Askerlik borçlanması babanızı 18 ay erken emekli eder

Soru: Babam 1 Ocak 1960 doğumlu. Nisan 1991’den beri SSK’lı. 1985’te 18 ay askerlik yapmış. Askerlik borçlanmasını henüz yatırmadı. Babam ne zaman emekli olabilir? Fatih KARADAĞ

Cevap: Babanız 25 yıl sigorta, 5525 gün prim ve 52 yaş şartına tabi. 5525 gün prim ödemiş olması şartıyla (primin yeterli olduğu anlaşılıyor) Nisan 2016’da emekli olabilir. Askerlik süresini borçlanırsa, sigorta başlangıcı 18 ay geri gider. Askerlik borçlanması babanızı 18 ay erken emekli eder.

Sigortalı çalışmanızla ödediğiniz primi 1260 güne tamamlamalısınız

Soru: 1 Ocak 1959 doğumluyum. 1 Nisan 1986’da SSK’lı oldum. 1 Ocak 1990’da isteğe bağlı sigortaya prim ödemeye başladım. 1994’te şirket ortağı oldum. Ancak ne SSK’ya ne de Bağ-Kur’a prim ödemem olmadı. 2011’de yapılandırmadan faydalanıp 1 Ağustos 2008 itibarıyla Bağ-Kur’a kaydoldum. 1173 gün kazanmış oldum. 4 Ocak 2012’den beri SSK’lıyım. Şirketim de devam ediyor. Temmuz 1979’da askere gittim. Askerlik borçlanmasını yaparsam ne zaman emekli olurum? Bülent AYYILDIZ

Cevap: Sigortalı çalışmanızı ara vermeden 4 Temmuz 2015’e kadar devam ettirerek, primi 1260 güne tamamlamanız halinde, SSK’da yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 60 yaş şartına tabi olursunuz. Askerlik sürenizin 402 gününü borçlanarak priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla 1 Ocak 2019’da emekli olabilirsiniz.

Kıdem tazminatının peşin ödenmesi esastır 36 taksitle ödenmez

Soru: 16 Ocak 1980 doğumluyum. 1 Şubat 1997’de SSK’lı oldum. 3721 gün primim var. 1) Çalışmakta olduğum işyerinden 15 yıl sigorta 3600 günden tazminatlı olarak ayrılabilir miyim? 2) Bu şekilde işten ayrılırsam, gelecekteki iş hayatım nasıl etkilenir? Gireceğim yeni işte de sigortam yine aynı şekilde mi yatar? Yoksa kaza sigortası mı yaparlar? 3) İşyerimiz bu şekilde 3600 günden ayrılan çalışanlara 24-36 ay arası taksitlendirme yaparak tazminatını ödüyor. Bu ne kadar doğru? Yasal olarak tazminatımı kaç taksitte alabilirim? GÖKTAN

[[HAFTAYA]]

Cevap:

1) 15 yıl süreniz ve 3600 gün priminiz olduğundan, kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılabilirsiniz.

2) Gelecekte de bugün olduğu gibi tüm sigorta kollarına tabi olarak çalışırsınız. Sadece iş kazası ve meslek hastalığı sigortasına prim ödeyerek çalıştırılmanız söz konusu olamaz. Emekli de olsanız belirttiğiniz gibi çalıştırma usulü yok. Emekliler sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalıştırılır.

3) Kıdem tazminatının peşin ödenmesi esastır. 24-36 ay taksitle kıdem tazminatı ödenmez. Şayet geç ödenirse, işverenin geciken süre için en yüksek banka mevduatına uygulanan faiz oranında, gecikme bedeli ödemesi gerekir.

Ablanız iki aylığı birlikte alamaz tercih ettiği aylığı alma hakkı var

Soru: Ablamın Emekli Sandığı’ndan emekli eşi vefat etti. Eşinden dolayı dul maaşı alacak. Babam da SSK emeklisiyken 1980’de vefat etti. Ablam hem eşinden dul maaşı hem de babadan yetim aylığı alabilir mi? Nurselin ÖZYURT

Cevap: Ablanız hem eşinden hem de babanızdan dolayı ölüm (dul-yetim) aylığı alamaz. Ancak tercih ettiği aylığı alma hakkı var. Yüksek olan aylığı bağlatabilir.

Tek eksiğiniz yaş

Soru: 1966 doğumluyum. Haziran 1988’de SSK’lı oldum. Prim ödememi 31 Aralık 2012’de durdurdum. 7610 gün primim var. 550 gün olan askerliğimi borçlanarak bedelini ödedim. Ne zaman emekli olabilirim? Hasan KURT

Cevap: Askerlik tarihinizi bildirmemişsiniz. Sorunuzu, sigorta başlangıç tarihinden önce askerlik yaptığınız varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Askerlik borçlanması, başlangıç tarihinizi 550 gün geri götürerek 25 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 49 yaş şartına tabi olmanızı sağlıyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 2015’te 49 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Alamadığınız fazla çalışma ücretiniz için yargı yolunu deneyebilirsiniz

Soru: Özel şirkette 11 yıldır çalışıyorum. Şirkette mesai ücretim ödenmiyor. Mesai ücreti talep ettiğimde şartların bu şekilde olduğu söyleniyor. Mesai ücretlerini istediğim günden bu yana işten ayrılmam için psikolojik baskı yapılıyor. Ben de 15 yıl 3600 günle işten emekli olmak şartıyla ayrıldım. Mesaiye gelmem konusunda elimde mail yazışmaları bulunuyor. Ayrıca işyerinde daha önce çalışıp ayrılmış olan iki çalışma arkadaşım da mahkeme halinde şahitlik edeceğini söyledi. Geçmiş yıllara ait mesai ücretleri ve sosyal haklarımı nasıl alabilirim? VELİ

Cevap: İşten ayrılırken kıdem tazminatı dışında, varsa ödenmeyen ücret, fazla çalışma ücreti ve çalışma hayatınız boyunca kullanmadığınız yıllık izin sürelerinizin ücretini almanız gerekiyordu. Fazla çalışma ücretiniz ödenmemişse, dava açabilirsiniz. Mahkemede belge ve şahitlerle fazla çalışma ücretinizin ödenmediğini kanıtlayarak, hakkınızı yargı yoluyla almanız mümkün.

500 gün borçlan 1 Ocak 2014’te emekli ol

Soru: 1 Ocak 1964 doğumluyum. Askerlikten sonra 4 Ekim 1989’da SSK’lı oldum. 5790 gün primim var. Ne zaman emekli olurum? Antepli SERKAN

Cevap: Askerlik sürenizin 500 gününü borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 500 gün geri gider ve 25 yıl sigorta, 5375 gün prim ve 50 yaş şartına tabi olursunuz. Priminiz yeterli olduğundan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 1 Ocak 2014’te emekli olabilirsiniz.