Giriş
1974’te SSK’lı olarak işbaşı yaptım, 1995 yılının altıncı ayında işten ayrıldım. 500 lira tazminat aldım. Almam gereken tazminat bu mudur? B.A.
Tazminat olarak kastedilen kıdem tazminatı olsa gerek. Kıdem tazminatı her yıl için bir aylık brüt ücret ile işyerinde mutad olarak sağlanan ve para ile ölçülebilen hakların toplamından ibarettir. Örneğin her gün 10 TL’lik yemek veriliyor ise bu rakam brüt ücrete eklenir, çıkan rakam her bir yıllık çalışma için ödenecek kıdem tazminatıdır. Siz 21 yıl kadar çalışmışsınız dolayısı ile sizin aylık olarak bulunan kıdem tazminatı esas değerini 21 ile çarpmanız gerekiyor. Hakettiğiniz kıdem tazminatı budur.
[[HAFTAYA]]
500 TL yeterli mi? Bunun tam yanıtını vermek için sizin hakettiğiniz kıdem tazminatının doğru olarak hesaplanması lazım. Bunun için de son aldığınız brüt ücretin ve parayla ölçülebilen sosyal haklarınızın bilinmesi şart. Ancak genel olarak bakıldığında 500 TL az, ne için? Çünkü 1974 yılında asgari ücret 1.200 TL ve 1995 yılında 8.460 TL yani 21 yıllık emeğin karşılığı 500 TL kıdem tazminatı değil, bu nokta tamam ancak iki nokta daha var. Birincisi acaba işyerinden kıdem tazminatını hakederek mi ayrıldınız? Yani size ödenen 500 TL kıdem tazminatı mı yoksa bir başka ödeme mi? İkincisi işten ayrılış tarihiniz 1995, 15 sene olmuş, yani çok zaman geçmiş, bugün artık talep hakkınız yok.
Kim haklı?
Sahibi bulunduğum işyerinin eski maliki ile yönetici ters düşmüş, yönetici de dükkanın pis su gideri ile klozeti kapattırmış. Ben eski malikin tüm borçlarını ödedim, ancak yönetici ile aramızdaki sürtüşme bitmiyor. Benim dükkana önceden yapılmış çıkmayı yıktırabileceğini ima ediyor. Sonuçta dükkan komşum ile birlikte benim dükkanı ucuza kapatmak istediklerini öğrendim. Buna karşı ne yapabilirim?
Öncelikle bilinmesi gereken husus sizin dükkanın pis su gideri ile klozetinin proje dahilinde olup olmadığıdır. Sizin dükkan için projede tuvalet varsa yöneticinin veya bir başkasının buna müdahalesi söz konusu olamaz. Dükkana girip bunları iptal etmek ayrıca suç teşkil eder. Ancak projede yok da yasal prosedüre uygun kapattırmışlarsa diyecek yok, sizin dükkan zaten tuvaletsiz. Böyle kullanacaksınız. Borçlarınızı ödemişsiniz, güzel, zaten borç ödenecek bu bir fedakarlık değil bir görev. Dükkanın çıkmasına gelince. Bu çıkma da proje dışı yapıldı ise evet mahkemeye müracaat halinde kaldırılır. Bunu siz yapsanız da sonuç değişmez, sizden önceki malik de yaptırdı ise sonuç değişmez. Yani “Ben yapmadım, öyle buldum” deseniz de bu savunma dinlenmez, yıktırılır. Anlıyorum ki sizin ilk işiniz binaya ait tasdikli projeyi temin etmek olacak. Bakın bakalım projede çıkma ve tuvalet var mı? Varsa bunu kimse elleyemez, tuvalet varsa bunu siz yeniden yaptırır masrafınızı da yöneticiden talep edersiniz. Ancak öncelikle haklı olduğunuzu tespit edin. Projeyi ilgili tapu dairesinden temin edebilirsiniz.
