Beş ay beklenir

1983 yılından bu yana bir işyerinde asgari ücretle çalışıyorum, emekliliğime beş ay var, ancak işyerindeki sıkıntıdan dolayı ayrılmak istiyorum. Ayrılırsam kıdem tazminatı alabilirmiyim? A. M.

İşyerinden ayrılırken kıdem tazminatı almanın bazı şartları var. İşveren kanuni nedenler olmadan iş akdini feshederse veya işçi yine İş Kanunu’nda yazılı nedenlerle iş akdini feshederse kıdem tazminatını hakeder. Sizin sıkıntılarınızın ne olduğunu bilmeden, kıdem tazminatını alırsınız veya alamazsınız diyemem.
Şayet İş Kanunu’nun 24’üncü maddesinde sayılan nedenler var ise ve bunlar işi çekilmez hale sokmuşsa evet iş akdini fesheder kıdem tazminatını da alırsınız. Bunları tek tek sayamam çünkü bu madde çok uzun.
Ancak ana başlıklar olarak şunları söyleyebilirim: Sağlık sebepleri, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri, zorlayıcı sebepler var ise bunlar haklı fesih nedenidir. Bunların neler olduğunu ancak 24’üncü maddeyi okuyarak anlayabilirsiniz. Bunlardan herhangi biri yoksa ve sözleşmenizi feshederseniz kıdem tazminatını alamazsınız.
1983 yılından bu yana var olan çalışmanız karşında, 24’üncü maddede sayılan nedenler yoksa beş ay için bu hak yakılmaz. Çekilmezlik her ne olursa olsun beş ay sabredin derim.

Nafaka ödenir
Nafaka ödüyor iken işten çıkarıldım. Malum maddi imkanım sıfırlandı. Hâlâ nafaka ödemeye devam edecekmiyim? İ.K.

Biliyorsunuz nafaka ödeme kararını mahkeme veriyor. Mahkeme bu konuda bir karar verir ancak sonradan şartlar değiştiğinde mahkemeden yeni şartlara uyması talebi ile dava açılır ve yine mahkemenin kararı beklenir. Yeni şartlara göre nafaka alanın ihtiyacı artarsa ve nafaka ödeyenin geliri de yükselirse nafaka miktarı artırılır.
Ancak bunun aksi de mümkün; nafaka ödeyenin imkanları daralabilir. Yani sizin olayınız. Bu halde mahkemeye başvurup nafakanın indirilmesi ve hatta nafaka alanın maddi durumu düzeldi ise kaldırılması talebinde bulunulabilir ancak kendiliğinizden nafakayı kesemezsiniz. Zira nafakayı ödememenin hapis cezasına kadar giden müeyyidesi var. Aklınızda bulunsun.