Borçlar nasıl bitecek?

Neden kredi alamıyorum?’, ‘Paramı nasıl değerlendirebilirim?’, ‘Ya maaşıma haciz gelirse…’ Bu hafta da siz sordunuz ben cevapladım, merak etmeyin hiçbir para konusu çözümsüz değil. Derin nefes alın, başlıyoruz...

Evimizi satsak mı?

SORU: Eşimle maaşımız toplam 20 bin TL. 175 bin lira değerinde bir evimiz var, aylık kira getirisi 1000 TL. Biz kirada oturuyoruz, kira, faturalar toplam 2200 TL sabit gider var. Eşimin toplam 200 bin TL borcu var ve bütün maaşı kredi ve kredi kartlarına gidiyor. Son zamanlarda zorlanmaya başladık. Sizce evi satsak mı? Selin

CEVAP: Diyelim evi satıp borçları kapattınız... Yine borçlanır, yaptığınız birikimleri bu borçlar nedeniyle kaybeder misiniz? Önce bunu anlayın, borçların esas nedeni neydi? Acil beklenmeyen durumlar mı yoksa dizginlenemeyen harcamalar mı? Eğer harcama alışkanlıkları nedeni ile olduysa önce acil harcamalar dışında tüm harcamaları durdurun. Biraz küçülün bu geçici dönemde.

Evi satmadan bu borçları kapatabilir misiniz? Kredi kartları ve kredi taksitlerinde gecikme var mı? Bankalarla görüşerek gelire uygun ödeme planı isterseniz ödeyebilecek misiniz? Olmuyorsa ve bu borçlar çok huzursuz ediyorsa evi satmayı düşünün. Evi değerinde satabilecek misiniz? Bunları eşinle değerlendirerek son kararı verin.

Haciz gelmeden çöz

SORU: İki bankadan kredi kullandım ve bu aralar ödemede zorluk çekiyorum. Maaş haczi gerçekleşirse, banka maaşımın geri kalanını kredi taksiti olarak kesebilir mi? l Hatice

CEVAP: Eğer her iki bankada da yasal sürecin başlarsa bankalar sıraya girerek maaşının dörtte birine kadar haciz koyarlar. İlk haciz koyan bankaya olan borcunu ödedikten sonra diğer banka maaşına haciz koyma işlemine başlar. Bankalarla görüşerek yasal işlemler başlamadan duruma çözüm bulmaya çalış. Daha haciz gelmeden çözersen hem bu süreci yaşamaz hem de sicilini bozmamış olursun.

Neden kredi alamıyorum?

SORU: Kredi puanım 1507 ama kredi çekemiyorum. Ne yapmam lazım? l Mustafa

CEVAP: Gelirine göre borç limitin fazla olabilir, yeni bir kredi aldığında ödeyebilecek misin?

• Borç ödemelerini zamanında yapmıyorsan bankaların kararına olumsuz etki eder.
• Bunun yanında son dönemde çok başvuru yaptıysan notuna etki etmese de bankalar başvuru sayını gördüklerinde kredi arayışında olduğunu ancak onay alamadığını düşünerek çekimser kalabilir. Bankanla görüşerek nedenini öğrenebilirsin.

Yatırım beklentisi

SORU: Ev hanımıyım. 150 bin TL nakit birikimim, iki çocuğum var ve hamileyim. Paramı nasıl değerlendireceğimi bilmiyorum. Risk almayı sevmiyorum. Altın, döviz yatırımı düşünmüyorum. Bana aylık getirisi olan ek bir gelir istiyorum, fikirlerinizi bekliyorum. l Aynur

CEVAP: Allah bağışlasın ve tamamına erdirsin. Ne güzel büyük bir aile olacaksınız. Ben prensip olarak yatırım tavsiyesi vermiyorum, çünkü bu tamamen senin beklentine, risk anlayışına göre değişir. Getirisi baştan belli olan vadeli mevduat, hazine bonosunu araştırabilirsin.

Mühim olan birikimlerinden gelir yaratıp paranın alım gücünü enflasyona karşı koruman. Bunu yaparken de eş dost tavsiyesi ile değil bilgilenerek, bankana danışarak uzmanlarından bilgi alarak yap. Fon da alabilirsin. Ailen büyüyecek, büyük risk alma.

Borcun gelirinin yüzde 40'ını geçmesin

SORU: Memurum, maaşım 4200 TL civarında. Ev almak istiyorum ama krediler çok yüksek. 50 bin TL peşinatım var. Almak istediğim ev 225 bin TL ama 40 yıllık bir ev, kredi çekmek zorundayım. 40 yıllık bir ev mi yoksa daha yeni bir ev mi? l Aydın

CEVAP: 50 bin TL peşinat verip 175 bin TL kredi kullandığında 10 yıl boyunca aylık kredi ödemelerin 2500 TL civarında olacak. Bu tutar gelirinin yarısından fazlası. Finansal huzurun için tüm borçların aylık gelirinin yüzde 40’ını geçmesin, senin için hesapladığımızda 1680 TL’ye denk geliyor. Bu nedenle peşinatı biraz daha artırıp içine sinen bir ev almanda fayda var. Evin depreme dayanıklı olması çok önemli. Acele karar verme.

BAŞARI HİKAYESİ: İdare etmeyi seviyorum - Ümit / 57 / Milas

Özlem Hanım, sizin kolay uygulanabilir birikim tavsiyeleriniz çok hoşuma gidiyor. Küçük küçük görünen paralar büyük birikimlere dönüşüyor. Evin içinde eşimin, oğlumun, kızımın bıraktığı ne kadar bozuk para varsa (kimse taşımıyor ağırlık olur diye) biriktiriyor, onları harcıyorum. Benim maaşıma dokunmuyorum. Daha doğrusu kart kullanmıyorum...

Benim maaşım birikiyor, kimse maaşımı hesaba katmıyor. Ancak onlar araba alırken, inşaat yaptırırken ben de destek oldum. ‘’Bende bu kadar var siz de şu kadar ekleyin’’ dediğimde inan çok güzel motive oluyorlar. Benim bankada biriken param hep büyük projelere sebep olmuştur. Hatta kızım ‘’Ekonomist olmalıymışsın’’ der.

Dikişler, eski mobilyaları dönüştürme daha inanın aklınıza gelmeyen neler yapıyorum görmeniz lazım. Çöpten şahane koltuk boyadım, minderlerini ben diktim. Bir şey satın alırken ‘Ne işime yarar?’ diye hep düşünürüm. Kıyafetlerimi hep kendim dikmişimdir, özel tasarım. Ahşap oyma, ahşap boyama, yazlık evimin dekorunu kendim yaptım. Bu parasızlıktan değil, ben Gaziantepliyim, idare etmeyi, üretmeyi seviyorum. Paylaşmak istedim.