Borcu hafifletmenin yolları

Oto tamircisi Osman Atilla Böke, para sorunu için beni aradı: “Bütçe yapamıyoruz, kredi kartlarına yüklendik ve 71 bin 796 lira borcumuz var. Ne yapacağımı bilemiyorum” dedi. Hemen Böke Ailesi’nin evinin yolunu tuttum

SORUN/Bütçe yapmayı bilmemek, gelirden fazla harcamak

Sorun: Aylık 2600 liralık geliri olan 5 kişilik Böke Ailesi’nin 3110 liralık giderlerini karşılayamaması. Bir türlü önüne geçemedikleri müsriflikleri, artan harcamalar nedeniyle bugüne kadar oluşan 71 bin 796 liralık borç. - Borçları nedeniyle korkan ve endişe eden Perihan hanım. - Evlilik hayali kuran ama bir çıkış yolu bulamayan ailenin büyük oğlu alper. - Geçinemeyeceğini düşündüğünden ileride aile kurmaya korkan 16 yaşındaki Oğulcan ve yönetmen olma hayali kuran 12 yaşındaki muhammed Orçun

72 bin liraya ulaşan borcun sebebi ne?

Böke Ailesi bu duruma nasıl geldi? Ailenin 14 yıllık gelir-gider ve borç durumunu çıkardım (2000-2014). Borcu borçla kapatmaya çalıştıkları için bilinçsizce kart kullanımı, abur cubura çok para harcamaları, çocuklarının bir dediğini iki etmemeleri borçların çığ gibi büyümesine sebep olmuş (Türkiye’nin yüzde 51’i borcunu borçla kapatıyor). 2004 yılında artan borçlarını kapatmak için ev hisselerini satmışlar. Borçlarını kapattıktan sonra; ‘Oh borçlar gitti’ deyip rahatlamışlar, aynı harcamaları yapmaya devam etmişler. 2012’de Atilla Bey 32 bin TL tazminat alarak borçlarının bir kısmını kapatmış.

[[HAFTAYA]]

‘Bütçe terazisi’ ile gelir-gider analizi

Bütçe yaptığımızda Böke Ailesi’nin her ay gelirinden 510 lira açık verdiğini gördük. Ev kirasını kayınvalide ödüyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun yaptığı araştırmada Türkiye ortalamasına göre gelirin yüzde 20’si gıda harcamalarına gidiyor. Böke Ailesi’nin gıda harcaması ise bunun iki katı. Bunun sebebi dışarıda yemek yemeyi çok sevmeleri, günde 10 lira abur cubura harcamaları, ayrıca çöpe giden ekmekler...

HAYALLERİ

71 bin 796 liralık borçlarını kapatmak

ÇÖZÜM/TASARRUF, TASARRUF, TASARRUF...

Borçlar oturduğumuz yerden kapanmaz. Tasarruf ederek faturaları yüzde 50 oranında düşürmek mümkün. Ailenin borçlarını en kısa sürede kapatması ve giderlerini kısmak için ‘para avı’na çıktık. Sıkı bir tasarruf paketi ile ailede herkesin üzerine düşeni yapması gerektiği konusunda karar aldık. - Daha Düşük tarİfeyle fatura yükünüzü hafİfletİn - 75 TL’lik internet paketini 50 liraya indirdik. Böylece faturalarında 25 TL tasarruf edildi. - Telefon tarifelerini değiştirdik. Ayda 30 lira cepte kaldı. - Çocuklar gece yarısına kadar oturup bilgisayarda oyun oynadıkları için elektrik faturası yüklü geliyordu. Günde 2 saat sınır koyarak ayda 25 lira tasarruf etmelerini sağladık.

Zaafınızı bilin

Böke Ailesi’nin zaafı her gün alınan abur cubur. Perihan Hanım’la konuşunca 24 yıllık evlilikleri boyunca abur cubura 87 bin lira harcadıklarını hesapladım. Zaruri olmayan gıda giderlerinden günde 10 lira kısarak ayda 300 TL tasarruf etmeye karar verdiler.

*Ulaşım Meslek lisesinde okuyan Oğulcan günde 6.5 TL metrobüse harcıyordu. İndirimli okul tarifesini kullanarak ulaşım giderini 1 lira 10 kuruşa düşürebileceğini söyledim. Böylece ulaşıma her gün 3 katı fazla para vermekten kurtuldu. Aile bütçesinde aylık 80 TL tasarruf yaptık.

* Hazır gıda yerine, beslenme çantası...

Ailenin en küçüğü Muhammed günde 5 lira kantinde harcıyor. Muhammed ile konuştum, beslenme çantası ile ayda 50 TL tasarruf etmeye karar verdik. Aileyle birlikte yaptığım para avı ile giderlerinden aylık 510 TL tasarruf edecekler. Bu, yılda 6 bin 120 lira, 12 yılda tam 73 bin 440 lira eder. Siz de aylık bütçenizde küçük gibi görünen harcamalarınızı asgariye indirerek kalıcı tasarruflar sağlayabilirsiniz.

* Harcama ve bütçe defteri tutun Yazmak işin yarısı. Haftada bir ailece bütçe toplantısı yapın. Nereden kısmanız gerektiğini bilirsiniz, böylece borç istemenize gerek kalmaz.

Kredi notunuzu öğrenin

Evlilik planı yapan Alper’in onayı ile Kredi Kayıt Bürosu’ndan Kredi Raporu’nu çıkardım. Ev almak, araba almak gibi hayalleri olan Alper için kredi notu çok önemli. Ona tavsiyelerim: - Ödemelerini gününde yap. - Mevcut kredin bitmeden hemen başka bir kredi kullanma. - Kefil olduğun kişinin ödemelerini geciktirmesi kredi notunu düşürür.

SONUÇ/BORÇLAR ZAMANLA KAPANACAK

Böke Ailesi her ay 510 lira tasarruf edip, 71 bin 796 liraya ulaşan borçlarını zamanla kapatabilecek. Sihirli bir değnek yok, borcu kapatacak olan yine kendimiziz. Giderlerden bugün tasarruf ederek, yarın daha rahat bir yaşam bizim elimizde. Ayağımızı yorgana göre uzatacağız. Her zaman gelirimizden az harcayalım. Bana her tür para sorununuzu yazın, beraberce çözelim. Seçtiğim ailelerin evine gidiyorum. Unutmayın, hiçbir para sorunu çözümsüz değildir.