Giriş
Her yaz aynı şey... Her yazı zehir eden o orman yangınları yeniden başladı maalesef. İki haftadır Türkiye’nin dört bir yanında orman yangınları var; bir bölgede bitiyor, diğer bölgede başlıyor. Seferihisar, Çeşme, Ödemiş, Hatay...
Ormanlar rüzgarın da etkisiyle yandı bitti kül oldu. Çok yazık, çok üzücü. Bir ağacın gölgesine sığınıp serinlemiş herkes bu acıyı anlar diye düşünüyorum. Çeşitli rivayetler, her zaman olduğu gibi ortaya delilsiz atılan iddialar var ama asıl konu elektrik hatları. Her yaz aynı şeyi yaşadığımıza göre neden denetleme yapılmıyor insan merak ediyor. Yanmayan bölge kalmasın diye mi bekleniyor? Öte yandan cahillik ve bilinçsizlik de var... Kene var diye yastığı yakıp ormana atarsan olacağı bu! Ne yazık ki öğrenmiyoruz, dikkate almıyoruz, hafife alıyoruz. Basit halbuki: Yaz günü ormana atılan bir şişe yangına sebep olur. Sönmemiş bir izmarit yangına sebep olur. Mangal ateşi yangına sebep olur. Bunu değil öğretmek, ezberletmek lazım ama nasıl? Ormanlara girmek yasaklanmalı. Yasağı delenler de güneşin altında bekletilmeli ki, yaktıkları şeyin önemini anlasınlar. Kimse kusura bakmasın; aklıma başka bir şey, söylenecek başka tek kelime gelmiyor. İnşallah bunları yapanlar bir ağacın gölgesine hasret kalırlar, o kadar!
Denizlerin altı kayıt altında
Aldığımız her üç nefesten ikisini denizlere borçluyuz. Ancak o nefesi sağlayan denizaltı ekosistemleri, iklim krizi ve insan baskısı gibi nedenlerle her geçen gün daha kırılgan hale geliyor. Nitekim WWF’in ‘2024 Yaşayan Gezegen Raporu’na göre dünyada son 50 yılda, izlenen deniz canlılarının popülasyonlarında ortalama yüzde 56 düşüş yaşandı. Bu çarpıcı veri tek başına bile, deniz yaşamını korumanın önemine dikkat çekiyor. Ekosistemlerin geleceği için bireylerin de sunabileceği önemli katkılar var.
DYKD Başkanı Volkan Narcı, Anadolu Efes Grup Kurumsal İletişim Direktörü Selda Susal Saatçi, Anadolu Efes Bira Grubu CEO’su Onur Altürk
Deniz Yaşamını Koruma Derneği (DYKD) ve Anadolu Efes iş birliğinde 2022 yılında başlatılan ‘Denize +1 Nefes’ projesinin dördüncü fazı işte tam da bu anlayışla hayata geçirildi. Bu yeni aşamada, DYKD’nin geliştirdiği Mavi Atlas uygulaması kamuoyuyla paylaşıldı. Türkiye’nin ilk dijital su altı biyoçeşitlilik haritası olacak uygulama, profesyonel dalgıç ve denizcilerin yanı sıra vatandaş katılımı ile de oluşturulacak. Uygulama sayesinde kullanıcılar, deniz canlılarına ilişkin gözlemlerini, konum bilgisi ve görsellerle birlikte sisteme kaydedebilecek. Sahadan toplanan veriler, uzmanlar tarafından incelenerek, sistemdeki yerini alacak. Bu veriler, bilimsel ve stratejik çalışmalara katkı sunacak. Bununla birlikte vatandaşlar, uygulama üzerinden deniz canlıları hakkında bilgi edinebilecek; bu sayede de denizlerin aktif birer koruyucusuna dönüşecekler. DYKD Başkanı Volkan Narcı şöyle diyor; “Bu konuyu bu kadar önemsememizin nedeni, yalnızca Akdeniz’e baktığımızda bile son 50 yılda toplam balık popülasyonunun yüzde 34 oranında azalmış olmasıdır. Deniz yaşamını korumak; doğa, iklim ve gelecek için bir zorunluluk.” Deniz Yaşamını Koruma Derneği’nin web sitesine göz atın; siz de bu projeye katkı sağlamak isteyeceksiniz.
Bazen rota bilinmez sadece yola çıkarsın
Seyahat etmeyi sevenlere, havalimanlarında çok vakit geçirenlere güzel bir kitap tavsiyem var: ‘Rota Bilinmez: Havalimanı Hikayeleri’. Sabah gazetesi köşe yazarı Funda Karayel’in deneme-öykü kitabı, bizi dünyanın dört bir yanındaki havalimanlarına götürüyor ancak buradaki uçuşlar yalnızca fiziksel değil! Okuyanlar, içsel yolculuklara da gidiyor. ‘Rota Bilinmez’, yalnızca bir yerden bir yere değil, bir halden başka bir hale geçişin güncesi. Yazar diyor ki; “Bu kitap bir seyahat rehberi değil. İçinde kendinizi bulacağınız duraklar var...” Karayel’e göre havalimanları, ruhun en karmaşık yüzleşmelerini yaptığı, zamanın askıya alındığı, kararların havada asılı kaldığı yerler. Uçağınız gecikebilir ama bir karar anı gelip sizi bambaşka bir hayata sürükleyebilir. Ve belki de bu kitap sayesinde, hayatınızın kalkış iznini ilk kez kendiniz vereceksiniz. TK Yayınları etiketiyle çıkan ‘Rota Bilinmez: Havalimanı Hikayeleri’ tüm kitapçılarda.
Çocuklar için ‘Peynir’ kitabı
Başka bir kitap haberi daha... Peynir kültürüne yönelik araştırmaları ile tanınan Neşe Aksoy Biber ve Berrin Bal Onur’un çocuklar için hazırladığı ‘Peynir’ kitabı Gourmand 2025’te ‘Dünyanın En İyi Kitabı’ seçildi. 18-22 Haziran 2025 tarihlerinde 80’den fazla ülkeden yazarların eserleriyle katıldığı Portekiz Cascais’te Türkiye’yi dünyanın değerli yayıncıları önünde temsil eden ikili; Vakıfbank Kültür Yayınları’nın çocuk kitapları serisinden çıkan ‘Peynir’ kitabı ile Dairy&Cheese kategorisinde ‘Dünyanın En İyi Kitabı’ ödülünün sahibi oldu. İkili; Türkiye peynirlerini ve gastronomik zenginliğini geleceğe aktarmak için yazdıkları 5 ayrı kitapla uluslararası arenada 5 kez ödüllendirilmişti.
