Mezarda mı emekli olacağım?

Soru: 9 Şubat 1953 doğumluyum. 1993’te esnaf oldum. 1997’de vergi faaliyetimi durdurdum. Esnaf odası ve sicil kaydımı 2005’te sildirdim. 19 Haziran 2008’den beri sigortalıyım. Bağ-Kur’a kaydım yapılmamış. Torba yasada bir çıkar yol var mı? Yoksa mezarda mı emekli olacağım? Kerem UNLU Cevap: Maalesef beklenenin aksine torba yasa geriye dönük Bağ-Kur’a kayıt hakkı getirmedi. 1993’ten Bağ-Kur’a kaydolamazsınız. Bağ-Kur’dan daha erken emekli olabilirsiniz. Son 1260 gün primi Bağ-Kur’a ödemek şartıyla priminizi 5400 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. (Ara vermeden prim öderseniz 19 Haziran 2023’te).

[[HAFTAYA]]

18 yaşından önce başlayan sigortanız sorun oluşturmuyor

Soru: 11 Haziran 1974 doğumluyum. 18 yaşından önce 1 Nisan 1989’da SSK’lı oldum. Emekli olma yaşım kaç? Ali KILIÇ Cevap: 25 yıl sigorta, 5450 gün prim ve 51 yaş şartına tabisiniz. 5450 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 11 Haziran 2025’te emekli olabilirsiniz. 18 yaşından önce sigortalı olmanız sorun oluşturmuyor.

Doğum borçlanması yaşı düşürmez

Soru: Eşim 1974 doğumlu. 3150 gün primi var. Ne zaman emekli olabilir? Bir de doğum borçlanması yaparsak emekli olma yaşı kaç olur? Halil ÇETİNKAYA Cevap: Emekli olma şartlarını sigorta başlangıç tarihi belirliyor. Eşinizin sigorta başlangıç ve doğum tarihini ve doğum sonrasındaki iki yıl içinde prim ödeyip ödemediğini bildirmeniz halinde sorunuzu cevaplandırabiliriz. Ancak sigorta başlangıç tarihinden sonraki doğumlar borçlanıldığından, borçlanma emekli olma şartlarını değiştirmez, dolayısıyla yaşı da düşürmez. Sadece primi artırır.

Geriye dönük borçlanma çıkması çok zor

Soru: 15 Haziran 1968 doğumluyum. 15 Ocak 1986’da SSK’lı oldum. 255 gün prim ödedim. 4140 gün de Bağ-Kur’a prim ödedim. Bu primlerimin tamamı 2000’den önce ödendi. 2008’deki yasayla emekli aylıkları düştü. 2008’de çıkan 5510 sayılı kanuna göre ek 5’inci madde kapsamında prim ödeme imkanım var mı? Prime esas ödeme sistemi olduğundan kaçıncı basamaktan ödeme yapmaya başlamam gerekir? 1260 gün prim ödeneceği için ben ikinci basamaktan başlayıp basamakları peyderpey artırmak suretiyle beşinci basamağa kadar ulaşmak istiyorum. Böyle bir hakkım var mı? Yoksa bir basamak seçip onunla başlayıp bitirmem mi gerekiyor? Bağ-Kur’a da geriye dönük borçlanma çıkarsa, Bağ-Kur’dan silinen günlerimi satın almayı düşündüm. Hangi kuruma ödeme yapmam gerekir? Emekli aylığımın düşmemesi için hatta biraz daha artması için yapmam gereken nedir? SSK’yı uygun görürseniz 2014 rakamlarıyla alacağım aylık ne kadar olur? Uğur MARAL/SAMSUN Cevap: Primi ödenen son yedi yılda fazla prim ödenen kurum şartlarıyla emekli olunuyor. SSK’ya 1260 gün prim öderseniz, SSK’da 25 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 49 yaş şartına tabi olursunuz. Ek 5 kapsamında ödeyeceğiniz primi 1260 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. (Kasım’da prim ödeyeme başlayıp ara vermeden prim öderseniz Mayıs 2018’de emekli olabilirsiniz). Ek 5 kapsamında tarım sigortasına ödenen prim SSK’ya (4/A) sayılıyor. 1260 gün primi Ek 5 kapsamında ödeyebilirsiniz. Ek 5’te basamak sistemi yok. Esasında basamak sisteminde prim ödeme 1 Ekim 2008’den sonra Bağ-Kur’da da kalktı. Prim hesabına esas kazancın alt sınırı (1134 lira) ile üst sınır (7371 lira) arasında belirleyeceğiniz bir kazanç tutarı üstünden prim ödeyeceksiniz. Geriye dönük borçlanma hakkı kolay kolay çıkmaz. Çıkarsa Bağ-Kur’a borçlanma yapmanız gerekir. Emekli aylığınızın düşmemesi için, prime esas kazancın üst sınırından veya üst sınıra yakın örneğin; 4-5 bin liralık bir kazanç üstünden prim ödemeniz gerekir. Emekli aylığını tüm çalışma hayatı süresince üstünden prim ödenen kazanç tutarı ile prim sayısı birlikte belirliyor. Ne kadar aylık alacağınızı hesaplayamayız.