Rio'da soruşturmacı gazetecilik karnavalı

Rio de Janerio/Brezilya- Dünyada kirli siyasetçilerin, organize suç örgütü liderlerinin, kara para aklayıcıların, kadın satıcılarının, uyuşturucu ve insan kaçakçılığı yapanların canını sıkan ne kadar gazeteci varsa Brezilya'nın Rio de Janerio kentinde bir araya geldi. "Uluslararası Soruşturmacı Gazeteciler Konsorsiyumu"nun (ICIJ) düzenlediği "Küresel Soruşturmacı Gazeteciler Konferansı"ndan (Global Investigative Journalism Conference) söz ediyorum.

Dünyanın dört bir yanından 1000'e yakın soruşturmacı gazeteci Brezilya'nın Rio de Janerio kentinde dört gündür çok önemli toplantılar yaptı. Elbette bu toplantılardan haberiniz olmadı. Çünkü ne ünlü plajlar ne de karnaval kadar eğlenceli. Ben de davet üzerine Prof. Dr. Haluk Şahin ile birlikte bu konferansta "Zor yerlerde soruşturmacı gazetecilik" konusunda konuşma yaptım.


David Kaplan- Haluk Şahin -Nedim Şener

Konferansın sonunda ortaya çıkan sonuçları ICIJ Direktörü David Kaplan ile konuştum. Küresel olarak soruştumacı gazetecelerin yaşadığı sorunları sorduğumda, "Güvenlik, yeterli yasal altyapı olmaması, dijital faaliyetlerde güvenlik eksikliği, eğitim eksikliği, kaynaklara erişim, küresel olarak işbirliği yapma konusunda eksiklikler" diye cevap verdi.

İyi haber şu; bu konuda teknolojiden yararlanma artıyor. Kötü haber ise gazetecilerin topladığı bu dijital verilerin yine hükümetler ve devletler tarafından tehdit altında olması. Gazeteciler teknolojiyi kullanma konusunda açık ara öndeydi. Ancak devletler artık bu farkı kapatıyor; dijital alanda kendisini geliştiriyor. Bu da gazetecinin dijital veri ve bilgisayar üzerinden çalışmasını zorlaştırıyor.

Çünkü araştırma için interneti kullanan gazetecinin elindeki dijital veri hızlı bir şekilde devletin eline geçiyor. Elbette gazeteciliğin konuşulduğu yerde Türkiye'deki meslektaşlarımızın yaşadığı sorunlar gündeme gelir. Kaplan,"Türk meslektaşlarımız mesleğini yaparken öldürülebilir. Ve bu gazetecilere yönelik tehlikeli buzdağının görünen kısmı. Aşağıda daha büyük tehlikeler de var.

Örnek mi istiyorsunuz: Hrant Dink. Türkiye'deki tutuklu gazeteci sayısına baktığınızda bazı savcıların sınırı aştığını söylebilirim" dedi. David Kaplan, Türkiye'deki ifade özgürlüğü konusunda şu saptamayı yapıyor: "Türkiye hükümetini anlamak mümkün değil, ekonomik başarılara imza atmış bir hükümet gazetecilerden neden bu kadar korkuyor?

Hükümet kalkınmada ne kadar başarılı olursa olsun demokratik eleştiriye tahammül etmek zorundadır. Örneğin Çin, Hindistan ve Afrika'da gazeteciler gittikçe özgürleşiyor ama bu Türkiye'de tersine." Rio'ya herkes karnavala eğlenceye gelir soruşturmacı gazeteciler can sıkan konuşmalar yapmaya. Umarım canınızı sıkmamışımdır. Herkese iyi bayramlar..