Giriş
Bugün köşemi sorularınıza ayırdım. Ev alsam mı, kredileri tek bankada toplasam mı, Euro’yu satsam mı? Ve daha neler neler… Haydi, siz de para ile ilgili merak ettiklerinizi sorun.
KREDİ Mİ KİRA MI?
SORU: Oturduğum ev satıldığı için taşınmak zorundayım. 60 bin TL birikimim var, aylık gelirim de 6 bin TL. Kiraya mı çıksam yoksa 270 bin TL’ye çok güzel bir ev buldum onu mu alsam kararsızım. 2.500 TL kira ödeyeceğime ev kredimi öderim daha iyi diye düşünüyorum. Ama altından kalkabilir miyim soru işaretlerim var.
● Ersin
CEVAP: 270 bin liralık evin 60 bin lirasını peşin olarak verip kalanı için 10 yıllık konut kredisi kullandığında aylık ödemen 3 bin lira civarında olur. Aylık gelirinin yarısı ev kredisi ödemesine gidecek. Bu yüksek bir oran. Finansal huzurunun yerinde olması için daha uygun fiyatlı evlere bakmanda fayda var. Veya sıkı pazarlık et, alırken kazan.
AZAR AZAR
SORU: Hayatımda ilk defa elimde 5 bin Euro var. Şimdi bozup düştüğünde tekrar almayı düşünüyorum. Siz ne önerirsiniz?
● Zehra
CEVAP: Dünyada yaşanan petrol şoku ve korona virüs salgını paniği etkisi, döviz kurunda artışa neden oldu. Bu nedenle Euro ya da dolar hakkında tahminde bulunmak doğru olmaz. Hangi yatırımı yaparsan yap tüm paran ile almak ya da satmak doğru değil. Azar azar alıp satarak maliyeti ortalayabilirsin. Bundan sonraki birikimini (nakit istiyorsan) Türk Lirası-dolar olarak dağıtıp sepet yapabilirsin. Bankacına danış.
AKSAYAN ÖDEMELER
SORU: Kredimi bazen 2-3 gün gecikmeyle ödeyebiliyorum. Bu ileride bankalarla aramda bir sorun yaratır mı?
● Tuğçe
CEVAP: Kredi notun gelecek 12 aydaki borçlarını ödeme olasılıklarını tahmin etmek için hesaplanır ve ödemelerini zamanında yaptığında notun yükselir. Bir günlük gecikmenin dahi kredi notunda olumsuz etkisi var. Aman dikkat et.
KREDi KARTINI EVDE BIRAK
SORU: Aylık 5 bin TL gelirim var, eşim çalışmıyor. Aylardır kredi kartımı az kullanıp para biriktirmek istiyoruz. 1200 lira ev kirası, 1000 lira fatura ve yakıt ödüyorum. Kredi kartı borcu ise her ay 8 bin lira gibi bir meblağ geliyor. Artık eksi hesaba da girmiş durumdayım. Ben bu işin içinden nasıl çıkacağımı bilmiyorum.
● Sezer
CEVAP: Tıpkı eskiden büyüklerimizin yaptığı gibi kağıdı kalemi al eşinle birlikte her ay düzenli bütçe yapın. Nereye, ne kadar harcamanız gerektiğini görün. Bütçe dışı istek harcamalarını bıçak gibi kesin. Bu sırada borç bitene kadar kredi kartını kullanma, hatta evden çıkarken yanına alma.
BORÇLARI TEK YERDE TOPLAMAK
SORU: İki bankaya 70 bin lira kredi borcum bulunuyor. 20 bin lira alacağım, aylık 6 bin de gelirim var. Şimdi borçlarımı kapatmak istiyorum. Kredileri tek bankaya taşımam sizce ne kadar mantıklı?
● Aytekin
CEVAP: Bu çok önemli bir soru: Kredilerinin bitmesine ne kadar kaldı?
A. Az kaldı
Faizinin çoğunu ödediysen ve faiz oranı bugünkünden daha düşükse borçları tek bankaya taşıman yeniden faiz ödemene neden olacak.
B. Çok var
Eğer borçlarının bitmesine daha çok varsa ve ödemekte zorlanıyorsan tek bankaya taşıyabilirsin. Tüm borçlarını tek bir yerde toplamayı seçersen, aman bu borçlar bitene kadar yeni borç yapma.
BAŞARI HiKAYESi
YATIRIMCI BEYHAN
Bu haftaki hikayemiz Beyhan Hanım’dan: Sevgili Özlem Denizmen, sizi tanıdığım ilk günden beri POSTA’da takip ve takdir ediyorum. Bir oğlum hukuk fakültesinde, diğeri de uluslararası finans bölümünde okuyor.
Benim mesleğim aktüerya (Bedensel zarar hesaplama ve tazminat hukuku). Çalışan bir anne olarak yıllardır çocuklarımızı zevkle okuttuk ve devam ediyoruz.
Çok yorucu hayat mücadelesine rağmen sadece kendi emeğimle yatırımlar yapabildim. Sizi dinledikten sonra para yönetimim değişti. Önceleri, kimseye özellikle yakın akrabalara borç konusunda ‘Hayır’ demezken, hayır demeyi öğrendim.
Meğerse her biri aylık taksit ödermişim gibi benim tarafımdan kendilerine maaş bağlamışlar. Siz bu konuda gözümü açtınız. Oğluma sizi örnek gösteriyorum. Üniversiteye başlarken cüzdanına 100 dolar koymuştum. ‘’Bunu yok say, gün gelir bize ulaşamazsan lazım olur’’ dedim. Benim verdiğim paranın üzerine birikim yapmış. Size teşekkür ediyorum…
