Aleviler ve 15 Temmuz

Alevi sivil toplum örgütlerinin temsilcilerinden oluşan bir grupla, 15 Temmuz'u konuşuyoruz. PODEM (Politika ve Demokrasi Derneği)’in düzenlediği "Alevilerin penceresinden Türkiye ve siyaset" başlıklı çalıştayın ana konusu, Alevilerin 15 Temmuz ve sonrasını algılama biçimleri.

Aleviler, 15 Temmuz'un AK Parti iktidarına yaradığını düşünüyorlar. Yaşananın bir kurguya benzediğini söyleyenler de var. Ortak kanaat şu: 'Bu işin içinde başka işler bulunuyor.'

Bu psikolojinin nedenlerine dair farklı yorumlar yapılabilir...

Biraz geriye gidelim: Devletteki az sayıdaki Alevinin yerini, FETÖ'cüler alıyordu. FETÖ'ye ortam sağlayan da, iktidar partisiydi. Kendini dışlanmış hisseden Aleviler açısından; darbeci FETÖ'cülerle, AK Parti iktidarı arasında, büyük bir fark yok.

Vakıf yöneticisi Avukat:

Darbeye karşı vatandaşın sokağa çağrılmasını doğru bulmadım. Güvenlik devletin görevi. Yenikapı buluşması olumluydu. OHAL uygulamaları, 12 Eylül'dekinden bile daha kötü. Şimdi aileler de hedef alınıyor. Anayasa referandumu, bölücü ve kamplaştırıcı. En büyük güvencemiz laiklik.

Alevi kadın aktivist:

Zorunlu din dersi davasını açtım ve kazandım. HDP kurucusuyum. 15 Temmuz öncesinden Türkiye’nin bir kaosa sürükleneceği anlaşılıyordu. Yaşadığımız, FETÖcü darbeye karşı bir sivil darbedir. Muhaliflere karşı bir darbe. Bütün siyaset alanı kapatıldı. Hedef Kürtler ve Aleviler oldu.

Pir Sultan Abdal Derneği yöneticisi:

15 Temmuz darbesi, iki grup arasında bir iktidar kavgasıdır. Darbe girişimi sonrası yapılanlarla, öncesi arasında yapılanlar arasında, Aleviler açısından fark yok. Din dersi zorunlu hale geldi. Laiklikten, bilimsel eğitimden yana olanlar seslerini çıkarmadılar.

Alevi Bektaşi Federasyonu yöneticisi:

3 Temmuz Sivas katliamı anmaları öncesi polisle yaptığımız görüşmelerde, bir olağanüstülük gözledik. Geçmişe göre olumluydular. Değişik bir hareket içindeydiler. 15 Temmuz sonrası sokağa çıkanlar, “zikir” çekiyorlardı. Alevilerin sokağa çıkmaması çağrısında bulunduk...

Tek tek bazı görüşler:

● Her darbe Alevilere zarar verdiği için, darbeden korktum. Yenikapı mitingini samimi bulmuyorum.

● F Tipi örgütlenmeyi devlet görmezden geldi.

● Darbe girişimi sonrası, "darbe sevicisi" olarak bile suçlandık. Bizi güzel günler beklemiyor.

Özetle:

Anayasa referandumu, Alevi kitlesinin büyük kısmını birleştirmiş durumda. Yeni sistem önerisinin, hayatlarını daha da zor hale getirmesinden endişeliler. Alevilerin politik kesimi, pek iyimser bir dil kullanmıyor.