Belgeleri isteyin

20 yıldan beri felçli olan ağabeyim geçen sene vefat etti. Şimdi bir varlık yönetimi şirketi bizi arayarak ağabeyimin bankaya olan borcu için bizden ödeme yapmamızı istiyor.

Kendilerine sorduğumuzda “Kredi kartı borcu veya şahsi kredi borcu olabilir, borç 2016 yılına ait” dediler. Yirmi yıldır felçli olan birinin kredi kullanması mümkün mü? Nasıl davranmalıyız? l H.O.

Konu hakkında pek çok ihtilaf var, bunlarla ilgili de çok mektup alıyorum. Bu nedenle de zaman zaman konu hakkında yazı yazmak mecburiyetini hissediyorum. Konunun özeti şudur: Bir vatandaş birine borçlanabilir, anlatılan olaylarda alacaklı büyük çoğunlukla bankadır.

İster banka olsun ister şahıs olsun alacaklı olduğunda bu alacağını bir üçüncü kişiye devredebilir. Böyle bir durumda artık alacaklı, banka değil devralan kişidir. Buna hukuki olarak temlik diyoruz. Banka konumunda olan temlik veren, yeni alacaklı ise temlik alan kişidir. Bu bir sözleşme olur, bunun adı da temlik sözleşmesidir.

İşte bankalar bir kısım alacaklarını kendileri takip etmek yerine bazı kuruluşlara devrederler buna karşın alacaklarının bir kısmını o kurumdan tahsil ederler yani işin Türkçe’si alacaklarını satarlar. Satın alan kurumlar ana parayı ve faizini tahsil ederek aradaki farktan para kazanırlar.

Bu kuruluşların adı da Varlık Yönetimi Şirketleridir. Bu şirketler bankalardan temlik alırken yazılı bir sözleşme yapmakla birlikte satın aldıkları alacağa ait belgeleri de birlikte almak zorundadırlar. Ancak tatbikata geldiğimizde ise bankalardan temlik almakla birlikte bu belgelerin alınmadığına tanık oluyorum.

Bu halde de talip edilebilecek bir borç yoktur. Bu nedenle borçlu görünen kişileri telefonla çok sık arayıp borcunu ödemesi için ikna etmeye çalışmaktadırlar. Ben bu durumda olan okuyucularımdan kendileri arandığında, arayan kuruluştan ilgili belgelerin birer örneğinin gönderilmesini talep etmelerini, şayet belge gelirse bir meslektaşımla incelemelerini öneririm.

Zira genel anlamda borçlar on yıl sonra talep edilemez hale gelebildiği gibi on yıl içinde ise bazı borçların beş yılda zaman aşımına uğradığını bazı hallerde ise borcun hiç doğmadığını hatırlatmak isterim. Buna da bir meslektaşım karar verecektir. Okuyucumun durumu da budur. Üstelik borçlu görünen kişi 20 yıllık felçli biridir ki bir bankada hukuki anlamda bir girişimde bulunması mümkün görülmemektedir.