İşte yeni haklarınız

Her şey sürekli değişiyor. Siz tüketici olarak haklarınızla ilgili değişimleri takip edebiliyor musunuz? Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), geçtiğimiz hafta tüketicilerden alınacak ücretlerle ilgili düzenleme yaptı. Hakkınızı bilin ve koruyun!

1-Kredi kullanırken, sözleşme yaparken, yazı ile bilgilendirilirken yazı büyüklüğü en az 12 PUNTO (yani bu kadar) olacak. Karmaşık yazılar yerine, açık, sade ve okunabilir yazı yazılacak.
2-Kağıtla yapılan her sözleşme için size bir KOPYA verilecek. Tüketiciler “Sözleşmenin bir nüshasını elden aldım” diye kağıda yazacak ve İMZA atacak.
3-Sözleşme kapsamında alınacak tüm ücretler için ONAY vermeniz gerek. Yani bilginiz ve onayınız olmadan, herhangi bir ürün veya hizmet için masraf alınamayacak. İTİRAZ ederseniz, sizin onay verdiğinizi ispat etmek zorunda kalacak finans kurumları. Eğer ispat edemezse sizin onayınız yok sayılacak.

[[HAFTAYA]]

SÜRPRİZ OLMAYACAK

4-Sözleşmede alınacak hizmet ya da ÜRÜN hakkında bilgiler yer alacak. Ürünün veya hizmetin adı, tanımı, süresi, vadesi, faizi, alınacak ücretleri, bunların nasıl alınacağı, geçerlilik süresi, değişiklik yapılacaksa bunun tutarı/oranı ve neye göre yapılacağı bir bilgilendirme formunda olacak. Diyor ki BDDK, tüketicilere hiçbir şekilde SÜRPRİZ yapılmayacak. Her şey baştan bilinecek ve onaylanacak.
5-Bilgilendirme formu ile sözleşme bir bütün. Sözleşmenin bir kopyası, her iki tarafın imzasıyla tüketiciye verilecek. TELEFON ile yapılıyorsa gerekli bilgilendirme yapılacak. İtiraz halinde ispat etme yükümlülüğü tüketiciye ait olmayacak.
6-Banka kredilerinde SİGORTAya dikkat! Sözleşmelerde sigorta varsa ayrı olarak düzenlenecek.
7-Bankalar bir yıl içinde ücretlerde yıllık TÜFE artış oranının 1.2 katı ve üzerinde artış yapabilmek için tüketiciden ONAY alacak. Bunun altındaki değişiklikler için EN AZ 30 gün önce yazılı olarak veya kaydı tutulan telefon yoluyla bildirim yapılacak. Bildirim yapıldıktan sonra tüketici isterse 15 gün içinde kullanımdan vazgeçebilir. Bu hakkın kullanılması halinde ÜCRET artışının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren ilave ücret alınamayacak.

KREDİ KARTI

8- Tüketiciler ücretsiz kredi kartı başvurusu yaparsa ve banka bunu reddederse yıllık üyelik aidatı olan kredi kartı da verilemeyecek.
9-Kredi kartını iptal etmek isteyen tüketiciye “Borcunuz var, KAPATAMAYIZ” denilmeyecek. Kart kapandıktan sonra, borç ödeme süresince yıllık kart ücreti alınamayacak.
10-SANAL kredi kartlarından yıllık üyelik ücreti alınamayacak.
11-En az 180 gün hiç kullanılmamış kredi kartından yıllık üyelik ÜCRETİ alınamayacak. Bu kartın ücreti en fazla son 1 yıl için sonradan tahsil edilmek üzere bekletilebilecek. Bunun için icra takibi yapılamayacak.
12-Kredilerde; tahsis ücreti dışında, istihbarat, kredi işlem fişi, ödeme planı değiştirme, değişken taksitli ödeme planı ücreti gibi her ne ad altında olursa olsun başka bir ücret alınamayacak. Kredi tahsis ücreti, kullandırılan kredi anaparasının binde 5’ini geçemeyecek. Yani 100 bin liralık EV KREDİSİ’nden 500 liradan fazla masraf alınamaz.
13-Kredinizi zamanından önce kapatacaksınız ya da elinize toplu para geçti ve borcu azaltmak istiyorsunuz, bu durumda sadece erken ödeme tazminatı alınacak. Bunun dışında bir komisyon veya ücret alınamayacak.

EŞİMİ İKNA EDEMİYORUM

SORU: Evimizin aylık geliri 5000 lira. 850 lira kredi ödüyoruz. Sabit giderimiz 3000 lira. Krediyle birlikte 2000 lira eksi hesaptayız. Kredimiz seneye Mayıs’ta bitecek. Kredi kartı kullanmıyoruz. Kenarda 90 gr altınımız var ve ben 42 bin lira değerinde sıfır araba almak istiyorum. Eşim gereksiz yere birçok kez kredi çekti. “Bir şey alalım” dediğim zaman sorun çıkarıyor ve “Borç yapmayalım” diyor. 10 aylık bir bebeğimiz var. Ne dersiniz? Burcu CEVAP: Başım döndü. Öncelikle karamsarlıktan vazgeç. Geliriniz var. Borcunuzun bitmesine az kalmış. Kredi kartı kullanmıyorsunuz, Evli çiftlerin parasal yönden ORTAK hedeflerinin olması evliliğin uzun ömürlü olmasını sağlar. Bu ne demek? Eşin ve sen, tatil, araba, ev almak, borçsuz yaşamak ya da ikiniz için önemli olan başka bir konuda hedef belirleyin. Araba nereden çıktı? Yoksa eşin çok harcıyor diye kızdığın için mi araba borcuna girmek istiyorsun? Araba cidden sizin için bir ihtiyaçsa bunu eşine anlat. İkinizin ortak kararı olsun. Araba aldığın zaman sadece kredi borcun olmayacağını unutma. Vergi, bakım, sigorta, benzin, otopark derken ek masraflar gelecek. Bu masraflar hayatınızı devam ettirmenize engel olmasın. Altınlara dokunmayın. Son olarak, bir borç varken -acil bir durum yoksaikinci borç olmaz. Elbette karar sizin.

YANLIŞ!

Maaşı alır almaz başlarız masrafları ödemeye. Yanlış! Önce birikim parasını ayırın kenara, sonra giderlerinizi hesaplayın.

Fonumu ne yapsam?

SORU: Eşim ve kızım adına 5 yıldır devam eden bireysel emekliliğimiz var. Endeks fonunu değiştirmek ve başka bir fona geçmek istiyorum. Sizce ne olabilir? Az riskli veya orta riskli birkaç öneri rica edebilir miyim? Murat CEVAP: İçerisinde hisse senedi olan yatırım fonlarından çıkıp, sabit getirisi olan fonları seçebilirsin. Bu fonların içerisinde kamu tahvilleri olur. Tahvil fiyatları yükselirse yatırımının getirisi düşer. O nedenle özel sektör tahvillerinin de içinde olduğu fonları alırsan riskini azaltırsın. Riski düşürerek yatırımından elde edeceğin kazancı azaltmış olursun. Bankacını ara ve ihtiyacını belirtip, seni yönlendirmesini iste.