Babalara 10 öneri

Bu pazar Babalar Günü. Çocuklarının yolunu aydınlatmak isteyen babalara 10 öneri ve sizlerden gelen sorulara cevaplar…

1 DAVRANIŞLARIN REHBER

Çocuklar anlatılandan çok, yaşananı kopyalar. İsraftan kaçınan, bilinçli tüketen, planlayan bir baba örneği çok etkilidir. Söz değil davranış iz bırakır.

2 VAKİT, PARA KADAR KIYMETLİ

Birlikte geçirilen zamanlar çocuğun zihninde daha uzun kalır. Parkta yürümek, birlikte yemek hazırlamak, bir pazar sabahı kahvaltı... Anlamlı anılar maddi değeri olan şeylerden daha kalıcıdır.

3 HARÇLIK PLAN İSTER

Harçlık, çocuğun parayla kurduğu ilk ilişkidir. “Ne zaman, ne kadar, neye göre?” sorularını birlikte konuşun. Ona küçük bir defter verin, harcamalarını yazsın. Her hafta mini değerlendirme toplantısı yapın.

4 ’SONRA’ DEMEK KORKULACAK BİR ŞEY DEĞİLDİR

Bir şeyi o anda karşılayamamak, yetersizlik değildir. Ertelemek, birlikte plan yapmak için bir fırsattır. Çocuğunuzu bu sürece dahil ettiğinizde, sabrı ve hedefli yaşamayı öğrenir.

5 ORTAK KARAR, HEDEFİ IŞILDATIR

Tatil mi, bisiklet mi, cep telefonu mu? Beraber karar verin, birlikte küçük küçük birikim yapın. Hedefe giden yol, çocuğa emeksonuç ilişkisini gösterir.

6 AÇIK İLETİŞİM, PARADAN KORKUTMAZ

Çocuğunuzun yaşına uygun bir dille, bütçeyi, borcu, gideri anlatın. “Zorlanıyoruz” cümlesi bir zayıflık değil, bir hayat gerçeğidir. Güven duygusu, dürüstlükle gelişir.

7 SİGORTALAR ÖNEMLİ

Allah korusun, her şey insan için. Herhangi bir durumda ailenin düzeni ne kadar korunuyor? Sigortalar iç huzuru artırır. Sağlık, hayat.

8 HARCAMA İNCELENİNCE BİLİNÇ GELİŞİR

Elektrik, su, internet... Neye ne kadar ödendiğini gösterin. “Sence bu ay artmış mı, düşmüş mü?” sorusunu sorun. Hem matematik, hem sorumluluk, hem de tasarruf bilinci gelişir.

9 BİLGİ EN DEĞERLİ MİRAS

Siz kendinizi geliştirip bunları çocuğunuzla paylaştıkça, “Babam sürekli öğrenir” bilinci, onun da öğrenme hevesini artırır.

10 İNSAN YETİŞTİRMEK, UZUN VADELİ YATIRIM

Sabır, ilgi, bilgi, rehberlik... Çocuk büyüdükçe sizin verdiğiniz yönlerin karşılığını hayatla alacak. Kazançları hemen değil, yıllar içinde görünür ama en değerli şeylerden biri olur.

İÇİNDEN NASIL ÇIKACAĞIMI BİLEMİYORUM

SORU: Özlem Hanım, çocuklarım 2 yıldır spor kulübüne üye ama artık bu sene ödemekte zorlanıyorum. Alıştıkları düzeni bozmak istemiyorum ama içinden nasıl çıkacağımı bilemiyorum.

CEVAP: Çok haklısınız, çocukların alıştığı bir düzeni değiştirmek kolay olmuyor. Ama bazen hayatta yeni yollar çizmek gerekir. Bu durumu bir geçiş dönemi gibi görün. İlk adım, çocuklarınızla açık bir iletişim kurmak: “Bu yıl kulüp üyeliği bizim bütçemizi zorluyor. Ama birlikte yeni alternatifler bulabiliriz” deyin. Hareket etmek, sosyalleşmek, iyi hissetmek, onların ihtiyacı. Bunları sağlayacak alternatifler araştırın. Düşük ücretli spor imkanları var mı, bakın. Kararınız net ama şefkatli olsun. Çocuklar, zorlukta birlikte çözüm ürettiğiniz anları hatırlarlar. Esas olan bağdır, birlikte hareket etme duygusudur.

BÜTÜN PARASINI BITCOIN’E KOYUYOR

SORU: Oğlum tüm parasını Bitcoin’e koyuyor. Her şey buraya gidiyor. Nasıl bir yol izlemeliyiz?

CEVAP: Onu yargılamadan konuş. “Gel bana bir göster, ne yapıyorsun? Hangi coin’leri alıyorsun, neden onları seçiyorsun, kararlarını nasıl veriyorsun?” Buradaki amaç onu sorgulamak değil, davranışını görünür kılman. Onun dünyasına girersen sana karşı daha açık olur. Ona “yatırımcı gibi düşünmeyi” önerebilirsin: “Kriptoya ilgi duyuyorsan, bu ilgiyi yatırımcı gibi yönetebilirsin. Tüm paranı kriptoya koymak yerine, dengeli bir yatırım sepeti oluşturmayı dene.” Örneğin: Paranın bir kısmını kripto, bir kısmını mevduat veya sabit getirili bir fon, bir kısmını değerli madenlerden oluşan bir yatırım sepeti yapabilir. (Yatırım tavsiyesi değildir.) Tüm parayı kriptoya yatırmak, ani ve öngörülemez kayıplara neden olabilir. Bu yaklaşımla ona yatırım yapmayı değil, yatırımcı gibi düşünmeyi öğretmiş olursun.

BES YETERİNCE DEĞER KAZANIR MI?

SORU: Özlem Hanım, çocuğum için BES yaptırmak istiyorum ama onun emekliliğine daha çok var. Yeterince değer kazanır mı, emin olamıyorum.

CEVAP: Evet, çocuğunuzun emekliliği çok uzakta. Ama tam da bu yüzden avantajlısınız. Bireysel Emeklilik Sistemi, ne kadar erken başlarsanız, o kadar güçlü birikim yapabileceğiniz bir sistem. Küçük tutarlarla başlayıp, uzun vadede büyük fark yaratır. Üstelik devlet katkısı da var: Her ödediğiniz 100 TL’ye, devlet 30 TL ekliyor. Bu katkı, erken yaşta başlayanlar için ciddi bir getiri oluşturuyor.

GÜNÜN SÖZÜ

“Bir baba, çocuğuna en çok ‘yanındayım’ diyerek yatırım yapar.”

GÜNÜN TERİMİ

UZUN VADELİ PLANLAMA

Gelirin, harcamaların ve birikimlerin gelecek yılları kapsayacak şekilde önceden düşünülmesi ve yönlendirilmesi. Çocuğu için birikim yapan, sigorta yaptıran, borcunu yapılandıran baba, uzun vadeli planlama yapıyordur. Finansal güvenin temelidir.