12 yaşındayım görmediğim şey kalmadı

Oğlum söyledi bunu. Rusya’nın işgalinden haberdar değildir diye düşünmüştüm, bir yandan da haberlere bakıyordum.

“Yoo haberim var. Okulda konuşuyoruz biz. Rusya Ukrayna’yı bombalıyormuş. Yani 12 yaşındayım görmediğim şey kalmadı.” diyerek odasına geçti.

Pandemi zaten başlı başına sarsıcı iken, İzmir’deki son deprem, şimdi de Rus işgali kendi hayatı için büyük başlıklardı tabii. Güvende olsun diye emek harcarken ders kitaplarında okuduğu tarihte böyle savaşlar olmuş bilgisi, bir anda bugüne taşınabiliyordu. Ve dünyanın bir yerinde savaşın olduğunu bilmek, bunu anlamak, anlatmak olasılığı bir ebeveyn olarak benim için zordu.

O elmasıyla kaldığı yerden hayatına devam ederken ben Ukrayna’daki insanları düşündüm. Bir anda hayatları değişen anneleri, babaları, çocukları. Güvende olsunlar diye ailelerini başka şehirlere gönderen kendileri savaşmak zorunda olan babaları, neden olduğunu bilmedikleri savaş nedeniyle babalarından ayrılan çocukları, eşlerine veda eden kadın ve erkekleri, oğlunu savaşa uğurlayan çocuğunun kıyafetine kan grubunu iliştiren anneleri, savaşın ne demek olduğunu bilen, biz zaten gün yüzü gördük, çocuklarımız, torunlarımız iyi olsun duasındaki yaşlıları.

Savaş başka bir ülkede, başka bir coğrafyanın kaderinde yaşansa da dünyanın bir yerinde seni de etkiliyor. İnsansın ve bir ortaklığınız var, ta yaradılıştan gelen. O ortaklık acıyı da, sevinci de bir kılıyor. Hal böyle olunca “ne varmış ya, savaş başka bir ülkede, bizim halimiz yerinde” diyemiyorsun. Empati kuruyorsun ve savaş seçeneğinin bu yüzyılda hala geçerli olmasından esef duyuyorsun.

Silahlar uğursuz haberlerin aracıdır

Aklı olanın onlardan uzak durması gerekir

Akıllı yöneticiler barış zamanında diplomasiyi

Savaş zamanında müdahaleyi tercih ederler

Şiddet çok iyi tasarlansa bile daima geri seker

Orduların kamp kurduğu topraklarda

Yalnızca dikenli otlar biter

Lao Tzu