Giriş
Soru: Aile şirketi olan bir anonim şirketin yönetim kurulu üyesiyim. Şirketi fiilen ağabeyim ve babam yürütüyor. Yönetim kurulunda üye sayısını doldurma maksadıyla, yönetim kurulu üyesi yapıldım. Prosedür amaçlı toplantılara katılmak ve alınan kararları imzalamaktan başka yaptığım bir iş yok. Yeni Ticaret Kanunu şirketlere pek çok yükümlülük ve yaptırım getirdi. Eşim de hapis cezaları nedeniyle yönetimden ayrılmam için baskı yapıyor. Ailemle eşim arasında sorun yaşayacağımı hissetmeye başladım. Bu hapis cezaları ve cezaların kanundan çıkartılıp çıkartılmayacağı konusunda gelişmeler nelerdir? A. DEMİR Cevap: Endişelerinizin yersiz olduğunu ifade etmeyi çok isterdim. Maalesef endişelerinizde çok haklısınız. 1 Temmuz 2012’de yürürlüğe girecek olan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, anonim şirket yönetim kurulu üyelerine bazı fiiller için direkt hapis cezası, bazı fiiller için de adli para cezası getiriyor. Para cezası süresinde ödenmediği takdirde aynı gün sayısında hapis cezasına dönüşüyor. Şu fiillere hapis cezası getirilmiş: - Bağlı ve hakim şirket faaliyet raporunun düzenlenmemesi iki yıla kadar hapis, - Defterlerin yetkililere ibraz edilmemesi iki yıla kadar hapis, - Kuruluş, sermaye artırımı, bölünme, birleşme gibi işlemlerde gerçeğe aykırı belge düzenlenmesi üç yıla kadar hapis, - Ödemeyen şirket sermayesinin ödenmiş gösterilmesi (kusurlu olunması halinde) iki yıla kadar hapis, [[HAFTAYA]]- Ayni sermayenin değerinin emsaline nazaran yüksek gösterilmesi, iki yıla kadar hapis, - Sermaye Piyasası Kurumu’ndan izin almadan şirket kurmak, sermaye artırarak halktan para toplamak altı aya kadar hapis, - İnternet sitesi kurulmaması altı aya kadar hapis, - İnternete konması gereken bilgilerin konmaması üç aya kadar hapis, - Haksız rekabet fiillerinin kasten işlenmesi iki yıla kadar hapis, - Kendi tekliflerinin rakiplerine tercih edilmesi için, ürünleri, işleri hakkında kasten yanlış bilgi veya yanıltıcı bilgi verilmesi iki yıla kadar hapis. Bu sütuna sığdıramayacağımız kadar çok fiilde; süresinde ödenmediği takdirde aynı gün sayısında hapis cezasına dönüşecek adli para cezası getirilmiş bulunuyor. Bu cezalara bakıldığında, Türk Ticaret Kanunu mu, yoksa Türk Ceza Kanunu mu? diyesi geliyor insanın. İş dünyasını çok huzursuz eden bu cezaların yasadan çıkarılması ve tüzük, yönetmelik, tebliğ gibi ikincil mevzuatın 14 Şubat 2012’ye kadar oluşturulamaması nedeniyle, yasa uygulamasının 1 Ocak 2013’e kadar ertelenmesinde yarar var.
51 yaşın dolmasını beklemek zorundasınız
Soru: Ağustos 1972 doğumluyum. 1 Ağustos 1989’da SSK’lı oldum. 9300 gün primim var. 14 ay askerlik yaptım. Ne zaman emekli olabilirim? Tuna ARSLAN/BURSA Cevap: 25 yıl sigorta, 5450 gün prim ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de Ağustos 2023’te emekli olabilirsiniz. Başlangıç tarihinden sonra yaptığınız askerliğinizi borçlanmanız emekli olacağınız tarihi değiştirmez. Sadece primi artırır. Priminiz yeterli olduğundan askerliğinizi borçlanmanıza gerek bulunmuyor.
Süre, prim ve yaş şartlarını birlikte sağlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz
Soru: 1996’da SSK’lı oldum. Hangi şartlarla emekli olabilirim? Erkan ŞANAL Cevap: 25 yıl sigorta, 5825 gün prim ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. Bu üç şartı birlikte yerine getireceğiniz tarihte emekli olabilirsiniz.
Eşiniz için gelir testine gerek yok
Soru: Eşim şu an ev hanımı. Ancak daha önceden çalışıyordu. Benim sigortam üzerinden sağlık yardımı alıyor. Eşim gelir testi yaptıracak mı? Murat TURGUT Cevap: Eşiniz kanunen bakılmak zorunda olunan kişi olarak, sizin üstünüzden prim ödemeden sağlık yardımı alabilir. Gelir testi yaptırmasına gerek yok.
Türkiye’de ikamet etmeyenler gelir testi yaptırmayacak
Soru: Kızım 8 ay önce evlenerek yurtdışına yerleşti. Eşi yabancı uyruklu. Cezalı duruma düşmememiz için yeni sağlık kanununa göre; kızım adına ne gibi işlem yapmamız gerekiyor? Gelir tespiti yapılması gerekiyor mu? ZİYA Cevap: Genel sağlık sigortalı olmak için aranan ilk şart, Türkiye’de ikamet etmektir. Kızınız yurtdışında ikamet ettiği için, genel sağlık sigortası kapsamında değil. Dolayısıyla, gelir testi yaptırması gerekmiyor. Ancak kızınızın, yurtdışına gittiğinde Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi’nde (ADNKS) adresini güncellemesi gerekiyordu. Şayet adresini güncellememişse, Sosyal Güvenlik Kurumu kızınıza gelir testi için mektup göndermiştir. Bu durumda, kızınız adına prim tahakkuk etmemesi için, kızınızın adresini güncellemeniz ve SGK’yı bu durumdan bilgilendirmeniz gerekir.
Sağlık primi 10 yılı doldurana kadar emekli aylığınızdan yüzde 10 kesinti yapılır
Soru: 56 yaşındayım. Eşimin sigortasından yararlanarak sağlık yardımından istifade ediyorum. Ayrıca yaklaşık 10 yıldır isteğe bağlı sigortalı olarak prim yatırıyorum. Sigorta kurumundan üç yıl sonra normal emekli olabileceğim söylendi. Ancak, sağlık yardımı almam için 7 yıl daha prim yatırmam lazımmış. Eşimden ayrılırsam, sağlık yardımı alabilmem için nasıl hareket etmeliyim? Kurumun dediği doğru mu? Ayşe KARAMULLA Cevap: İsteğe bağlı sigortalılar, 1 Ekim 2008’den itibaren sağlık yardımı alabiliyor. Sağlık yardımını kendi sigortanızdan almalısınız. Emekli olduğunuzda da, sağlık yardımını kendi sigortanızdan almak zorundasınız. Emekli olduğunuzda, aktif sigortalıyken ödediğiniz sağlık primi 10 yıl dolana kadar emekli aylığınızın yüzde 10’unu kesecek. Kurumun verdiği bilgi doğru.
