İyi Hisset Online yoga
HABERİ PAYLAŞ

Online yoga

“Online yoga” uygulamak ve uygulatmak…

Yoganın kelime anlamlarında biri, “bir araya getirmek, bütünleştirmek”. Bu anlamı günümüz kent yaşamında stüdyoları düşünüp “sosyal bir araya geliş” olarak da yorumlayabiliriz herhalde.

Bu bir araya geliş şimdi dijital platformlarda. Bu platformlar katılımcılara ve eğitmenlere farklı deneyimler yaşatıyor. Örneğin fiziksel olarak bir stüdyoda yoga asana çalışmasına katıldığınızda mevcudiyetinizi ortadan kaldırmak gibi bir seçenek yoktur. Yani zihniniz uçuşsa bile fiziksel olarak “şimdide ve burada” olursunuz. Dersin yönlendiricisinin gözlemi, geri bildirimi yani bir çerçeve içindesinizdir.

Haberin Devamı

Bir çerçevesever olarak bunu iddialı bir şekilde genellemek istiyorum: Her bireyin beşikten mezara çerçeveye ihtiyacı vardır. Çerçeve yani sınırlarımız; bizlerin sınırlarımızı, neleri yapabileceğimizi neleri yapamayacağımızı öğrenmemiz gerekli.

Yetişme çağında bize çizilen çerçevede sorun varsa işimizde eşimize, çocuğumuzdan dostumuza, hobimize ilişki kurduğumuz/kuramadığımız her şeyle sorun vardır.

O nedenle şimdi kısaca psikanalizdeki çerçeve’yi tarif edip bunu yoga derslerine uyarlayacağım:

Bir şeyin ne olup olmadığını çerçeve belirler. Duvarda asılı bir resmin çerçevesi; belli bir kurguda, zamanda, sayfa sayısında akan romanın çerçevesi; boşluklarıyla, sesiyle sessizliğiyle bir müzik parçasının çerçevesi… Bir yoga dersinin ne olduğunu da çerçevesi belirler. Süresi, mekanı, dersin konusu, kullanılan araçlar, bedene saygı, söylenenleri duymak/uygulamak, zihni bedende/nefeste/anda tutmak, uyarıları kişisel algılamamak, görünür olmak…

Psikanalitik çerçeve de neyin psikanaliz olduğunu belirler. Yani bu kadar kritiktir. Sizi güvende hissettirir çünkü belirsizlik yoktur. Seans her zaman aynı gün ya da günlerde, aynı saatte yapılır. Ücreti bellidir, ne şekilde ödeme yapılacağı, ne zaman ücretin artacağı da, tatillerin nasıl olacağı ve bu zamanlarda ücret sisteminin nasıl olacağı da nettir, daha da önemlisi nedeni ne olursa olsun analize gitmediğiniz günün ücretini de paşa paşa ödersiniz. Evet aklınıza en ekstrem analize gidememe gerekçelerini de getirseniz bu çerçevenin dışına asla çıkılmaz, o para ödenir.

Haberin Devamı

Psikanalizdeki çerçeve bu kadar belirgin ve nettir ama kendisini oluşturan kurallar bütünü aslında biraz daha karmaşıktır. Zaman, mekân, maddi karşılık yanı sıra çalışmanın yapısı da bir çerçeve unsurudur. Her bir unsur çok önemli olmakla birlikte analist ile analizan arasındaki ilişki çok belirleyicidir çerçevede. Seans odasında, seans süresince kurulan ilişkinin dışına çıkılmaz. Çerçevenin işlevlerine çeşitli kuramcılar tarafından sembolik anlamlar atfedildiğini görürüz.

Bunlar içerisinde Anthony Bass’ın “When the frame doesn’t fit the Picture” başlıklı makalesinde belirttiği açıklamayı yoga asana pratiklerini sürdürdüğümüz seanslar için bağdaştırmaktan çekinmiyorum. Bass, psikanalitik çerçeve sayesinde günlük hayat ilişkilerimize benzemeyen, sınırları belli, güvenli ve özgür bir alandan söz eder.

Şimdi pandemi öncesi stüdyoda verdiğim yoga dersleri için Bass’ın psikanalitik çerçeve yorumunu ödünç alıyorum. Yoga uzmanlaşma programlarında eğitim alan yeni öğrencilerimize aktardığımız iki önemli bilgi vardır:

Haberin Devamı

1. Öğrencinizi güvende hissettirin, güven verin, güvenli alan oluşturun.

2. Bunu yaparken şefkat ile yaklaşın. Ama bu öyle bir sınırda olmalı ki kişisel ilişkiye dönüşmemeli.

Bu iki bilgi, Bass’ın belirttiği gibi günlük ilişkilerimizden farklı, sınırlı, güvenli bir alan oluşturmamızı sağlar.

Bu alanda da katılımcı kendiyle, diğer uygulayıcılarla ya da sizle rekabet etme stresine girmeden pratiğini özgürce deneyimleyebilir. Bunu oluşturmak güçtür. Hatta bu tarifteki dozlar zaman zaman değişir, kıvam değişiklik gösterebilir ama belli bir üst-alt limit arasında gidip gelmek mümkündür. Çerçevenin diğer unsurları, ders saati, dersin türü, dersin süresi, derste yapılması/yapılmaması gerekenler (mesela eğitmenin ve katılımcının salondan çok gerekmedikçe çıkmaması, katılımcının bedeninin izin verdiğince pratiğini uygulamasına saygı göstermek, katılımcının beden hizalamasını yaparken kişisel alanına saygı…) dersin ücreti, tüm bunlar da bellidir, baştan uzlaşılır ve bunlara uyulur.

Gelin görün ki pandemi günlerinde çerçevenin kenarlarından biri, bazen ikisi deforme oldu, belki de kalktı. Bunun pek çok nedeni olabilir; zaman zaman kesintiye uğrayan internet bile çerçeveyi bozabilir. Dijital platform üzerinden ders veren ve derslere katılan bir yogasever olarak dijital çerçeveyi şu şekilde yorumluyorum:

Çerçeve seven bir yoga asana uygulayıcısı olarak; görüntümü açık tutmayı tercih ediyorum. Yukarıda da belirttiğim gibi bir stüdyo dersinde kendi görüntünüzü, mevcudiyetinizi şimdiki zaman ile ilişkilendirdiğiniz varlığınızı gözler önünden kaldırmanız mümkün mü? Hayır. Hatta orada görülmeye, fark edilmeye ihtiyacınız vardır. Bu sizi o asana pratiğinde, anda tutar. Hocanız size “Bacağını kaldır.” dediğinde “Yok ya ben bacağımı şimdi kaldırmayayım.” demezsiniz. Gelen komut ve eyleminiz bütünleşir, kulağınız da komutta olduğu için zihin de derlenir toparlanır. Poz içindeyken ters giden bir şeyler varsa da beni çerçeveleyen hocam gerekli uyarılarda bulunur, böylece hem bedenim hem zihnim yeniden ve yeniden şimdiki zamana gelir. Amacım dikizlenmek, kendimi ortaya koymak arzusu değil, pratiğimi gerçekleştirmek için araç kullanımıdır. Benim için çerçeveyi belirleyen temel unsur görüntümle derse katılmak. Benden talep edilen maddi karşılığı ödemek, zamanında derse katılım sağlamak ve hocanın belirlediği zamanda da çalışmayı sonlandırmak. Bu durumda “uzaktan yoga” beni derleyip topluyor, motive ediyor ve bana özgürleşme alanları/anları sunuyor.

Çerçeve seven bir yoga asana uygulatıcısı olarak; Bir online platformunda yoga ve nefes dersi veriyorum. Bazı öğrencilerin kamerası açık bazıların da kamerası kapalı oluyor. Sadece isim görmek bana şunu fark ettirdi; tanıdığım ve pratiğini bildiğim katılımcıları ders boyunca verdiğim pozları yaparken zihnimde canlandırıyorum. Oldukça yoğun bir odaklanma gerektiriyor ama bir bağ kurmanız ve çerçevenizi çizmeniz için bir miktar işe yarıyor. Sonra ekranda sadece kendi görüntüm olmasına rağmen buna hiç bakmadığımı, sürekli olarak isim listesine bakarak konuştuğumu fark ettim. Başka bir görsel gerçeklik yarattım zihnimde. Çok özel bir neden olmadıkça kameraların açık olması eğitmenlerin dersin çerçevesini çizmesine, dolayısıyla sizlerin pratiklerine olumlu katkıları olacaktır.

Bir stüdyo dersinde gözlerimiz, zihnimiz açık, tüm mevcudiyetimizle orada bulunarak öğrencilerimizin yüz ifadelerini, bedenlerini, duruşlarını gözlemleriz; nefeslerini dinleriz, salondaki genel havayı duyumsarız, ne hissedildiğine ilişkin empati kurarız… Şimdi tüm bunları “uzaktan” tekrar kurmaya çalışıyoruz, uzaktan yogayı bütünleyici bir fonksiyona kavuşturmak çerçeve ile ve çerçeveye yüklenen anlam ile mümkün. Ücreti, saati, konusu/tekniği belli, kuralları yerinde, çerçevesi net olan yoga pratikleri bir araya getirme, bütünleme, derleme, toplama anlamını dijital de olsa yerine getirecektir.

Online yoga dersi katılımcılarına öneriler:

• Kendi alanınızı oluşturun. Yoga matınız her zaman aynı yerde olursa daha iyi odaklanıp ev halinden yoga pratiğine daha hızlı geçiş yapabilirsiniz. Yoga stüdyosunun da yeri kolay kolay değişmez sonuçta. Salondan içeriye girdiğinizde dış dünya ile mesafeli, farklı bir mekan enerjisi ile karşılaşırsınız. Bunun gibi düşünebilirsiniz. Yoga yaptığınız alan ile ev hali arasında bir mesafe, bir fark…

• Ev kıyafetlerinizle yoga yapmayın, mutlaka üzerinizi değiştirin. Sabah pratiği yapacaksanız kriya’larınızı uygulayın. Kişisel bakımlarınızı yapın, mümkün olabiliyorsa duşunuzu alın ve yoga matınıza yerleşin.

• Yoga yapacağınız alanın havalandırmasını aksatmayın. Taze havayı önemseyin.

• Bilgisayar ya da cep telefonunda bağlandığınız derste belirtecek herhangi bir notunuz yoksa kendinizi sessize alın, görüntünüzü açın. Görünmekten çekinmeyin, stüdyoya gittiğinizde görünür olmaktan çekiniyor muyuz? Görünür olmak sizi derste tutacaktır. Deneyin, önerimin etkisini bu şekilde daha iyi anlayabilirsiniz. Hocanız için de sizi görmek daha verimli bir ders vermesini sağlayacaktır.

• Sizi bölebilecek her şeyden kendinizi yalıtın. Cep telefonuna gelen mesajlar, mailler, aramalar, yan odadan seslenen birileri vs. Bunlardan bir saat ya da bir buçuk saat kadar uzak kalmak dünyanın sonu olmadığı gibi yeni bir dünyanın kapılarını açacaktır. Evet bu kadar basit bir şey, bu kadar etkili sonuçlar sunuyor.

• Yoga asana uygulamalarının en önemlisi shavasana. Ceset duruşu demektir. Pratiğin sonunda beden, nefes, zihin telaşsız ve sakindir. Beden tamamen kıpırtısızdır. Bunun süresi dersin süresine bağlı olarak değişiklikler gösterebilir ancak en az 10 dakika olmalıdır. Hocanız dersi daha erken bitirse bile şavasanada bir süre kalmaya devam edin ki o da bunu önerecektir.

• Kendinize ayırdığınız bedensel ve zihinsel yoga asana, pranayama, meditasyon uygulamalarında ekrana, hocanın kıyafetine, saçına, başına, kendinizin nasıl göründüğüne bakmak yerine (bakıyorsunuz demiyorum, insan zihni bir an bir şey dikkatini çeker, aklı kayar, normaldir) hocanızın sözlerine kulak kabartın ve dikkat kesilin. Yoga asana pratiğinde dinlemek, duymak, duyulanı uygulamak, verilen yönlendirmeleri yapmak, size özel uyarıları kişisel/egosal yorumlayıp alınmadan bedeninizde, nefesinizde, ruhunuzda uygulamak önemsenmesi gereken bir meditatif çalışmadır.

Bu önerileri hem bir öğrenci hem bir öğretmen olarak paylaşmak istedim.

Nilüfer Eyiişleyen

Yogabiz.pro

Sıradaki haber yükleniyor...
holder