Kim öle kim kala?

Biz iki kardeşiz annelerimiz bir babalarımız ayrı. İkimizin de babası öldü. Kardeşlerden biri evli diğeri bekar. Bu durumda bekar olan kardeşin ölümü halinde miras kime kalır? Bekar kardeş evlenip çocuksuz ölürse kime kalır? Anne ölürse mirası kime kalır? F.G.

Okuyucumun sorusu bu kadar değil. Tüm miras ihtimalleri sayılmış. Fakültede miras hukuku imtihanında bu soru öğrencilere sorulsa yüzde 90’ı çakar. Zira miras konusunda akıl almaz sayıda ihtimal var. Bunların hepsini düşünüp yanıtlamak mümkün değil. Temel olabilecek bir-iki ihtimali anlatayım, gerisi olayların akışına kalsın. Okuyucum malvarlığını katagorilere ayırmış, kendi malları, miras olarak gelen mallar vs. diye.
[[HAFTAYA]]
Kendisinin ölümü halinde nereden gelirse gelsin malvarlığı terekeye dahildir ve mirasçılarına geçer. Dolayısı ile böyle bir ayrım yoktur. Şimdi yukarıya aldığım sorularına geçeyim. Bekar olan kardeşin ölümü halinde anne sağ ise miras anneye kalır. Bekar evlenip çocuksuz ölürse mirasın yarısı eşe yarısı anneye kalır.

Anne ölürse mirasın yarısı bekar kardeşe yarısı evli olan kardeşe alır. Hadi benden bir promosyon yanıt, bekar kardeş şayet evlenir ve çocuğu olursa mirasın dörtte biri eşine dörtte üçü çocuğuna veya çocuklarına kalır anneye bir şey kalmaz. Soru hep bekar kardeş üzerine evli olanın hayatta kalacağı garanti gibi mi algılanıyor nedir, onun öleceği ihtimali sorularda yok, onun bir garantisi mi var?

Hayat insana ne hazırlıyor bilinir mi? Onun için miras konularını böyle peşin peşin yanıtlamak zordur diyorum.

Bedelli de olur bedelsiz de!
Bir kimse mirastan feragat sözleşmesi yapmak istese buna karşı bir bedel almak, lehine miras bırakılan kişi de bir bedel ödemek zorunda mı? F.L.

Mirastan feragat sözleşmesi diye bir sözleşme türü var. Bu adından da anlaşılacağı gibi miras payından peşin peşin feragat anlamı taşıyor. Her iki türlü feragat olabilir. Bir bedel alarak feragat olabileceği gibi bir bedel almadan da feragat olur. Dolayısı ile bedel şart değildir.

Ancak kanunumuzda şöyle bir hüküm var “Bir karşılık sağlanarak mirastan feragat, sözleşmede aksi öngörülmedikçe feragat edenin alt soyunu da bağlar”.

Bu cümleden anlaşılacağı gibi bedel alınması veya alınmaması sözleşmeyi hükümsüz kılmaz ama ileride feragat edenin çocukları konusunda bir ayrıma dikkat etmek gerekir. Bu cümlenin karşı anlamı, karşılık almadan feragat etmek çocuklarını bağlamayacağı anlamınadır.