Özgür Gökmen Çelenk VERTİGO HAKKINDA MERAK EDİLEN HER ŞEY: Pandemi stresi baş döndürüyor
HABERİ PAYLAŞ

VERTİGO HAKKINDA MERAK EDİLEN HER ŞEY: Pandemi stresi baş döndürüyor

Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Nuri Özgirgin anlatıyor...

VERTİGO NEDİR?

Vertigo, Latince ‘dönmek’ fiilinden gelir. Denge sisteminde yaşanan sorun nedeniyle oluşan baş dönmesini vertigo olarak adlandırıyoruz. Vertigo, etraftaki cisimlerin hareket ettiği ve dünyanın döndüğü hissinin oluşmasına sebep olan bir rahatsızlık.

VERTİGO BİR HASTALIK MI?

Hayır, baş dönmesi her yaştan insanı etkileyen önemli bir belirti. Baş dönmesine neden olan onlarca hastalık var. Başta iç kulak olmak üzere pek çok hastalık baş dönmesine yol açıyor.

Haberin Devamı

HER BAŞ DÖNMESİ VERTİGO MUDUR?

Hayır. Vertigodaki baş dönmesine zaman zaman şu belirtiler eşlik ediyor:

  • Bulantı,
  • Kusma,
  • Terleme,
  • Kulak çınlaması,
  • İşitme kaybı,
  • Kulakta dolgunluk hissi,
  • Ateş,
  • Görme bozukluğu,
  • Halsizlik,

Kuvvet kaybı ve hissizlik. Tüm bu belirtiler hastanın yaşamını altüst edebilecek kadar büyük sorunlara yol açabiliyor.

KAÇ TÜR VERTİGO VAR?

Vertigo, periferik ve santral olmak üzere 2 çeşittir.

PERIFERIK VERTIGO:

İlk belirtisi baş dönmesidir. Hastalar bu baş dönmesinin gece uykudan uyandırabildiğini anlatır. 5-10 saniye süren anlık dönmeler yaşanabilir. Hastalar kafa sabitlenince baş dönmesinin geçtiğini ama kafa hareket ettiğinde baş dönmesinin tekrarlandığını belirtirler. Çok hafif baş hareketleri; aşağı yukarı bakmak, eğilip kalkmak, yatakta sağa veya sola dönmek gibi eylemler kısa süren baş dönmeleri yaratır. Bu durum gün içinde devam eder. Vertigoya kulak çınlaması ve mide bulantısı da eşlik edebilir. Vertigo sinir hastalıkları bulgusu da olabileceğinden beraberinde konuşma güçlüğü, baş ağrısı, bilinç kaybı da olabilir. Bu durumda zaman kaybedilmeden doktora başvurulmalı.

SANTRAL VERTIGO:

Meniere hastalığı denilen santral vertigo tipinde ise baş dönmeleri kısa sürer. Meniere hastalığı; kulağın denge kanallarının içindeki endolenf denilen sıvıda artışa bağlı basınç artışı ile oluşur. Meniere hastalığında çok şiddetli bir vertigo görülür. Vertigo ataklar halindedir. Hastalarda, baş dönmesine mide bulantısı ve kusma şikayetleri eşlik eder. İşitme kaybı ve kulak çınlaması hastalığın diğer belirtileridir.

ÖZELLIKLE HANGI YAŞ GRUBUNU ETKILER?

Herhangi bir yaşta görülebilir. En fazla 20-60 yaş arasında rastlandığını söyleyebiliriz. Erkek-kadın hastalarda görülme sıklığına bakıldığında kadınlarda daha sık rastlandığı tespit edilmiş. Vertigo, dünya nüfusunun yüzde 10’unu etkiliyor. Türkiye’de ise 25 milyon kişi en az 1 kez vertigo atağı geçirmiş durumda.

Haberin Devamı

HANGİ MESLEKLERİ YAPMALARI SAKINCALI?

Özellikle denge durumunun önemli olduğu yüksek yerlerde çalışan kişilerde düşme riski var. Bu yüzden en azından tedavi bitene kadar bu kişilerin çalışmaya ara vermeleri gerekiyor.

STRES VERTİGOYU TETİKLER Mİ?

Evet. Özellikle son 1 yıldır COVID-19 salgınının oluşturduğu stres ve kaygı baş dönmesi şikayetinin görülme sıklığını artırdı. Pandemiyle beraber artan çalışma saatleri, uykusuzluk, yoğun endişe ve stres vertigo vakalarında önemli şekilde artışa neden oluyor.

BAŞ DÖNMESİNİN 8 NEDENİ

1- DOLAŞIM BOZUKLUKLARI

Baş dönmesinin en sık nedenleri arasındadır. Eğer beyniniz yeterince kan almazsa başınız dönmeye başlar. Hemen hemen herkes yatarken aniden ayağa kalktığında birkaç defa hissetmiştir. Fakat bazı insanlar sık veya kronik nedenlerden ötürü baş dönmesi şikayetini yoğun yaşar.

Haberin Devamı

2- ANİ TANSİYON DEĞİŞİKLİKLERİ

Tansiyonun stabil olmadığı kişilerde baş dönmesi görülebilir.

3- SİGARA-KAFEİN-TUZ

Sigaradaki nikotin ve kahvedeki kafein beyne giden kan akımını azaltır. Diyetteki çok miktarda tuz da kan akımının azalmasına neden olur. Bazen stres,sinirlenme veya gerginliğe bağlı olarak bazı kan akımı bozuklukları olabilir. Bunlar baş dönmesine yol açar. Eğer iç kulak yeterince kan alamazsa, daha özel bir baş dönmesi durumu olan vertigo ortaya çıkar. İç kulak da kan dolaşımındaki değişikliklere çok hassastır. Bu yüzden beyin için bahsedilen zayıf kan dolaşımı durumlarının hepsi iç kulak için de geçerli.

4- KAFATASI KIRIĞI

Kafatasında meydana gelen, iç kulağı da zedeleyen bir kırık sonrasında vertigoyla birlikte bulantı ve işitme kaybı gelişir. Baş dönmesi birkaç hafta sürer. Bu süre içinde normal taraf yavaş yavaş karşı tarafın fonksiyonlarını üstlenir.

5- VİRÜSLER

Soğuk algınlığına neden olan virüsler, iç kulağı ve onun beyinle olan sinir bağlantılarını etkileyebilir. Bu durumda kötü bir baş dönmesi ortaya çıkar fakat işitme genellikle etkilenmez. Bakteriler sonucunda oluşan iç kulağı etkileyen enfeksiyonlarda ise hem denge hem de işitme fonksiyonları bozulur. Baş dönmesinin şiddeti ve iyileşme zamanı kırıklarda olduğu gibidir.

6- ALERJİLER

Bazı insanlar alerjik oldukları besinlerle veya havadaki parçacıklarla karşılaştıklarında baş dönmesi veya vertigo ile karşılaşabilir.

7- İLAÇLAR

Bazı hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar, iç kulakta toksik etki gösterebilir ve denge sistemini bozabilir.

8- SİNİR SİSTEMİNİ ETKİLEYEN HASTALIKLAR

Multipl Skleroz, sifiliz (frengi), tümör gibi sinir sistemini etkileyen hastalıklar dengenin bozulmasına neden olur.

Sıradaki haber yükleniyor...
holder