaret hedefi, ilk başlarda ulaşılması zor bir çıta gibi algılanmıştı ancak iki ülkenin iş birliğindeki büyüme potansiyeli 100 milyar dolara ulaşılmasını mümkün kılıyor. ABD ile mevcut dış ticarette başa baş bir denge söz konusu.
Hatta Türkiye’nin ihracatı belli dönemlerde fazla verebiliyor. Ancak önümüzdeki dönem bu durum değişecek gibi görünüyor. Boeing yolcu uçaklarının Türkiye’de havayollarının filolarına katılması, F-16’ların alımı, F-35’ler konusundaki olası anlaşma gibi gelişmeler ticaretteki dengenin ABD lehine bozulmasına yol açacak. Zira bahsettiğim bu kalemlerin hepsi, yüksek teknoloji ürünler ve yüksek değerlere sahipler. Örneğin geniş gövde bir Boeing yolcu uçağının değeri 350-400 milyon dolar seviyesinde.
Türkiye, bu gelişmeleri göz önünde bulundurarak imalat sanayisinde ölçek ekonomisine hızla geçmeli. Diğer taraftan yeni bazı endüstri ve üretim alanlarına ağırlık verilmeli. TAİK yeni fırsatların belirlenmesi ve ortaklık vizyonunun yol haritasının oluşturulması için Boston Consulting Group’a (BSG) yeni bir rapor daha hazırlatıyor.
Zirve ve görüşmelerin ardından Nail Olpak ve Murat Özyeğin ile New York’un merkezindeki ünlü Bryant Park’ta bir sohbet yemeğinde bir araya geldik. Buluşmada TAİK Direktörü Nil Sarıtepe, TAİK Koordinatörü Ramazan Tepe ve ATBR Genel Sekreteri Melikşah Göncüoğlu da yer aldı. Türkiye-Amerika İş Konseyi (TAİK) Başkanı Murat Özyeğin, iş ve finans dünyasının yanı sıra ABD’de kongre ve senato üyeleriyle bağlantıları güçlendirme çabası içinde olduklarını ifade etti. “Türkiye’de ağırladığımız her kongre üyesi ve senato üyesinin ülkemize bakışı daha olumluya dönüyor. Bunu tecrübelerimizle görüyoruz” dedi.
Özyeğin, New York’ta gerçekleşen ‘17. Türkiye Yatırım Konferansı’nın ardından 22-23 Ekim 2025’te Washington’da ‘40. Amerika- Türkiye Konferansı’nı düzenleyeceklerini hatırlattı.
Amerika-Türkiye Yuvarlak Masa Toplantısı (ATBR) ve ABD Ticaret Odası’yla birlikte düzenlenecek konferansa Türkiye’den ilgili bakanlar da katılacak.
