Soru: 1 Ocak 2005’te 4A sigortalısı oldum ve 5 ay prim ödedim var. Mayıs 2008 itibariyle 15 ay olan askerliğimi borçlandım. 4 Ocak 2020’de isteğe bağlı Bağkur’lu oldum. Halen prim ödemeye devam etmekteyim. 1) Kısmi emeklilik tarihim nedir? 2) Sigorta başlangıç tarihim SSK başlangıç tarihim midir? 3) 4/A başlangıç tarihim isteğe bağlı Bağkur’da geçerli midir? Faik ÇETİN
Cevap: 1) Bağkur’da yaş haddinden emekli olmak için; 5400 gün prim ve 62 yaş şartlarına tabisiniz. Doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. Priminizi 5400 güne tamamlayacağınız tarihte, 62 yaşınızı da doldurursanız emekli olabilirsiniz. Dolduramazsanız 62 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 2) Evet. Sigorta başlangıç tarihiniz SSK (4/A) başlangıç tarihinizdir. 3) 4/A (SSK) başlangıç tarihi Bağkur içinde başlangıç tarihi sayılır. Ancak Bağkur’da başlangıç tarihi değil prim ödeme gün sayısı önemlidir. Fakat 2005’te SSK’ya (4/A) 5 ay prim ödemeniz, emeklilik için 2005 yılındaki Bağkur şartlarına tabi olmanızı sağlıyor.
HİZMETİ YETERSİZ MEMURA VEKALET VERİLİRSE ÜCRET ÖDENİR Mİ?
SORU: Hizmeti 10 yıldan az olan bir memura müdürlük vekaleti verilebilir mi? Verilirse ücret ödenebilir mi? RABİA A.
CEVAP: Memurlarda vekalet verilecek kadronun derecesine göre gerekli hizmet süresi şartı değişiyor. Şayet vekalet edilecek kadro 3 veya 4’üncü derece ise 8 yıl, 1 ve 2’nci derece ise 10 yıl hizmet süresi şartı aranıyor. 10 yıldan daha az hizmeti olan bir memura 1’inci derece veya 2’nci derece müdürlük kadrosuna vekaleten görevlendirme yapılırsa bu görevlendirme tedviren görevlendirme sayılıyor. Tedviren görevlendirmede vekalet aylığı ile diğer zam ve tazminatlar ödenmiyor.
MALUL EMEKLİSİ AYLIĞINI KESTİRMEDEN ÇALIŞABİLİR Mİ?
Soru: 2022’de malulen emekli oldum. Aldığım maaşla geçinemediğimden çalışmak istiyorum. Ancak çalışırsam emekli aylığımın kesileceğini söyleyenler de var. Kesilmeyeceğini söyleyenler de. Emekli aylığını kestirmeden çalışan emekliler olduğunu biliyorum. Sigortasız çalışayım dedim, işveren “Çok ceza gelir çalıştıramam” dedi. Emekli aylığımı kestirmeden nasıl çalışabilirim? Çalışanlar nasıl çalışıyor? MEHMET/İST.
Cevap
SORU: Eşim analık izin sürelerini tamamladı ve kısmi zamanlı çalışma hakkından yararlanmak istiyor. Ben de dönemsel sigortalı çalışıyorum. Turizm mevsiminde bazı aylar sigortam oluyor, bazen olmuyor. Eşimin kısmi zamanlı çalışması için benim de sigortalı olmam gerekiyormuş. Şimdi ben sigortalı iken kısmi zamanlı çalışmaya başlasam sigortam bitince eşimin kısmi zamanlı çalışması da bitecek mi? MURAT
CEVAP: Analık izin sürelerinin bitiminden sonra çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden ay başına kadar kısmi zamanlı çalışma hakkından yararlanılabilmesi için, anne ve baba her ikisinin de çalışıyor olması gerekiyor. Ebeveynlerden birinin çalışmaması halinde, çalışan eş kısmi süreli çalışma talebinde bulunamıyor. Eşlerin her ikisinin de çalışma şartı sadece başvuru sırasında aranıyor. Kısmi zamanlı çalışma sırasında şartların kaybedilmesi durumunda kısmi zamanlı çalışma hakkı devam ediyor. Siz sigortalı iken eşiniz kısmi zamanlı çalışma hakkından yararlanmaya başlarsa daha sonra sigortanızın zaman zaman kesintiye uğraması eşinizin kısmi zamanlı çalışma hakkını etkilemeyecektir ve eşiniz kısmi zamanlı çalışmaya devam edebilecektir.
15 YIL HİZMET SÜRESİ VE 61 YAŞ GEREKİYOR
SORU: 1965 doğumluyum. Emekli Sandığı girişim 15 Haziran 1988 olup emniyet mensubu olarak 11 yıl 9 ay yani 4043 gün çalıştım. Daha sonra 255 gün SSK’ya prim ödedim ve toplamda 4298 gün primim oldu. 540 gün olan askerliğimi borçlanıp bedelini yatırırsam ne zaman emekli olurum? Mustafa SULAR
CEVAP: Yaş haddinden emekli olmak için; 15 tam yıl fiili hizmet süresi ve 61 yaş şartlarına tabisiniz. Sorudan yıpranma dahil memuriyette 4043 gün hizmetiniz olduğu anlaşılıyor. Askerlik tarihiniz memuriyet öncesinde ise askerliğinizi borçlanarak bundan sonra SSK’lı çalışarak veya isteğe bağlı sigortalı olarak 562 gün yani 1 yıl 6 ay 22 gün prim ödeyerek hizmet sürenizi 5400 güne tamamlayıp 2026’da 61 yaşınızı dolduracağınız tarihte Emekli Sandığı’ndan emekli olabilirsiniz.
SSK’DAN EMEKLİ OLAN MEMURUN İKRAMİYESİ
Soru: 1998’da memur oldum. Arada askere yedek subay olarak gittim ve 2013’te memuriyet ve yedek subay hizmetim 14 yıl 10 ay olarak istifa ettim. 3 ay da yıpranma ile Emekli Sandığı’na tabi 15 yıl 1 ay hizmetim vardı. Sonra SSK’lı oldum. Şimdi emeklilik için başvurdum. Memuriyette geçen süreme ikramiye ödenir mi? HÜSEYİN
CEVAP
Soru: 1 Ocak 1970 doğumluyum. Sigorta girişim var 1987’dedir. Çiftçi Bağkur’u yatırıyorum. 5690 gün prim ödemem var. Nasıl emekli olabilirim? İdris UZAN
Cevap: İki şekilde emekli olabilirsiniz. 1) 3310 gün daha prim ödeyerek priminizi 9000 güne tamamlayacağınız tarihte. 2) 5400 günden fazla priminizi olduğundan, faaliyetinize son verip bundan sonra prim ödemeseniz de, 58 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2028’de emekli olabilirsiniz (5400 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak).
1080 GÜN DAHA PRİM ÖDEMELİSİNİZ
Soru: 1 Ocak 1962 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 13 Nisan 2013 olup 11 yıl 2 ay (4020 gün) prim ödemem var. Acaba ne zaman emekli olabilirim? Oya DİRLİKTUTAN
Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için; 5100 gün prim ödeme ve 61 yaş şartlarına tabisiniz. Yaş sorununuz olmadığından 1080 gün daha prim ödeyerek priminizi 5100 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
YAŞI BEKLEMEDEN KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR MİYİM?
Soru: 1986 doğumluyum. İşe giriş tarihim 30 Nisan 2008 olup primimi 7000 güne doldurmaya 1986 günüm var. Yaşı beklemeden kıdem tazminatı alabilir miyim? Ena KURT
Cevap: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. İki şekilde emekli olabilirsiniz. Dolayısıyla iki şekilde işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz: 1) 7000 gün prim ödem ve 58 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılmak için priminizi 7000 güne tamamlamanız lazım. 2) 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte de 4500 gün prim ödeme ve 25 yıl sigortalılık sürenizi dolduracağınız tarihte yani 30 Nisan 2033’te işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz. Sonuç olarak bugün için işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılamazsınız.
Soru: Memur olarak çalışıyorum. Emekliliği hak ettim. Emekli olmak istedim, dilekçe verdim ama ‘kabul edilmedi’ dediler. İstersem emekli olamaz mıyım? Beni koruyan kanun yok mu? Çalışmak zorunda mıyım? Adımı yayınlamazsanız sevinirim. İSMİ SAKLI
Cevap: Memurlardan emekliliğe hak kazananların, emekli olmak istediklerine dair dilekçelerini kurumlarına verdikten sonra, 5510 sayılı Kanun’un 48’inci maddesi hükmünce bir ay içinde kurumlarından emeklilik nedeniyle ilişiğinin kesilmesi gerekiyor. Kurumunuza emeklilik dilekçesi verdikten sonra; bir ay geçene kadar hakkınızda işlem yapılmazsa artık göreve gitmeyip SGK Kamu Görevlileri Emeklilik Dairesi Başkanlığı’na durumunuzu belirtir bir dilekçe ile başvurursanız, SGK kurumunuza yazı yazarak emeklilik onayınızı isteyecektir.
EŞİNİZ ENGELLİ HAKKIYLA EMEKLİ OLABİLİR
SORU: Eşimin sigorta başlangıcı 2001 olup 7000 gün primi var. Ancak vergi muafiyeti kapsamında nasıl emekli olabilir? Fatih TAMAY
CEVAP: Sorudan eşinizin engelli olduğu ve vergi indirim hakkı aldığı anlaşılıyor. Eşinizin en az yüzde 40 engelli olduğunu varsayarsak, 6 Ağustos 2003 itibariyle vergi indirim hakkı almış 3 Ağustos 2003 itibariyle 3 yıldan az süredir sigortalı olan 3’üncü derece engelli olarak emekli olmak için; 19 yıl sigortalılık süresi ve 4240 gün prim şartlarına tabi. Aranan şartları sağladığından istediği zaman emekli olabilir. Ayrıca normal emekli olmak için; 7000 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabi. Engelli hakkıyla emekli olamazsa, primi yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemese de, 58 yaşı dolduracağı tarihte emekli olması da mümkün.
SOSYAL GÜVENLİK PLANLAMASI YAPSAYDINIZ ÇOKTAN EMEKLİYDİNİZ
Soru: 1974 doğumluyum. Sigortalı işe başlangıç tarihim 1 Kasım 1995 olup 31 Aralık 2017’ye kadar 4a statüsünde 5231 gün primim var. 1 Ocak 2018’de 4b’ye geçip 6 Şubat 2024’e kadar Bağkur’a 2196 gün primim var. 7 Şubat 2024’te tekrar 4a statüsüne geçtim ve 113 gün prim ödedim. Emeklilik şartlarım nedir? İBRAHİM
Cevap
Soru: Sigortalı çalışmaya başladığım tarih 6 Nisan 2001 olup SSK’ya 5762 gün prim ödedim. Ne zaman emekli olabilirim? Nurkay CENGİZ
Cevap: Nurkay hem erkek, hem de kadınlar tarafından kullanılmaktadır. Doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. 1238 gün daha prim ödeyip priminizi 7000 güne tamamlarsanız, kadınsanız 58, erkekseniz 60 yaşı doldurunca emekli olabilirsiniz.
EK GÖSTERGEDEN YARARLANABİLİR MİYİM?
SORU: 2009-2014 yılları arasında belediye başkanı olarak görev yaptım. Daha önce memuriyetim olduğu için belediye başkanlığından ayrılırken 2’nci derecedeydim. Belediye başkanı görevim sona erince bir kamu kurumunda eski unvanıma döndüm ve şube müdürü olarak göreve başladım. Halen çalışıyorum. Şu an üniversite mezunu 1. derece 4. kademedeyim. Belediye başkanı ek göstergesinden mi? Yoksa şube müdürü ek göstergesinden mi emekli olacağım? Çünkü 1. derece 4. kademe belediye başkanı ek göstergesi 5400, şube müdürü 3600. ZİYA T.
CEVAP: Belediye başkanı iken en son hangi derece/kademeden prim ödemişseniz o derece kademenizin ek göstergesi sabit kalır. 2. derece belediye başkanı ek göstergesi 4200’dür. Daha sonra atandığınız görevinizde derece yükselmesi yapsanız da, yeni derecenizin belediye başkanı ek göstergesinden yararlanamazsınız. Bulunduğunuz görevin ek göstergesi, 2. derece belediye başkanı ek göstergesinden yüksekse, bulunduğunuz görevin ek göstergesinden, düşükse 2. derece belediye başkanı ek göstergesinden yararlanırsınız. Bu nedenle; 1. derece şube müdürü ek göstergesi 3600, 2. derece belediye başkanı ek göstergesi 4200 olduğundan emeklilikte 4200 ek göstergeden yararlanırsınız. Ama 1. derece 4. kademe belediye başkanı ek göstergesi olan 5400’den yararlanamazsınız.
HASTALIĞIN AÇTIĞI İŞGÜCÜ KAYBI ÖNEMLİ
Soru: Kronik hastalık emekliliği şartları nelerdir? Kronik hastalık isteğe Bağlı Bağkurd emekliliği mümkün müdür? Faik ÇETİN
Cevap
Soru: 8 Kasım 1971 doğumlu eşimin SSK (4/A) başlangıç tarihi 14 Temmuz 2005 olup SSK’ya 611 gün, 28 Eylül 2010’da başlayan Bağkur’una (4/B) 676 gün olmak üzere toplam 1287 gün prim ödemesi var. Bağkur’da borçlanarak kazanabileceğimiz 3100 günümüz bulunuyor. Eşimin emekli olması için en faydalı olan süreç nedir? Eşim nereden nasıl emekli olabilir? Osman DESTEBAŞI
Cevap: Eşiniz Bağkur’da yaş haddinden emekli olmak için; 5400 gün prim ödeme ve 62 yaş şartlarına tabi. 3100 gün olan prim borcunu ödedikten sonra, ayrıca 1013 gün de prim ödeyerek toplam primini 5400 güne tamamlaması şartıyla, 62 yaşını dolduracağı 8 Kasım 2033’te Bağkur’dan emekli olabilir. Eşiniz SSK’da yaş haddinden emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi. 3213 gün daha prim ödeyerek toplam primini 4500 güne tamamlayacağı tarihte SSK’dan (4/A statüsünden) emekli olabilir.
KIDEM TAZMİNATI ALMAK İÇİN 7000 GÜN PRİM LAZIM
Soru: Sigorta başlangıç tarihim 14 Eylül 2006 olup 5236 gün prim ödemem var. 11 yıldır aynı iş yerinde çalışıyorum. İşimden kendi isteğim ile ayrılırsam kıdem tazminatı alabilir miyim? Ercan BURÇAK
Cevap: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar, işinden kendi isteği ile ayrılsa da kıdem tazminatı alabiliyor. Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Bugün için işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılmazsınız. Ancak 1764 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz.
EMEKLİ OLACAK KADAR PRİMİ OLAN PRİM İADESİ ALAMAZ
Soru: 49 yaşında kadın arkadaşım var. Babası vefat ettiğinden babasının emekli aylığını almakta. Evli değil, boşanmış, kendisi de çalışmıyor. 600 günü Bağkur, geri kalanı 4/a üzerinden olmak üzere, toplam 4150 gün primi bulunmakta. Rahatsızlıktan ötürü çalışmayı düşünmediği ve babasın emekli maaşını aldığı için, ödediği primlerini geri almak istiyor. Başka kardeşi yok, babasından emekli maaşı aldığı halde, primlerini geri iade alması mümkün mü, ne yapması lazım? SSK girişi 1998 yılı. Mesut BERK
Cevap
Soru: 2 Temmuz 1983 doğumluyum. İlk işe giriş tarihim 2 Nisan 2003 olup şu anda 6030 gün prim ödemem var. Yeni çıkacak olan yasadan faydalanabilir miyim? Hizmet dökümünde eczane kalfası olarak gözüküyorum. Ayşe ENÇETİN
Cevap: Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 970 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 2 Temmuz 2031’de emekli olabilirsiniz. Ayrıca 4500 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de yine aynı tarihte, yani 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün (25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şatlarına tabi olarak). Maalesef gündemde emekliliği kolaylaştıran bir yasa çalışması yok. Ama bu ileride olmayacağı anlamına gelmez. Emekliliği kolaylaştıran bir yasa çıkartılırsa tabi ki siz de yararlanırsınız.
MEMURA ÜNİVERSİTE HAZIRLIK SINIFI İÇİN BİR KADEME VERİLİR Mİ?
Soru: Anadolu lisesinde bir yıl hazırlık okudum. Daha sonra üniversiteyi kazandım. Üniversitede de yine bir yıl İngilizce hazırlık öğrenimi gördüm. Daha sonra sözleşmeli personel iken memur kadrosuna geçtim. İntibakım yapılırken sadece bir hazırlık sınıfına kademe verdiler. İkincisi olmaz dediler. Bu doğru mu, gerekçesi nedir? KEMAL
Cevap: Memurlardan orta öğrenimde normal öğrenim süresi dışında, fazla olan başarılı öğrenim süresi için ilave bir kademe ilerlemesi veriliyor. Ancak kanunda hüküm olmadığı için, yüksek öğrenimdeki hazırlık sürelerine ilave bir kademe verilmiyor. Bundan dolayı sadece lise hazırlık sınıfı öğreniminiz için ilave bir kademe uygulanmıştır. Üniversite hazırlık sınıfı için ayrıca bir kademe verilmemesi doğrudur.
EŞİNİZ DOĞUMUNU BORÇLANIP 55 GÜN DE PRİM ÖDEMELİ
Soru:1969 doğumlu eşimin sigorta başlangıç tarihi 12 Mart 1999 olup 5200 gün prim ödemesi var. Sigortalı olmadan önce iki sonra bir doğumu var. Acaba nasıl emekli olabilir? Sadık GÜLER
Cevap
Soru: Annem babamdan dolayı Bağkur’dan dul aylığı alıyor. Dedemin SSK emekli maaşından da faydalanabilir mi? Önceden kurumlar farklı olunca alınabiliyordu. Semra BİLDİRİCİ
Cevap: Baba ve dedenizin vefat tarihlerini bildirmemişsiniz. Oysa sorunuzun cevabı bu tarihlere göre değişebilir. Babanızın 1 Ekim 2008’den önce vefat ettiğini varsayarsak, anneniz dedenizden de aylık bağlatabilir. Ancak babanız 1 Ekim 2008’den sonra, dedeniz 1 Ekim 2008’den önce vefat etmişse, bu durumda anneniz daha önce dedenizden aylık bağlatmış ancak aylığı evlilik veya sigortalı olması nedeniyle kesilmişse, şimdi dedenizden aylık bağlatarak çift aylık alabilir. Ancak anneniz daha önce dedenizden aylık bağlatmamışsa, şimdi dedenizden aylık bağlatamaz. Baba ve dedenizin vefat tarihlerini ve annenize dedenizden daha önce ölüm (yetim) aylığı bağlatıp bağlatmadığını, bağlatmışsa tarihini bildirmeniz halinde, size daha net cevap verebiliriz.
İŞ ARAMA İZNİ BİRLEŞTİREBİLİR Mİ?
SORU: İşverenim hizmetime ihtiyaç olmadığından ihbar sürem olan 8 hafta sonunda iş sözleşmemin sona ereceğini yazılı olarak bildirdi. Sekiz hafta içinde günlük 2 saat yeni iş arama izni de kullanabileceğim söylendi. Ben bu izni her gün kullanmak zorunda mıyım? Yoksa birleştirebilir miyim? SAMET
CEVAP: İhbar bildirim süreleri içinde işveren, işçiye yeni iş bulması için günde iki saatten az olmamak üzere yeni iş arama izni verir. İşveren iş arama iznini iş saatleri içinde ve ücretten kesinti yapmadan vermek zorundadır. İşçi isterse iş arama izin saatlerini birleştirerek toplu olarak kullanabilmektedir. Ancak iş arama iznini toplu kullanmak isteyen işçi, bunu işten ayrılacağı günden evvelki günlere rastlatmak ve bu durumu işverene bildirmek zorundadır.
KIDEM TAZMİNATIM NEDEN EKSİK ÖDENDİ?
Soru: Bir bakanlıkta taşeron işçisi olarak çalışırken 1 Nisan 2018’de sürekli işçi kadrosuna geçirildim. Bu ay emekli oldum ancak taşeron işçi olarak geçen sürelerimin tamamına kıdem tazminatı hesaplanmamış. 7-8 aylık bir eksiklik var. Sebebini sordum ‘ihale yapılmadan çalıştırılan sürelere ödenmez’ dediler. Ama biz yine aynı firmada çalışmıştık. Neden bu süreye kıdem tazminatı ödenmiyor? Salih DEMİR
Cevap
Giriş