Giriş
Alışverişte bu yöntemi kullananlara önemli uyarı! İki taraflı cezası var... IBAN'a gönder tehlikesi
Son günlerde birçok işletme ödemeleri IBAN üzerinden almaya başladı. Restorandan giyime, kuaförden berbere kadar pek çok yerde uygulanan bu yöntem, banka hesabı bulunan bütün vatandaşları etkiliyor. Çoğu işletmenin artık “IBAN'a gönder” yolunu kullanarak fatura düzenlemekten kaçındığını belirten Ekonomist Muhammet Bayram, “Para gönderdiğiniz kişi yasa dışı bahis çetelerine, sosyal medya fenomenlerinde de gördüğü gibi banka hesaplarını kullandırma yoluna gidiyorsa, hapis cezasıyla karşı karşıya kalabilirsiniz!” diyerek vatandaşları uyardı.
Elif Bayram / Posta.com.tr – Günümüzde internet bankacılığı ve sanal ticaretin yaygınlaşmasıyla birlikte vatandaşlar alışverişte IBAN ile ödemeye ilgi göstermeye başladı. Bazı işletmelerin komisyon ödememek için kart yerine doğrudan IBAN üzerinden ödeme almayı tercih ettiğini belirten Ekonomist Muhammet Bayram, “Alışveriş yaparken insanlar bilmediği bir kişinin hesabına para gönderiyor. Bu para cezai soruşturmaya konu olabilir. IBAN’a atılan para için işletmeler fatura düzenlemiyor. Bu da vergi kayıp ve kaçağına sebebiyet veriyor. Beklenmedik bir şekilde kendinizi suçun içinde bulabilirsiniz!” diyerek alınması gereken tedbirleri anlattı.
BAKANLIK HAREKETE GEÇTİ
Ticaret Bakanlığı, IBAN kiralama ilanları başta olmak üzere sosyal mühendislik dolandırıcılığına karşı, "Bir banka hesabının maddi menfaat karşılığında başka kişiler tarafından kullanılmasına izin vermek, 'Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Kanunu'na göre suç teşkil ediyor" uyarısında bulundu.
DOLANDIRICILARIN YENİ YÖNTEMİ
Bakanlıktan yapılan açıklamada, dolandırıcıların gelişen dijital dünyaya uyumlu bir şekilde yöntem geliştirdiklerinin altı çizildi:
Araç ya da ikinci el ürün alım satım siteleri, sosyal medya platformları, popüler forum siteleri, yatırım tavsiyesi veren platformlar gibi sıkça kullanılan kanallar üzerinden tüketicilerin karşısına çıkan dolandırıcıların öğrenci, ev hanımı gibi gelir kaynağı görece kısıtlı olan veya yaşlı, engelli gibi daha hassas olan tüketicileri özellikle hedef aldıkları bilinmektedir.
"BANKA KOMİSYONUNDAN KAÇIYORLAR"
Bazı işletmelerin ödemeleri IBAN üzerinden talep ettiklerini belirten Ekonomist Muhammet Bayram, posta.com.tr okuyucuları için önemli açıklamalarda bulundu.
Alışverişlerde ödemelerin IBAN verilerek banka hesabına yönlendirildiğini belirten Bayram, “Çoğu işletme artık IBAN'a havale yolunu kullanarak fiş veya fatura düzenlemekten kaçınıyor. Aslında işletmeler banka komisyonundan kaçıyorlar. Vatandaş kredi kartını kullandığı zaman hesap ekstresinin geri kalanını 30 gün sonra ödüyor. Bankalar da bu post cihazını kullandırdığı için işletmelerden komisyon kesiyor. İşletmeler bu parayı erken çekmek isterse komisyonlar daha yüksek, daha geç çekerse bazen hiç komisyon alınmıyor ya da çok az komisyon alınıyor” dedi.
“IBAN'A HAVALE YOLUNU KULLANIYOR”
İşletmelerin IBAN'a havale yolunu tercih ettiğine dikkat çeken Bayram, “İşletmelerde son yaşanan faiz artışlarından kaynaklı olarak şu anda politika faizi yüzde 50, borç alıp verme faizi 3 puanda eklenince yüzde 53'ler civarında. Maliyetler bir hayli arttı. Devletimiz 4 ay üst üste faizler artmasına rağmen post cihaz ücretlerinin, faizlerin arttırılmamasına karar vermişti. İşletmeler de IBAN'a havale yolunu kullanıyor” diye konuştu.
Alışverişlerde IBAN ile ödeme yapanlara uyarılarda bulunan Bayram, “Kasaya gittiğinizde ya da ayrıca bir kartvizit üzerinde QR kodu bulunuyor. QR kodunu okuttuğunuzda akıllı cihazınızdan direkt bankadaki IBAN numarası girilmiş halde önünüze geliyor. Daha sonra da direkt parayı gönderebiliyorsunuz. İşletmeler alacakları bedelleri banka, çek veya posta çeki vasıtasıyla almak zorundalar. Bunun için zorunluluk söz konusu. Ancak bankayla yapılan ödeme işletme sahibinin ya da işletmede çalışan birinin ya da herhangi bir kişinin IBAN'ına gelirse burada işletmelere cezai yaptırım söz konusu” ifadelerini kullandı.
“İŞLETMELERE PARASAL YAPTIRIMLAR GÜNDEMDE”
Ekonomist Muhammet Bayram, sözlerine şöyle devam etti:
İşletmeler bu durumda fiş ya da fatura kesmemiş olacakları için KDV ve gelir belgesi, kurumlar belgesi kaçakçılığı var. Bir diğer nokta da banka yoluyla ödeme yapma zorunluluğunu da delmiş oluyorlar. Bu nedenle işletmelere parasal yaptırımlar gündemde. Eğer bu tespit edilirse hem fiş ve fatura kesmemekten hem de banka üzerinden ödeme yapılmaması gerekçesiyle işletmelere cezai yaptırımlar söz konusu oluyor. Sonuçta ödeme kişiye yapılmış olsa bile o firmanın banka hesabına ödeme yapılmamış oluyor.
VATANDAŞLARI BEKLEYEN TEHLİKELER NELER?
Vatandaşların işletmelerin banka hesaplarına para gönderip gönderilmediğinin önemli olduğunu belirten Bayram, “Alışveriş yaparken IBAN’a para gönderildiğinde eğer hesap şahıs şirketiyse IBAN’a para göndermek sorun yaratmaz. Ancak bir işletmenin çalışanının, ortağının ya da patronunun hesabına para gönderilmesi bazı sorunlar yaşatabilir. O kişinin IBAN numarasının ne yollarla ve hangi banka hesaplarında kullanıldığını parayı gönderen kişi bilmediği için cezalarla karşı karşıya kalabilir” dedi.
“HAPİS CEZASIYLA KARŞI KARŞIYA KALABİLİR”
Bayram, ödemelerin kişisel hesaplara yapılması ve kimin hesabına yapıldığının bilinmemesinin vatandaşları zor durumda bırakabileceğini söyledi:
Ödeme yapmak için IBAN'ı QR kodunu okuttunuz. IBAN numarası çıktı ardından isim, soy isim de söyledi. Direkt kişinin IBAN'ı çıktığı için buraya para göndermek isteyebilirsiniz. Ancak para gönderdiğiniz kişi, yasa dışı bahis çetelerine, sosyal medya fenomenlerinde de gördüğümüz gibi banka hesaplarını kullandırma yoluna gidiyorsa eğer, bu hesaplara para gönderenler hapis cezasıyla bile karşı karşıya kalabilir. QR kodunu okutarak IBAN’a para gönderme durumlarında firmalar cezai yaptırımla karşılaşacak olmalarına rağmen, parayı gönderen vatandaşlar da cezalarla karşı karşıya kalabilir.
“EKSTRA VERGİ OLARAK GERİ DÖNECEKTİR”
“Açıklama kısmına ödemenin hangi hizmet için yapıldığı yazılmış olsa bile IBAN'a para göndermek yanlış” diyen Bayram “IBAN ile ödeme yapılırken, açıklama kısmına aldığımız hizmetin ne olduğu yazılmış olsa da olmasa da eğer fatura kesilmiyorsa, bu durum devletimizin zararına olduğu için bu gibi uygulamalardan kaçınmak gerekiyor. Çünkü burada işletmeye değil herhangi bir kişiye gönderilen ödeme için bir fatura kesilmiyor. Eğer vergi gerektiği gibi tahsis edilemezse bu durum vatandaşlara ekstra vergi ya da ekstra enflasyon olarak geri dönecektir” diye konuştu.
