Sadık Gültekin’le Doğru Tercih Sürü psikolojisi!
HABERİ PAYLAŞ

Kimi zaman diğerleri tarafından dışlanmamak, kimi zaman ödüllendirilmek, beğenilmek ya da cezadan kaçınmak için hayatımızın çoğunu topluma uyum sağlamakla geçiririz. Literatüre ‘sosyal uyum’ olarak geçen bu konu, birçok sosyal psikolog tarafından araştırılmış ve üzerinde bir hayli kafa yorulmuştur. Bu konu üzerine yapılan en ünlü deneylerden biri, Solomon Asch tarafından 1951 yılında yapılan ‘Uyum Deneyi’dir.

***

‘Uyum Deneyi’ ya da ‘Asch Deneyi’ insanın karar verme sürecinde çevresinin etkisinin ne denli önemli olduğunu anlamaya çalışan bir deneydir. Deneyin sonuçları 1953 yılında yayınlandı. Solomon Eliot Asch, Polonya asıllı Amerikalı bir psikolog. Sosyal baskının kişi üzerindeki etkisini gözlemlemek için Swarthmore College’dan 50 erkek öğrenciyi laboratuvar ortamında teste tabi tutuyor.

Haberin Devamı

***

Deneye katılanlara, bir görüş testine girecekleri söylenir. Tüm katılımcılara bir çift kart gösterilir. Bu kartların birinin üzerinde biri kısa, biri orta ve biri uzun olmak üzere 3 çizgi bulunur. Diğer kartta ise tek bir çizgi vardır. Deneklere bu karttaki çizginin diğer karttaki çizgilerden hangisine benzediği sorulur. Deneydeki katılımcılardan biri hariç, diğerlerinin hepsi Asch’ın asistanlarıdır ve deneyde sadece önceden belirlenen davranışları yapacaklardır.

***

Katılımcıların hepsi aynı odada bulunur. Kendilerine kart çiftleri gösterildikten sonra, sırayla cevap vermeleri istenir. Gerçek denek, en son sırada yer alır. Sıra ona gelene kadar diğer katılımcıların cevaplarını duyar. İlk birkaç denemede tüm denekler doğru cevap verir, fakat daha sonra gerçek denek dışındaki katılımcılar hep birlikte yanlış cevaplar vermeye başlar.

***

Denek, herkesin yanlış cevap verdiğini düşünse bile, gruba uyum sağlayarak aynı şekilde yanlış cevap verir. 18 denemenin 12’sinde, denek haricindeki herkes yanlış cevap verir. Deneklerin yüzde 75’i en az bir kez gruba uyum sağlayıp yanlış cevabı söylerken, yüzde 25’i gruba hiç uyum sağlamaz ve doğru cevabı söyler.

***

Uyum deneyi sonrasında katılımcılara verdikleri cevapların doğru cevaplar olduğuna inanıp inanmadıkları bireysel olarak sorulduğunda, katılımcıların çoğu cevapların doğru olduğuna inanmadığını söylerken, çok az bir kısmı verdikleri cevapların doğru olduğuna inandığını belirtir.

Haberin Devamı

***

Deneklerin grubun verdiği cevapların yanlış olduğunu düşünmesine rağmen gruba uymasındaki temel neden; grup tarafından dışlanmak istememeleri veya grubun düşüncesinin kendi kararlarından daha doğru olduğuna inanmaları olabilir…

Sıradaki haber yükleniyor...
holder