Giriş
Soru: Kamuda çalışan doktorlar muayenehane açabilecek mi? Bakanlık açamayacaklarını belirtiyor. Kamuda çalışıp, muayenehane açmak isteyen doktorların ne yapması gerekiyor? CEMİL Cevap: Türk Tabipler Birliği Merkez Konseyi Başkanlığı’nın, Sağlık Bakanlığı internet sitesindeki 16 Temmuz 2010 tarihli ‘Tam Gün Yasası İle İlgili Basın Açıklaması’na ilişkin işlemin iptali ve yürütmesinin durdurulmasına ilişkin olarak Danıştay’a yaptığı başvuru sonuçlandı. Danıştay 5’inci dairesi, 21 Temmuz 2010 tarih ve 2010/4406 Esan no’lu kararı ile Anayasa Mahkemesi’nin 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanunun Tam Gün Yasasının 7’nci maddesiyle değiştirilen ve kamu doktorlarına muayenehane açma yasağı getiren 12’nci maddesinin ikinci fıkrasının birinci tümcesindeki ‘... bentlerden sadece birinde...’ ibaresini iptal ettiğinden, kamu doktorlarına özel muayenehane açma ve özel hastanede çalışma yasağının kalktığı, doktorların özel muayenehane açması, devlet memurlarına dışarıda çalışma yasağı getiren, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 28’inci maddesindeki, ticaret yapma ve diğer kazanç getirici faaliyetler kapsamında değerlendirilemeyeceği gerekçesiyle, Sağlık Bakanlığı’nın kamuda çalışan doktorların 30 Temmuz 2010 tarihinden itibaren, özel muayenehane açamayacaklarına ilişkin açıklamasının, Sağlık Bakanlığı’ndan savunma gelene kadar yürütmesini durdurdu. Sağlık Bakanlığı’na savunma için 15 günlük süre verildi. Danıştay 5’inci dairesinin bu kararından, esastan da aynı yönde karar vereceği anlaşılıyor. Bu durumda 30 Temmuz 2010 tarihinden itibaren kamuda çalışan doktorların sekiz saatlik mesaisi sonunda, özel muayenehanesinde çalışmasının önü açılmış oluyor. 30 Temmuz 2010 tarihinden itibaren kamuda çalışan doktorlar özel muayenehane açabilecek. Muayenehane açan doktora Sağlık Bakanlığı’nca yasaklayıcı bir işlem yapılması halinde, idare mahkemesine dava açan doktor, tesisi edilen idari işlemi Anayasa Mahkemesi ve Danıştay 5’inci dairesi kararı çerçevesinde iptal ettirir. Hem kamuda çalışmasına devam eder, hem de kamudaki 8 saatlik mesaisi sonunda, özel muayenehanesinde veya özel hastanede, tıp merkezi vb. sağlık kuruluşlarında çalışabilir.
SGK işten ayrılma tarihinden itibaren 300 gün doğum şartı arıyor
Soru: 1973 doğumluyum. İşe giriş tarihim 5 Şubat 2003 olup, 1417 gün prim ödemem var. Halen bir kamu kuruluşunda çalışmaktayım. 1998 doğumlu bir kızım var. Doğum borçlanması yapabilir miyim? Zeynep GÜLER Cevap: Yasada olmasa da Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) doğum borçlanması için, işten ayrılma tarihinden itibaren 300 gün içinde doğum yapma şartı arıyor. Şayet, işten ayrıldığınız tarihten itibaren 300 gün içinde doğum yapmışsanız ve doğum tarihinden itibaren 2 yıl süresince sigortalı olarak çalışmamışsanız, doğum borçlanması yapabilirsiniz. İşten ayrıldığınız tarihten itibaren 300 gün geçtikten sonra doğum yapmışsanız, SGK, doğum borçlanması yaptırmaz. Ancak, mahkemeler bu durumda olanların doğum borçlanması yapabileceği yönünde kararlar veriyor. İş Mahkemesi’ne dava açarak borçlanma hakkı alabilirsiniz.
Askerliğinizi borçlanıp 2 yıl da prim ödemelisiniz
Soru: 25 Mayıs 1955 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1969. 1 Ocak 1990 tarihine kadar 295 gün SSK prim ödemem var. 1 Ocak 1990- 1 Temmuz 1999 tarihleri arası kesintisiz tarım sigortasına prim ödedim. Bu tarihte Tarım Bağ-Kur’una kayıt oldum ve halen prim ödemekteyim. Ne zaman emekli olabilirim? Askerlik borçlanmasının emekliliğime bir faydası olur mu? H. SEVER Cevap: Askerlik sürenizi borçlanıp, yaklaşık 2 yıl daha prim ödeyerek, prim ödemenizi 25 tam yıla tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Bir yıldan artan süreler için izin parası ödenmez
Soru: Üç yıl 7 aydan beri çalıştığım şirket işime son verdi. Kıdem tazminatı, ihbar tazminatı verdiler. Çalışma sürem boyunca hiç yıllık ücretli izin kullanmadığımdan, üç yıllık izin parası ödediler (42 yevmiye tutarında). Ancak, 7 aylık çalışmama karşılık izin parası verilmedi. 7 aylık çalışma süremin izin parasını nasıl alabilirim? Akın HAKOĞLU Cevap: İşveren şirketi kutlamak gerekir. Tüm haklarınızı ödemiş. Günümüzde bu şekilde çalışanın tüm haklarını ödeyen işyeri sayısı oldukça az. Bir yıldan artan süreler için, çalışana orantı yoluyla yıllık izin ücreti ödenmez.
5825 gün prim ödemeniz ve 56 yaşı doldurmanız gerek
Soru: İlk sigorta başlangıç tarihim 9 Ağustos 1996’dır. Acaba kaç gün prim ödemem lazım? Ne zaman emekli olabilirim? Eğer beni bu hususta aydınlatırsanız memnun olurum. Ahmet AJLAN Cevap: Başlangıç tarihinize göre emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. Doğum tarihinizi ve prim ödeme gün sayınızı bildirmediğinizden, emekli olacağınız tarihi net olarak hesaplayamıyoruz. Ancak, 5825 gün prim ödeyip, 56 yaşınızı doldurmanız şartıyla, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 9 Ağustos 2021 tarihinde emekli olabilirsiniz. Ayrıca 23 Mayıs 2014 tarihine kadar 55 yaşınızı doldurur ve 3600 gün prim öderseniz 59 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün. 3600 gün prim ve 55 yaş şartlarını 23 Mayıs 2014 tarihine kadar sağlayamazsanız, 3600 gün prim ödemiş olmak şartıyla 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Askerliğinizin 70 gününü borçlanmanız yeterli
Soru: 1 Mart 1962 doğumluyum. 1 Şubat 1987’den beri sigortalıyım. 6317 günüm var. Kasım 1982’de askere gittim. Askerliğimi yatırırsam ne zaman emekli olurum? Celal KILIÇLI Cevap: Askerlik sürenizin 70 gününü borçlanmanız halinde, başlangıç tarihiniz 70 gün geri gider ve emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 49 yaşınızı dolduracağınız 1 Mart 2011 tarihinde emekli olabilirsiniz.
