Paramı nasıl değerlendireyim?

Yatırımdan anlamıyorum, para biriktiremiyorum, kredi çekemiyorum, gizli borç… Hepimizin parayla ilgili bir sorusu var. Bugünkü köşemi sizden gelen sorulara ayırdım. SİZ YETER Kİ SORUN, BEN CEVAPLARIM.

YATIRIM HEDEFİ

SORU: Yaklaşık 70 bin TL birikimim var. Bunu nasıl değerlendirmeliyim? Altın mı, dolar mı alayım? Bu parayı harcamak istemiyorum. Özcan

CEVAP: Birikimin için tebrikler, harikasın. Bu paranın senin için acilen çalışması gerek. Çünkü yüksek enflasyon var, durduğu yerde değer kaybediyor. Ancak,

• Birikim yaparken hedefin olsun. Senin hedefin ne? Hedefinin ve seçeceğin yatırım araçlarının vadesi uyumlu olmalı.
• Tek bir yatırım aracına bağlı kalma, çeşitlendir. Seçtiğin yatırım araçlarının birinin değeri düşerken diğeri yükselebilir.
• Risk toleransın nasıl? Bazı yatırım araçlarında getiri baştan bellidir. (Örnek: Mevduat hesapları) Bazı yatırım araçlarının ise değişkendir. (Örnek: Altın, döviz, hisse senedi gibi) Sen getirisi belli olmayan yatırım araçlarına yatırım yaptığında değeri düşerse ne yaparsın? Sabırla bekleyebilir misin?
• Tüm bunları değerlendir. Paranı kendi risk anlayışına ve beklentilerine göre yatırım araçlarına dağıt. Bilmediğin yatırım araçlarına paranı yatırma. Mutlaka bankana danış.

KENDİNE İNAN

SORU: Bekarım, ailemle yaşıyorum. Senelerdir çalışıyorum ama kenarda param yok. Nereye gidiyor bu para bilmiyorum. Yatırım yapmak istiyorum. Tüzün

CEVAP: Bu konuda istekli olman çok iyi. Hemen karar al ve harekete geç.

• Finansal hayalin ne? Ev, araba, eğitim, tatil… Bu hayalini hedefe dönüştürmek için plan yap.
• Önce birikim. Gelirin eline geçtiği gibi birikim ve yatırım için ayıracağın tutarı belirle ve ayrı hesaba otomatik olarak koy.
• Bütçeni kontrol et, her harcamanı yaz. Sabit giderlerin neler? Fatura ödüyor musun ya da ev bütçesine katkıda bulunuyor musun? Bunun dışında paran nerelere gidiyor? Zaaf harcamaların neler? Bunları belirle.
• Birikim hesabındaki paranı hedefine ve yatırımına uygun vade ile ve risk algına göre değerlendir. Bankana danış. Paranı bildiğin, araştırdığın ve aklına yatan yatırım araçlarına koy.
• Ben sana inanıyorum, sen de kendine inan.

FİNANSAL HATA

SORU: İki kredime ve kredi kartlarına borcumuz var. Eşim de, ben de asgari ücret kazanıyoruz. Evimiz kira. Borçları düşündükçe üzülüyorum. ’Biz bu hatayı nasıl yaptık’ diyorum. Tüm borçları kapatıp sıfırdan başlamak istiyorum. Fikir verebilir misiniz? Ayla

CEVAP: Hayatta her şey hepimiz için. Finansal hatalar olabilir, yeter ki buna sebep olan davranışlarını değiştir. Kendini de eşini de suçlama. Hatalarını analiz et, plan yap ve borçları kapat. En önemlisi kendine inan.

• Borçlar neden oluştu? İyi borç muydu? Paranın nereye gittiği belli olan borçlar mı? Yoksa bütçenizi aşan harcamalar için mi borçlandın? Harcama alışkanlıkları sebebiyle borçlandıysan durdur. Kredi kartını bir süre kullanma.
• Eşin ve sen ek gelir oluşturabilirsiniz.
• Bankanla samimiyetle konuş. Onların çözüm önerilerini dinle, bütçene uygun yapılandırma imkanlarını değerlendir.
• Satıp borç kapamada kullanabileceğin varlıkların var mı? Satmaktan çekinme, huzurun daha önemli, tekrar yerine koyarsın. Son karar sizin.

BORÇLARIMI GİZLEDİM

SORU: Kredi ve kredi kartlarına borcum var. Bir ay sonra nişanlanacağım ama ona bu borçlarımın hepsini söylemedim. Bankadan kredi çekemiyorum, borçlarımı nasıl kapatırım? İbrahim

CEVAP: Şimdiden mutluluklar dilerim. Hayatı paylaşacağın kişiyle tüm finansal konuları da samimiyetle paylaş. Gizli borç eninde sonunda ortaya çıkar. Müstakbel nişanlınla parasal konularını açıkça konuşarak bütçenize en uygun nişan, düğün planını yapın ki en güzel günleriniz finansal huzurla geçsin. Gelelim borçlara.

• Borçların neden oluştu? Olmasa da olur istek harcamalarına mı? İhtiyaç sebebiyle mi? Bir süre için kredi kartını kullanma. İstek harcamalarını durdur. Sadece zaruri harcamalara odaklan.
• Bankalar kredi taleplerini değerlendirirken aylık ödeme gücüne ve mevcut borç durumuna göre karar verirler. Geçmiş ödeme alışkanlıklarını gösteren kredi notunu da değerlendirirler. Senin kredi notun kaç? Yükseltmek için kredili borçlarını düzenli ödemen gerek. Yeni kredi, borcu borçla kapatmaya çalışmak demek.
• Bankanla görüşerek yapılandırma imkanını değerlendir. Giderleri kontrol ederken geliri artırmanın yollarını araştır.