Giriş
Para konularında herkesin aklında birçok soru, sorun. Gelin bu sorunlarınızı birlikte çözmeye çalışalım. Bana her zaman sorabilirsiniz. İşte bu haftaki cevaplarım.
Neden ret aldım?
SORU: Eskiden borçlarımı düzensiz öderdim, son üç aydır bütün ödemelerim düzenli (yalnızca kredi kartımın asgarisini ödüyorum). Kredi notum 1300 civarıydı en son. Aylık maaşım yaklaşık 6.000 TL. Maaş aldığım bankaya taşıt kredisi başvurusunda bulundum ret geldi.
Aslında 100 bin lira kadar limitim oluşuyor ama onaylanmıyor. Kredi kartımın asgarisinden azını ödediğim için nakit çekime kapalı. Kredi alamamamın sebebi bu olabilir mi? ● İsmail
CEVAP: Kredi alırken banka birçok şeye bakar; borçların gününde ve düzenli ödenmesi, gelirine göre borç ödeyebilme durumunun olup olmadığı gibi... Tüm bunlar kredi notuna da yansır. Banka bu nedenle yeni kredi isteğini onaylamamış olabilir.
Önceliğin mevcut borçlarını kontrol altına alıp azaltmak olmalı. Rahat bir nefes aldığında eğer hâlâ ihtiyacın olursa araba almayı hedefleyebilirsin.
Ev almak istiyorum
SORU: Bu ev alma fırsatından ben de yararlanmak istiyorum. 100 bin lira birikmiş param, 10 bin lira civarında kredi kartı borcum var. Sizce ev almalı mıyım? Ev fiyatları da yükseldi. Bir yandan da daha fazla kira ödemek istemiyorum. Kararsız kaldım. ● Sadık
CEVAP: 1. Önce 10 bin liralık kredi kartı borcunu öde. 2. Maaşının yüzde 40’ı kaç paraya denk geliyorsa aylık kredi ödemelerin o kadar olsun. Örneğin; aylık gelirin 5.000 TL ise yüzde 40’ı 2.000 TL eder. Bu, konut kredisi için aylık ödeyebileceğin para. 3. Yani; bankadan çekeceğin kredinin tutarı buna uygun olsun.
Örneğin; bugünkü faizlerle 15 senelik bir ödeme planıyla ayda 2000 TL’ye denk gelen kadar kredi alabilirsin. 4. Sonuç olarak, elindeki 100 bin TL ve 200 bin lira kredi ile 300 bin liralık ev alabilirsin. 5. Ama dikkat! Evin masraflarını da öğren. Evin vergisi, sitenin/apartmanın aidatı, gibi harcamaları hesaplamayı unutma. Son karar senin.
Altın hesabı
SORU: Gram altınımı bankaya yatırsam direkt olarak elimdeki gram miktarı kadar mı hesabıma yatar? ■ Mehtap
CEVAP: Bankaların altın günlerinde gram altın olarak da yatırabilirsin. Evinde sakladığın Cumhuriyet, Ata Lira, bilezik gibi her türlü altını eksperler değerlendirir ve gram bazında güvenli bir şekilde anında hesabına yatırabilirsin.
Ne yapsam?
SORU: Ailemin yanında yaşıyorum. Her ay kenara 2000 lira atabilirim. Birikmiş 30 bin liram var. Bu parayı katlamak için eve mi, arabaya mı, başka bir şeye mi yönelsem? Para değerlendirmek için bir şeyler almak çözüm mü?
CEVAP: Aman, kısa zamanda büyük kazanç garantisi verenlere şüpheyle yaklaş. Para biriktirmeye devam edip evini al. 30 yaş altında ve bekarsan önce araba da olur.
Kredi notum
SORU: Çok sayıda kredi kartım vardı. İkisini kapattım. Kalan kartlarımın limitleri yüksek. Limitimi düşürsem kredi notum nasıl etkilenir? Borçlarımı zamanında ödüyorum. ● Rıdvan
CEVAP: Kredi kartlarının limitini düşürmek tek başına kredi notunu etkilemez. Ancak borcun limitine yakınsa bu durumdan olumsuz etkilenebilir. Kredi notun açısından kart limitin yüksek ama borcunun düşük olması iyidir.
Yardım!
SORU: Kardeşim araba kredisi ödüyor. İşleri pek yolunda gitmiyor. Onun için 20 bin TL kredi çekmemi ve ona destek olmamı istedi. Ben çok kararsızım. Kredi çekmek beni zorlar. ● Şule
CEVAP: Başkası için kredi çekip zor durumda kalarak onların borcunu ödemeye karşıyım. Bir tarafın güçlü durması gerekiyor. Kardeşin gerekiyorsa arabayı geri versin, sen onun için zor duruma düşme, düşmemelisin.
Başarı hikayesi: 'Ekonomi yapıyoruz' // Nursen, Fransa
Ben Fransa’da konfeksiyonda çalışıyorum. 30 senedir buradayım, bir sene önce sizin programlarınız çok ilgimi çekti. Devamlı seyretmeye başladım. ‘Cebinde Mucize Yarat’ kitabınızı okudum. Bu sene çok şanssızlıklarla karşılaştık, eşimle de ekonomi yapamıyoruz diye devamlı tartışıyorduk.
Sonra size mesaj yolladım, cevap verdiniz. Banka hesabımızda hep açığımız vardı, hiç kenara para koyamıyorduk. Sizin yazdıklarınızın hepsini uyguladım, eşim pek ümitli değildi hevesimi kırıyordu ama mesajları gösterdim. Bankada üç aydır hiç ekside değiliz, üstelik kenara da para koyduk.
Koronavirüs sebebiyle aldığımız primi de ihtiyaç sahibi bir gencimizle paylaşacağız. Siz yol göstermeseydiniz, ekonomi yapamayacaktık. Aldığımız prim de borçlarımıza gidecekti ama şimdi bir gence yardımcı olacağız. Ama daha hedefim var, ev yaptıracağım inşallah.
Sizin programlarınızı izleyip kitabınızı okumasaydım bana birebir yazıp yol göstermeseydiniz başaramazdım. Çok teşekkürler Özlem Hanım iyi ki varsınız. Hem kendi adıma hem de o genç kardeşimiz adına teşekkür ederim.
