Giriş
Soru: 15 yıl çalıştıktan sonra işten ayrıldım. Tazminat alabilmek için mahkemeye başvurdum. Kendim ayrıldığım için aleyhime karar verildi. Çıkan yeni kanunlarla alabilir miyim? Tülin AKKAYA
Cevap: Maalesef yararlanabileceğiniz yeni bir kanun bulunmuyor. Kendi isteğiyle ayrılan kıdem tazminatı alamıyor. Ancak, emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındakileri sağlayanlar kendi isteğiyle işinden ayrılsa da kıdem tazminatı alabilir. Bunun için Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan ‘Kıdem Tazminatı Alabilir’ Yazısını alıp işverene ibraz etmek gerekiyor. Örneğin; ilk defa 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olan kadınlardan yaş haddinden emekli olmak için; yaş dışında aranan şartlardan 15 yıl sigorta ve 3600 gün primi sağlayanlar, kıdem tazminatı alarak işinden ayrılabiliyor
Emekli olsanız da eşinizden aylık bağlatabilirsiniz
Soru: Memur emeklisi eşim vefat etti. Bağ-Kur’dan emekli maaşı almaktayım. Eşimden kalan emekli maaşını alabilir miyim? İ.Ç.
Cevap: Bağ-Kur emeklisi olarak, vefat eden eşinizden dolayı Emekli Sandığı’ndan dul aylığı bağlatabilirsiniz. Sizden başka aylık bağlanacak hak sahibi yoksa (sorunuzdan olmadığı anlaşılıyor.) aylık bağlama oranınız yüzde 75’tir. Ancak vefat eden eşiniz alt sınırdan aylık alıyorsa, alt sınır aylığı uygulaması nedeniyle alt sınır aylığın yüzde 80’i oranında aylık bağlanır. Eşinizin alt sınırdan aylık aldığını ve sizden başka aylık bağlanacak hak sahibi olmadığını varsayarsak, 1618,19 lira olan alt sınır aylığının yüzde 80’i olan 1294,55 lira dul aylığı bağlanır
15 gün askerlik borçlanması Yeterlİ
Soru: 1970 doğumluyum. 7 Aralık 1992’de sigortalı oldum. 7991 gün primim var. Askerliğimi sigortadan önce yaptım. 18 ay askerliğimin iki ayını borçlanırsam, emeklilik yaşım 54’ten 53’e düşer mi? Gülten TERZİ
Cevap: Askerliğinizin 15 gününü borçlanmanız halinde, 25 yıl sigorta, 5600 gün prim ve 53 yaş şartına tabi olursunuz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 2023’te 53 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz
1996’dan Bağ-Kur’a kaydolamazsınız
Soru: 1987’de sigortalı oldum. 1996’da şirket ortaklığım oldu. Fakat Bağ-Kur girişim yapılmamış. 2005’te ortaklıktan ayrıldım. 1996-2005 arasını borçlanabilir miyim? 2850 gün primim var. Sait BARIŞAN
Cevap: Bağ-Kur tescilinizi kendiniz yaptırmanız gerekiyordu. Bağ-Kur’a süresinde kayıt ve tescilini yaptırmayanlara geçmişte Bağ-Kur kaydı için verilen haktan yararlanmamışsınız. 1 Ekim 2008’den önceki bir tarih itibarıyla Bağ-Kur’a kayıt mümkün değil. 1996-2005 arasını borçlanarak kazanamazsınız.
Yargıtay’la işiniz yok
Soru: 900 gün mağduru dul kadınlar haklarını Yargıtay’a dava açarak borçlanabilme hakkı isteyebilir mi? Seko KARACA
Cevap: Dul aylığı bağlatma şartları için Yargıtay’a dava açamazsınız. Yargıtay temyiz merciidir. Yerel mahkemelere açılan davaları kaybeden taraf mahkeme kararının bozulması için Yargıtay’a gidebilir. Sizin Yargıtay’la işiniz yok. Yapacağınız iş; iktidar yetkililerine ulaşıp, yasaya borçlanma hakkı veren bir madde eklenmesini sağlamaktır
