Depresyon en çok kış aylarını seviyor

Mevsimlerin insan psikolojisi üzerindeki etkileri uzun yıllardır biliniyor.

Emsey Hospital’dan Psikiyatri Uzmanı Uz. Dr. Mirvari Özaltay, mevsim geçişlerinde meydana gelebilecek ruhsal değişikliklere dikkat çekerek bundan korunma yolları ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi:

"Kış aylarında güneş ışığını daha az almamız beyindeki bazı hormonların işleyişinde bozulmalara neden olabiliyor. Bu sebeple de depresif duygularımız artmaya başlıyor. Artık yüzünü göstermek istemeyen güneş, bizi kalın giysiler içine hapseden soğuk hava ve yavaş yavaş ruh halimizi sarıveren karanlık... Kış mevsimi ve onun getirdikleri çoğumuzu olumsuz etkileyebiliyor.

MELATONİN FAZLALIĞI RUHU YORUYOR

Gecelerin uzun, gündüzlerin kısa ve sisli olduğu kış aylarında insan organizması normal olarak uyanık-uyku ritminin ihtiyaç duyduğundan daha fazla melatonin üretir. Bu uyku hormonunun fazla olması sadece bedensel aktiviteyi frenlemekle kalmayıp ruhsal durumumuzu da etkiler. Melatonin hormonu hareketsizleştirir, ruh halini olumsuz yönde etkiler, uykulu ve yorgun yapar. Çoğu zaman 10-12 saat uyuduğumuz halde dinlenemeyiz, zihinsel ve bedensel verimlilik bitme noktasına gelir. Dahası durmadan bir şeyler yemek isteriz, özellikle de tatlı şeyler.

Buna karşılık olarak güneşli havalarda ise gözün kornea tabakası tarafından alınan ve sinir yollarıyla epifiz bezine iletilen ışık melatonin üretimini azaltır. Melotonin hormonun artması, serotonin hormonunun azalmasına neden oluyor. Serotonin sadece ruhsal yönden kendimizi iyi hissetmemizde önemli bir rol oynamaz, kanda ne kadar fazla serotonin varsa ruhsal durum o kadar sağlıklı ve dayanıklı olur.

SEROTONİN AZALDIKÇA YEME İSTEĞİ ARTAR

En yeni araştırmalara göre serotonin azlığı giderek artan açlık hissine ve karbonhidratlara duyulan isteğin artmasına neden olur. Ekmek, makarna, patates ve tatlılar yeteri kadar serotonin ürettiğinden bizi moral bozukluğundan kurtarırlar. Ancak sadece kısa bir süre için. Ne var ki uygulanan bu diyet programı uzun sürede depresyona yol açmanın yanı sıra kilo da aldırır.

NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Işık terapisi (foto terapi), depresyon tedavisinde uzun süredir kullanılıyor. Sabah 06.00–08.00 arasında yapay gün ışığı, özel spektrumlu lambalar aracılığıyla 30 dakika ila 3 saat arasında değişen sürelerde kişiye uygulanır.

Bunun yanı sıra; güneşli günlerden mutlaka yararlanın, açık havada bol ışık almaya çalışın. Kapalı havalarda, iç mekanları bol bol ışıklandırın. Kış boyunca sizi zihinsel ve ruhsal olarak tatmin edecek, zevkli uğraşlar planlayın. İsteksiz bile olsanız mutlaka belli bir fiziksel aktiviteyi hayatınıza katın. Ruhsal bir çöküş ve kontrol kaybı hissedildiğinde fazla beklemeden profesyonel yardım alınması gerekir."