Giriş
Soru:
Babam 8 Ocak 1966 doğumlu. Ocak 1989’da sigortalı olmuş. 1986’da askere gitmiş, askerliği kendisi ödedi. Toplamda 6337 gün primi var. Ne zaman emekli olur? Dursun ERTAŞ
[[HAFTAYA]]
Cevap: Askerlik borçlanması babanızın sigorta başlangıç tarihini askerlik süresi kadar geri götürerek emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi olmasını sağlıyor. Prim ödemesi yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemese de, 50 yaşını dolduracağı 8 Ocak 2016’da emekli olabilir.,
3600 günle 60 yaşı doldurmanız gerek
Soru: 19 Temmuz 1961 doğumluyum. 1990 sigorta başlangıcım var. Eylül ayında 3600 günü dolduruyorum. 3600’den yaş olarak ne zaman emekli olabilirim? Savaş İSTEK
Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için, 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 3600 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 19 Temmuz 2021’de emekli olabilirsiniz.
Yaşı doldurmadığınızdan emekli olamıyorsunuz
Soru:
1968 doğumluyum. SSK girişim 1988’de. 1988-1990 arası askerliğimi yaptım. Primim dolu. Neden emekli olamıyorum? HAKAN
Cevap:
Sadece prim ödemesiyle emekli olunamıyor. Emekli olmamanızın nedeni aranan yaşı dolduramamış olmanız. Başlangıcınız 23 Mayıs 1988’den önceki bir tarih ise 5375 gün prim ödemiş olmanız şartıyla 50, sonraki bir tarih ise 5450 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 51 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Prim ödeyip ödemeyeceğiniz gelir testinden çıkacak sonuca bağlı
Soru:
1 Ekim 1973 doğumluyum. 1 Şubat 1987’de sigorta başlangıcım var. Şu ana kadar da 5716 gün prim ödemem var. Bugüne kadar sigorta primlerim yüksekten yatmıştı. Ama işten çıktım. Yeni işe girersem de primim asgari ücretten yatacak. Şu anda da çalışmıyorum. İşsizlikten faydalanıyorum. Bundan sonra prim yatırmasam sağlıktan faydalanabilir miyim? (Çünkü yatırmak zoruma gidiyor. Devletin geriye dönük haklarımı elimden aldığını ve haksızlık yapıldığını düşünüyorum) Prim oranımın düşmemesi için asgari ücretten ayın yarısını yatırsam mı daha iyi olur yoksa 30 tam gün mü? Ne zaman emekli olabilirim? Önal KAPLAN
Cevap:
İşsizlik ödeneği aldığınız sürece sağlık yardımı da alabilirsiniz. Daha sonra işsiz kaldığınız sürelerde sağlık yardımını Genel Sağlık Sigortası’ndan almanız gerekir. Genel Sağlık Sigortası’ndan prim ödeyerek mi yoksa prim ödemeden mi sağlık yardımı alacağınızı, yaptıracağınız gelir testinden çıkacak sonuçla aile içinde kişi başına düşen aylık ortalama gelir tutarı belirleyecek. Örneğin gelir testinden, aile içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı asgari ücretin üçte birinden (bugün için 378 TL) az çıkarsa, prim ödemeden sağlık yardımı alabilirsiniz. 15 gün veya 30 gün fark etmez, asgari ücretten prim ödeme emekli aylığını az da olsa düşürür. Emekli aylığınızın düşmemesi, hatta artması için yüksek kazanç tutarı (4, 5 bin TL gibi) üstünden prim ödemek lazım. Emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 50 yaşınızı dolduracağınız 1 Ekim 2023’te emekli olabilirsiniz
Fasılalarla olsa da tüm çalışma süresi için kıdem tazminatı ödenmesi gerekir
Soru:
Çalıştığım işyerinden daha önce iki kez istifa ederek ayrıldım. Bu işyerinde toplamda 10 yıla yakın çalışmam var. Bu konuda iki sorum var:
1) İşten çıkartırlarsa ihbar ve 10 yıllık kıdem tazminatımı alabilir miyim? Daha önce istifa ettiğim için tazminat almadım.
2) 4150 gün prim ödemem var. Bu şartlarda, bu işyerinde SSK’dan evrak alarak emekli olmak için işten ayrılsam toplam 10 yıllık tazminatımı alabilir miyim? Bunların dışında 1000 saatin üzerinde fazla çalışmam var. Beyaz yaka olduğumuz için bize mesai verilmiyor. Bunu alabilir miyim? E.Ö.
Cevap: 1) İşten kıdem tazminatını hak edecek şekilde ayrılmanız halinde, tüm çalışma süreniz için kıdem tazminatı alabilirsiniz. İhbar tazminatı alabilmek için işverenin haksız yere işten çıkartması gerekir.
2) Sigorta başlangıç tarihiniz 8 Eylül 1999’dan önceki bir tarih ise, ilk defa sigortalı olduğunuz tarih üstünden 15 yıl geçmiş ve 3600 gün prim ödemeniz de varsa, kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılabilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken, bulunduğunuz yerdeki sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüğünden alacağınız ‘kıdem tazminatı alabilir’ yazısını işverene ibraz etmekten ibarettir. İşyerinde görev yaptığınız bölümde sizin üstünüzde yönetici yoksa, yönetici olarak fazla çalışma ücreti alamazsınız. Ancak üstünüzde yönetici varsa, alabilirsiniz. Ödemezlerse, iş mahkemesine dava açıp, fazla çalışma sürelerinizi ve ücretinin ödenmediğini şahit veya belgeyle mahkemede kanıtlamanız halinde, mesai ücretinizi mahkeme kararıyla alabilirsiniz.
