Giriş
Zamanda yolculuk: Anadolu'daki 5 yer altı şehri
Ülkemizin yıllar boyu birçok farklı medeniyete ev sahipliği yaptığı herkesçe bilinen ve oldukça merak uyandıran bir durum. Hele bir de bu medeniyetlerden kalan mistik atmosferi keşfetmenin bizler gibi siz gezginler için de ne denli heyecanlı olduğu aşikar. İşte sizler gibi Neredekal.com editörleri de bu heyecanınıza sizi ortak etmek istedi ve #öncetürkiyeyikeşfet sloganıyla yola çıkıp Anadolu’daki birbirinden ilginç 5 yer altı şehrini sizler için araştırdı.
1 – DERİNKUYU YER ALTI ŞEHRİ, KAPADOKYA
Peribacaları ile gönüllere taht kurmuş masallar diyarı Kapadokya’da, tıpkı peribacaları gibi ilgi çeken bir başka yapı, yer altı şehirleri karşımıza sıkça çıkıyor. Şehirlerin sayısının 200’ü geçtiği söylense de bunların içinde en büyüğü ve en çok ilgi çekeni Derinkuyu Yer Altı Şehri.
Nevşehir’e 30 km mesafede bulunan Derinkuyu ilçesinde yer alan şehir 18 kat kadar derine inen devasa bir yapı. Hristiyanlığın başlangıcında çıkan din çatışmalar sonucu güvenlik amacı ile inşa edildiği düşünülen bu gerçek üstü şehirde ise yok yok. 20.000 insan kadar büyük bir topluluğun yaşayabileceği şekilde oluşturulan yapıda en dikkat çeken bölümler ise okullar, mutfaklar, erzak depoları, şaraphaneler, ahırlar, kilise ve diğer yer altı şehirlerinden farklı olarak bir vaftiz havuzu.
Günümüzde ise bu şehrin sadece ilk 8 katı ziyarete açık. İlk katında hayvancılığın devamı için ahırlar bulunuyor. Giriş çıkışlar ise olası bir saldırıya karşı içeriden büyük daireler şeklinde yontulmuş kayalar ile örtülebiliyor. Yalnız baştan uyarmakta fayda var, eğer solunum darlığı veya astım gibi rahatsızlıklarınız varsa yer altı şehirlerini ziyaret etmeniz sakıncalı olabilir.
2- KAYMAKLI YER ALTI ŞEHRİ, KAPADOKYA
Kaymaklı Yer Altı Şehri, yine toprak yapısı ve ev sahipliği yaptığı medeniyetler nedeni ile yüzü aşkın yer altı şehrine sahip Kapadokya’da bulunuyor. İlk olarak 1964 yılında ziyarete açılan bu yapı çevresindeki örnekler içerisinde en çok turist ağırlayanı diyebiliriz. Zira bu şehirler sayesinde binlerce yıllık bir yolculuğa çıkıp eski zamanlardaki insan yaşamına göz atmak oldukça heyecan verici bir durum.
Derinliği 20 km kadar uzanan bu koskoca yapıda 8 kat bulunuyor ve bunlardan sadece 4 katı turist ziyaretine açık. Konum olarak ise Nevşehir’e 20 km uzaklıkta yer alıyor. Diğer yer altı şehirlerinden farklı olarak burada en çok ilgi çeken yapı ise bakır işleme atölyesi. Atölye haricinde ise 5.000 kişiye kadar çıkabilen kapasitesiyle, insanların aylarca güneşe çıkmadan yaşamalarını sağlayabilmeleri için gerekli her şey sağlanmış. Hatta şu an bile yörede yer alan eski evlerin avlularından Kaymaklı’ya geçiş sağlayacak tüneller bulunmakta.
3- AĞIRNAS YER ALTI ŞEHRİ, KAYSERİ
Mimar Sinan’ın doğum yeri olarak da bilinen Ağırnas’ta geçtiğimiz yıllarda yapılan kazı çalışmaları sonucunda henüz yeni ortaya çıkan Ağırnas Yer Altı Şehri, birbirinden ilginç yapıları ile dikkat çeken bir başka destinasyon.
3000 yıl kadar bir geçmişe sahip olduğu düşünülen yapının ilk kısımlarının milattan önce, kalan kısımlarının ise milattan sonra parça parça yapılarak tamamlandığı biliniyor. Yine erzak depoları, kiliseler ve oturma alanları gibi bölümlere ayrılan şehirdeki kilise duvarlarında bulunan niş ve resimler buranın en çok milattan sonra 1’inci ve 13’üncü yıllar arasında kullanıldığına işaret eder nitelikte.
4- MUCUR YER ALTI ŞEHRİ, KIRŞEHİR
Diğerleri kadar eski ve büyük bir oluşum olmasa da Mucur’da bulunan yer altı şehrinin de hatırı sayılır bir geçmişi var. Milattan sonra 2’inci yüzyılda Hristiyanlığın hızla yayıldığı dönemde çıkan dini çatışmalar sonucu yine bir güvenlik ihtiyacı ile inşa edildiği düşünülüyor. Tüf yapıda kayaların oyulması ile yapılan ve 3 kat aşağı inen yapı oldukça geniş bir alana yayılmış ve içerisinde tam 42 adet oda bulunuyor. Giriş katının yine büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık için ahır olarak kullanıldığı yapıda; havalandırma kanalları, ambarlar, kiliseler ve birbirine daracık tünellerle bağlanan geniş oturma alanları dikkat çekiyor.
Fotoğraf: Kültür ve Turizm Bakanlığı
5- TATLARİN YER ALTI ŞEHRİ, NEVŞEHİR
Nevşehir’in Acıgöl Kasabası’nda bulunan Tatlarin, Acıgöl’e hakim bir yerde bulunan ve kale olarak da tabir edilen bir tepeye kurulmuş. 3 farklı girişi bulunan yer altı şehrini diğerlerinde ayıran en önemli özellik de çok sayıda kilise ve kemerli iç mekana sahip olması. Tarihçilere ve arkeologlara göre ise bu durum Tatlarin’in sivil halk için değil de olası saldırılara karşı güvenliği sağlamak adına toplanan askeri birliğin barınması için yapılmış bir garnizon veya yine dini çatışmalardan kaçınmak amacı ile yapılmış bir manastır olabileceğine işaret imiş.
Antik Roma ve Bizans kalıntılarına rastlayabileceğiniz bu dev oluşumunu özel kılan bir diğer detay ise dünya üzerinde ilk yer altı tuvalet sisteminin burada yapılmış olması. Tabii dolambaçlı tünellerle birbirine bağlanan kaya mezarları söylemeden de yazıyı bitirmek olmaz.
Fotoğraf: Nevşehir Valiliği
Kaynak: https://neredekal.com/