Alacağınızın tahsil kabiliyeti borçlunun ödeme gücüyle sınırlı

Soru: Eylül 2007’de şirketin başka bir şirkete devri sonucu işten çıkarıldım. Hakkım olan tazminatı hâlâ alamadım. Bu hakkı alabilmek için icra takibi yaptırdım. 3750 lira alacağımı nasıl tahsil edebilirim? Bahadır KARADENİZ

Cevap: İcra takibi yaptırdığınıza göre yapılacakları yapmışsınız. İcra takibine rağmen kıdem tazminatınızı alamadığınıza göre, şirketin ödeme gücü olmadığı anlaşılıyor. Ne kadar alacağınız olursa olsun, alacağınızın tahsili borçlunun ödeme gücüyle sınırlı. İcra takibine devam etmekten başka çare yok.

Evlenen kadın sigortalı, kıdem tazminatını alarak işinden ayrılabilir
Soru: 8 aydır evliyim. 1 yıldır çalıştığım işyerinden ayrılmayı ve başka bir işe girmeyi düşünüyorum. Bu durum yasal mı? Tazminatlı ayrılmak istediğimi ne şekilde aktarmalıyım? Pınar MUSAOĞLU

Cevap: Evlenen kadın sigortalı evlendiği tarihten itibaren 1 yıl içinde evlilik nedeniyle kıdem tazminatını alarak işinden ayrılabilir. İşyerinize vereceğiniz dilekçede, evlilik nedeniyle işten ayrılmak istediğinizi belirtin. Ayrıca, 1475 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesince kıdem tazminatınızın ödenmesini talep edin.

Basındaki çalışmanız sayesinde Haziran 2011’de emekli olabilirsiniz
Soru: 2 Haziran 1968 doğumluyum. 1 Haziran 1987’de SSK’lı oldum. 1990’dan beri basın çalışanıyım. 2008’e kadar primlerim yıpranmalı olarak yattı. 7200 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim? Yıldırım GÖK

Cevap: Şubat 1990’dan beri aralıksız basın işinde çalışıyorsanız, 23 Mayıs 2002 itibarıyla hak ettiğiniz itibari hizmet süresi, 25 yıl sigorta süresi, 5225 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Basın işindeki çalışmanız 1 Ekim 2010’a kadar itibari hizmet süresi aldı. Bu tarihten itibaren basın işi yıpranma alan işler arasından çıkarıldı.
Basın işinde ara boşluğunuz yoksa, 1 Ekim 2008’e kadar yaklaşık 5 yıl itibari hizmet süresi kazanıyorsunuz. İtibari hizmet süresi, sigorta süresini artırırken emekli olunacak yaş haddini de düşürmektedir. İtibari hizmet süresi ile süre şartını sağlıyorsunuz. Emekli olacağınız yaş da 43’e düşüyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 2 Haziran 2011’de emekli olabilirsiniz.

Emeklilik primini siz, sağlık primini işveren ödeyecek
Soru: Aralık 2006’da SSK’lı oldum. 1000 gün primim var. Aralık 2008 itibarıyla yurtdışında çalışmaya başladığım için isteğe bağlı prim ödüyorum. Devletler arası anlaşma olmadığı için şirket bu şekilde bir uygulama yapıyor. 3 yıl isteğe bağlı prim ödediğimiz zaman direkt Bağ-Kur’a geçilebildiğini duymuştum.
Bu doğru mudur? Maaşımı yurtdışında döviz olarak aldığım için yatırmış olduğum ödemelerde vergi avantajından yararlanmam söz konusu mu? Emre YILDIRIM

Cevap: Aramızda sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelere Türk işadamlarınca çalıştırılmak üzere götürülen vatandaşlarımız, emeklilik için isteğe bağlı olarak primlerini kendileri ödüyor. Ancak, bunların genel sağlık sigortası primleri, iş kazası ve meslek hastalıkları primi işverence ödeniyor. İsteğe bağlı prim ödemeniz doğru bir uygulama.
1 Ekim 2008’den itibaren isteğe bağlı prim ödemeleri Bağ-Kur’a sayılıyor. Primi ödenen son yedi yıl içinde, fazla prim ödenen kurumdan emekli olunduğundan, son 2520 gün prim ödemesi içinde isteğe bağlıya 42 ay ve daha fazla prim ödeyenler Bağ-Kur şartlarıyla emekli olma durumunda kalır.
Bağ-Kur’a tabi olmamak için, son yedi yıl içinde Bağ-Kur’a 41 aydan (1230 gün) fazla isteğe bağlı prim ödememek lazım. Vergi avantajını neden sorduğunuzu anlayamadık. Ancak yurtdışında çalışmanız nedeniyle soruyorsanız, herhangi bir vergi avantajınız bulunmuyor.

Dul aylığı, ölüm tarihini takip eden aybaşından itibaren bağlanır
Soru: Bir yakınımın eşi vefat etti. Eşi 1987’den beri sigortalı. 6724 gün prim ödemesi var. 24 Haziran 1967 doğumlu. Karısına eşinden emekli maaşı ne zaman bağlanır? Kesinti olur mu? Yunus ETİMAN

Cevap: Yakınınızın eşinin 5 yıldan fazla sigorta süresi ve 900 günden fazla prim ödemesi olduğundan, eşe dul aylığı bağlanır. Dul aylığı, talep edilmesi şartıyla, sigortalının ölüm tarihini takip eden aybaşından itibaren bağlanır. Yakınınızın sosyal güvenliği yoksa ve eşinden başka aylık alacak kimse de bulunmuyorsa aylık bağlama oranı yüzde 75’tir.

Bağ-Kur’a tabi olma riskiniz yok
Soru: 1 Mayıs 1963 doğumlu bir kadınım. 18 Şubat 1988’de Türk Ticaret Bankası’nda çalışmaya başladım. 10 Mayıs 1993’e kadar 5 yıl 3 ay memur olarak çalıştım. Daha sonra istifa ettim. 10 Eylül 2002’den itibaren isteğe bağlı olarak prim ödedim. 2008’de çıkan kanun ile isteğe bağlı Bağ-Kur’lu olarak prim ödemeye devam ediyorum. 4653 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim? Yüksel ÖNCÜL

Cevap: 20 yıl sigorta, 5225 gün prim ve 44 yaş şartlarına tabisiniz. 572 gün daha prim ödeyerek, ödemenizi 5225 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 1 Ekim 2008’den itibaren emekli olacağınız tarihe kadar isteğe bağlı olarak Bağ-Kur’a 1260 günden az (1202 gün) prim ödemiş olacağınızdan, Bağ-Kur şartlarıyla emekli olma riskiniz yok.

Basit usulde vergilendirilenin yanında çalışan asgari geçim indiriminden yararlanamaz
Soru: 1 Ocak 1966 doğumluyum. 16 Temmuz 1991’de SSK’lı oldum. 4331 gün primim var. Askerliğimi 1989’da 18 ay yaptım. Askerliğimi borçlanırsam ne zaman emekli olabilirim?
Basit usulde vergiye tabi bir işyerinde 5 yıldır çalışmaktayım. Asgari geçim ücretini alamıyorum. Kendi isteğimle işten ayrılırsam kıdem tazminatı alabilir miyim? Dursun DÜZGÜN/Ordu

Cevap: Sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınız askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 18 ay geri gider ve 25 yıl sigorta, 5450 gün prim ve 51 yaş şartlarına tabi olursunuz.
Askerlik borçlanmasından sonra 579 gün daha prim ödeyerek ödemenizi 5450 güne tamamlamanız şartıyla, 1 Ocak 2017’de emekli olabilirsiniz. Basit usulde vergiye tabi işyerlerinde çalışanların ücretleri ‘diğer ücret’ kapsamında vergilendirilir. Diğer ücret kapsamında vergilendirilenlerin ücretlerinden vergi kesintisi yapılmadığından asgari geçim indiriminden yararlanamazlar.