Yolcu otobüsleri de mazotta tasarrufa gitti

Kamyonlardan sonra, ucuz olduğu için mazot yerine yakılmasıyla bilinen 10 numara madeni yağı kullanmaya, bazı yolcu otobüslerinin de başladığı iddia edildi.

Konya Otobüsçüler Derneği 2. Başkanı Nevzat Ünsal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "10 numara madeni yağ" olarak bilinen yağın, motor dişlileri arasında sürtünmeyi azaltıcı etki yapması için üretildiğini ancak, mazottan daha ucuz olan bu yağın mazotla belli oranlarda karıştırılarak dizel motorlarda yakıt olarak kullanılabildiğini söyledi.

"Mazot fiyatı 2,9’u aştı, uçak bileti fiyatı otobüsün altına düştü. Ayakta kalmak zorunda olan otobüsçüler de yağ yakmaya başladı" diyen Ünsal, çoğu aldığı otobüsün taksitini ödemekte olan otobüs firmaları ya da otobüs sahiplerinin çok zor durumda olduğuna dikkati çekti.

OTOBÜSLERİN 3’TE BİRİ, MAZOT YERİNE YAĞ YAKIYOR

Firmalar arasında başlayan "ölümcül fiyat rekabetinin" ise yaraya tuz biber olduğunu anlatan Ünsal, şunları kaydetti:
"Konya merkezli çalışan yolcu otobüslerinin çoğu, hemen her seferinde zarar etmeye başladı. Çünkü otobüsçünün Anadolu’da rekabet ettiği hava yolu firmaları benzini yaklaşık 1 liradan satın alıyor. Otobüsler ise bırakın benzini, mazotu bile neredeyse 3 liradan satın alıyor. Başka çaresi kalmayan otobüs sahipleri, maliyetlerini azaltmak için çareler ararken, birçok kamyon sahibinin yaptığı gibi mazot yerine 10 numara madeni yağ kullanmaya başladılar. Bazı otobüs sahipleri, motorun ömrünü kısaltan ve ek masrafa neden olan yağı yakıt olarak kullanma işinden vazgeçmeyi denedi ancak kalın yağa alışan motor tekrar mazot yakmaya başlayınca çekiş gücü düştü. Bu yüzden şu anda Konya merkezli olarak çalışan otobüslerin yaklaşık 3’te biri mazot karışımlı 10 numara madeni yağla sefer yapıyor."

Ünsal, hiç bir otobüs sahibinin aslında mazot yerine deposuna yağ koymak istemediğini, şartların bazı firmaları iflasın eşiğine getirmesi nedeniyle bu yolun tercih edilmek zorunda kalındığını; Hükümetin acilen zordaki yolcu otobüsü sahiplerine destek çıkması gerektiğini sözlerine ekledi.

EGZOZDAN MAVİ DUMAN ÇIKAR

Selçuk Üniversitesi Çevre Mühendisliği Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ergün Pehlivan, madeni yağların hiç bir şekilde yakıt olarak kullanılamayacağını, bunun cezai yaptırım gerektiren bir suç olduğunu belirtti.

Pehlivan, oysa Türkiye’de, deposunda akaryakıt yerine madeni yağ yakan araçların tespit edilmesini sağlayan egzoz ölçümünün sadece belli periyotlarda yılda ya da 2 yılda bir yapıldığını, başkaca ciddi bir denetimin olmadığını söyledi.

Egzoz emisyon kontrolünün kara yollarında sıkça yapılması gerektiğini ifade eden Pehlivan, "Bu yağın dizel araçlarda akaryakıt olarak kullanılması, çevre ve insan sağlığı için çok zararlıdır. Madeni yağın motorda ya da sobada yanmasıyla, insan sağlığı için son derece tehlikeli olan ağır metaller havaya karışır. Bunu soluyan kişilerde çok ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilir" dedi.

Pehlivan, yağ yakan araçların egzozundan mavi duman çıktığını, bu araçların çoğunun çıplak gözle bakılarak bile tespit edilebileceğini sözlerine ekledi.

Murat Aslan / AA