Riskli bina tespitinde deprem öncesine döndük

Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’ta meydana gelen depremlerde yaşanan yıkım sonrasında, binaların depreme dayanıklılığı sorgulanmaya başlandı. Yaşanan felaket sonrasında başta deprem riski altındaki İstanbul olmak üzere birçok ilde vatandaşlar, binalarını risk tespitine sokmak için sıraya girmişti. Şubat ayı ve sonrasındaki bir kaç ay risk tespiti yapan kuruluşlar yoğun bir dönem yaşasa da ne yazık ki bu dönem geride kaldı. Risk çabuk unutuldu, kuruluşlara giden bina risk tespiti talebi yok denecek kadar azaldı.

SIRA GELMİYORDU

8 -11 Kasım tarihleri arasında İstanbul Fuar Merkezi’nde düzenlenecek Hazır Beton Fuarı ve Kongresi öncesinde bir araya geldiğimiz Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB) Başkanı Yavuz Işık, birlik bünyesinde deprem performans analizi ve hızlı taramalar yaptıklarını söyledi. Işık, 6 Şubat depremleri sonrasında şubat-mart döneminde taleplere yetişemezken, bugün yine deprem öncesi günlere geri döndüklerini, ayda sadece 1-2 talep aldıklarını ifade etti.

TABLO DEĞİŞTİ

THBB bünyesindeki laboratuvar ve mühendis ekipleriyle birlikte en yüksek seviyede Deprem Performans Testleri yapabildiklerini anlatan Işık, “Şubat ayında yaşanan deprem sonrası talebe yetişmekte zorlandık. Telefonlar susmadı, yüzlerce başvuru geldi. Gün vermekte zorlandık. Vatandaş ‘lütfen önce bizim binamıza gelin’ diyordu. Şimdi ise talep yok noktasında. Deprem öncesi ayda 2-3 talep olurdu, deprem sonrası talep pik yaptı. Şimdi yeniden hiç deprem olmamış gibi ayda birkaç talep geliyor” diyerek son durumu özetledi.

KAROT ALMADAN TARAMA YAPILIYOR

Deprem sonrasında THBB olarak yaptıkları kapsamlı “Deprem Performans Analizi’ne alternatif olarak tahribatsız yöntemler içeren “Hızlı Tarama” çalışmasını da başlattıklarını belirten Işık, çalışma sistemlerini şöyle anlattı: “Başvuru sonrası ilgili binaya bir heyet gönderiyoruz. Talebe göre analiz ya da tarama işlemi gerçekleştiriyoruz. Zemin etüdünden, projeye uygunluğa, binaya sonradan yapılan müdahalelerden malzeme kalitesine kadar her detayı kapsamlı inceliyoruz. Karot çıkarmadan önce ses dalgalarıyla beton kalitesini inceliyor, gerekirse karot alıyoruz. Sonrasında bina depreme dayanıklı değilse bunun gerekçelerini kapsamlı bir şekilde sunuyoruz.”

NE KADAR ÖDENİYOR?

Maliyetin binanın özelliğine göre değiştiğini söyleyen Işık, 5 katlı 10 daireli bir binada derin analiz için ortalama 80-100 bin lira, ön taramada ise her daire için ortalama 2 bin lira ödeneceğini belirtti. Kâr amaçlı çalışmadıklarını da vurgulayan Işık, “Gelen talep sonrası sokak arasında, sahibinin mühendis olmadığı birçok büro açıldı. Bir yerden yetkili mühendis bulup, kağıt üzerinde gösterip bu işten para kazanıyorlar” diyerek vatandaşları sokak arası firmalar konusunda da uyardı.

BİNA RİSKLİ ÇIKARSA YIKIM ZORUNLU MU?

Çoğu bina sakini, evinin riskli çıkacağını ve hemen yıkılıp kentsel dönüşüme gireceğini düşündüğü için risk tespitine yanaşmıyor. Ancak binaların depreme karşı dayanıklılığını anlamak için iki farklı tespit yöntemi uygulanıyor. Bunlardan ilki, riskli yapı tespiti. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı lisansı olan firmalarca yapılabilen bu tespit sonucu bina riskli ise karar maliklere tebliğ edilirken, tapuya ve bakanlığa da bildiriliyor. Binanın ek süre dahil 90 gün içinde yıkılması zorunlu oluyor. İkincisi ise bilgi amaçlı hazırlanan ve kamu kurumlarına bildirme zorunluluğu olmayan deprem performans analizleri. Bu işlemi ise hem lisanslı kurumlar, hem de özel mühendislik firmaları yapabiliyor. Sonuç sadece ev sahiplerine bildiriliyor.

HATAY’DAKİ GİRİŞİMCİYE KULUÇKA MERKEZİ

Sabancı Topluluğu, deprem bölgesinin yerel kalkınmasına destek olmak için ‘Sabancı Hatay Kuluçka Merkezi’ni faaliyete geçirdi. Merkez ile deprem felaketi nedeniyle bölgeyi terk etmek zorunda kalan vatandaşların bölgeye geri dönmesi, gençlerin ve kadınların yeniden ekonomik ve sosyal hayata kazandırılması, yeni iş fırsatları yaratılması, bölgede bulunan girişimcilerin Türkiye ve dünya girişimcilik ekosistemine entegre edilmesi amaçlanıyor.

3 AYDA 3 OKUL AÇILIŞI YAPILDI

Habitat Derneği ile Sabancı Topluluğu şirketleri Brisa, Kordsa, Temsa ve Teknosa’nın işbirliğiyle hayata geçirilen Kuluçka Merkezi’nin açılışı, Sabancı Cumhuriyet Seferberliği etkinlikleri kapsamında gerçekleştirildi. Açılışta konuşan Sabancı Holding Üst Yöneticisi (CEO) Cenk Alper, “Hatay’ı terk etmek zorunda kalanların geri gelmesini istiyorsak, onlara en kısa zamanda iş ve eğitim fırsatları sunmalıyız. Sabancı Vakfı, 3 ayda Hatay’da 3 okul açtı” dedi

TEKNOLOJİK GÜÇ SEFERBERLİĞİ

Hatay Kuluçka Merkezi ile bölgede yerel bir kalkınma platformu oluşturacaklarını kaydeden Cenk Alper, “Özellikle gençlerimize ve kadınlarımıza iş kurma ve yürütme konusunda yeni yetkinlikler ve beceriler kazandıracağız. İşbirliği ağları oluşturmalarını sağlayacağız. Eğitim programlarımız, hızlandırılmış mentorluk ve fikir geliştirme platformlarımızla, Sabancı Topluluğu’nun teknoloji ve insan kaynakları gücünü seferber ediyoruz” diye konuştu.